Tín dụng đen có dấu hiệu hoạt động mạnh trở lại

Ngày 6/11, chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, đại biểu Huỳnh Thanh Phương (Đoàn tỉnh Tây Ninh) cho biết, sau một thời gian bị kìm nén thì hiện nay “tín dụng đen” vẫn còn đất sống, vẫn len lỏi không chỉ ở vùng nông thôn mà ngay cả ở vùng thành thị, thậm chí một số nơi đang có dấu hiệu hoạt động mạnh trở lại, gây không ít khó khăn cho công tác quản lý nhà nước về trật tự an toàn xã hội.

“Xin Thống đốc cho biết đâu là nguyên nhân cơ bản của vấn đề này? “Tín dụng đen” có thể xóa sổ được không để góp phần ổn định cuộc sống của nhân dân”, đại biểu hỏi.

Đại biểu Huỳnh Thanh Phương (Đoàn tỉnh Tây Ninh) chất vấn. Ảnh: Quốc hội

Trả lời tại phiên chất vấn, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, “tín dụng đen” là một vấn đề được Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ rất quan tâm. Trong thời gian qua, Bộ Công an cùng với các bộ, ngành, trong đó có Ngân hàng Nhà nước cũng đã triển khai quyết liệt, nhiều giải pháp.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 12 năm 2019 và Công điện số 766 để thúc đẩy, triển khai, tăng khả năng tiếp cận tín dụng ở các kênh chính thức để hạn chế tín dụng đen. Về phía Ngân hàng Nhà nước, đã ban hành Quyết định 1178 để ban hành kế hoạch để triển khai hành động, trong đó đã tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, làm sao tạo thuận lợi cho người dân tiếp cận được tín dụng từ các kênh chính thức, chẳng hạn như có thông tư quy định về việc cấp tín dụng của các công ty tài chính và công ty tài chính tiêu dùng.

Đối với thông tư cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng, vừa qua Ngân hàng Nhà nước cũng đã sửa đổi để theo hướng có thể cấp tín dụng thông qua các phương tiện điện tử, tạo thuận lợi cho người dân.

“Trong thời gian qua, Bộ Công an chủ trì và Ngân hàng Nhà nước cũng phối hợp tích cực tổ chức nhiều hội nghị về ngăn ngừa “tín dụng đen”. Đặc biệt, Bộ Công an đã tổ chức triển khai cơ sở dữ liệu dân cư của quốc gia và Ngân hàng Nhà nước cũng đã phối hợp, có ký kết kế hoạch với Bộ Công an để có thể thúc đẩy các tổ chức tín dụng tham gia vào kết nối với hệ thống dữ liệu, để có thể là tiến tới cho vay tín chấp đối với những khoản cho vay nhỏ lẻ, từ đó có thể tăng khả năng tiếp cận tín dụng và hạn chế “tín dụng đen”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng trả lời các đại biểu. Ảnh: Quốc hội

Trong thời gian tới, Thống đốc cho rằng, các cấp, các ngành cần cùng chung tay vào để giảm vấn nạn này. Ủy ban nhân dân các cấp và các tổ chức chính trị xã hội cần nắm bắt thông tin người dân có nhu cầu vốn có thể tiếp cận những kênh chính thức và hạn chế cho người dân có nhu cầu vay vốn chính đáng phải tiếp cận “tín dụng đen”. Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền để người dân hiểu, có kênh tín dụng để tiếp cận và không tiếp cận với nguồn “tín dụng đen” ở bên ngoài.

Tăng trưởng tín dụng 9 tháng đầu năm nay chỉ đạt 5,91%

Đại biểu Trần Thị Vân (Đoàn tỉnh Bắc Ninh) dẫn Báo cáo kinh tế - xã hội mà Thủ tướng trình bày tại phiên khai mạc cho biết tăng trưởng tín dụng 9 tháng đầu năm nay chỉ đạt 5,91%. Đại biểu đề nghị Thống đốc cho biết nguyên nhân và các giải pháp của Ngân hàng Nhà nước để tăng trưởng tín dụng đạt mục tiêu 14% như đã đề ra trong khi chỉ còn 2 tháng nữa là kết thúc năm 2003?

Đại biểu Trần Thị Vân (Đoàn tỉnh Bắc Ninh) chất vấn. Ảnh: Quốc hội

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng lý giải, tăng trưởng tín dụng thấp trong 9 tháng đầu năm chủ yếu do vấn đề cầu về tín dụng. Có thể nói rằng doanh nghiệp thì đơn hàng giảm sút, khả năng khai thác cầu nội địa cũng khó khăn, do doanh nghiệp và người dân, đặc biệt là người dân tiêu dùng cuối cùng rất khó khăn sau đại dịch Covid-19; nguồn cung tín dụng, chúng tôi cũng điều hành theo hướng tạo điều kiện thuận lợi nhất để cho các tổ chức tín dụng cung tín dụng.

Trong thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước cũng đã thực hiện rất nhiều các giải pháp và đặc biệt cũng đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng phải rà soát các thủ tục cho vay vốn để rút ngắn thời gian và giảm thiểu những thủ tục để có thể hỗ trợ cho người dân.

Đồng thời, cũng có một số những kiến nghị với các bộ, các ngành liên quan có thể thực hiện những giải pháp để cải thiện điều kiện tín dụng, đặc biệt là đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Với vấn đề điều hành về tăng trưởng tín dụng để tiến tới xóa bỏ, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, đây là một trong những giải pháp điều hành của Ngân hàng Nhà nước kết hợp với lại các công cụ chính sách khác. Trên thực tế, chỉ tiêu này được điều hành bám sát theo chỉ đạo của Quốc hội tại Nghị quyết 62 và các chỉ đạo của Chính phủ. Đó là tăng trưởng tín dụng hàng năm, Ngân hàng Nhà nước đưa ra định hướng đầu năm, phân bổ dựa trên cơ sở căn bản nhất, đó là xếp hạng các tổ chức tín dụng theo Thông tư 52.

Thông tư này cũng rất rõ các tiêu chí về định lượng, định tính để phản ánh được các tổ chức tín dụng có hoạt động lành mạnh và có khả năng mở rộng tín dụng. Khi Nghị quyết của Quốc hội 662 yêu cầu nghiên cứu về cách thức điều hành tăng trưởng tín dụng Ngân hàng Nhà nước cũng đã tổ chức tọa đàm, thống nhất được ở thời điểm này chưa thể bỏ điều hành tăng trưởng.

“Hiện nay nhu cầu vốn của nền kinh tế phụ thuộc rất nhiều vào tín dụng, nếu như chúng ta bỏ chỉ tiêu này có thể sẽ làm cho tăng trưởng tín dụng trên GDP của Việt Nam đang ở mức cao và cảnh báo của World Bank. Cho nên, chúng tôi vẫn tiếp tục thực hiện điều hành này và đến thời điểm thuận lợi, đặc biệt khi các phân khúc khác của thị trường tài chính như trái phiếu doanh nghiệp có thể đáp ứng được nhu cầu trung, dài hạn của doanh nghiệp khả năng bỏ chỉ tiêu này sẽ khả thi hơn”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng trả lời.