Chưa thông qua Nghị quyết về sáp nhập thôn, tổ dân phố
	Ghi nhận ở những “Tổ dân phố 5 không”

Quản lý dân cư nhờ bản đồ số

Công việc tổng điều tra dân số và nhà ở, nắm bắt tình hình thanh niên đến tuổi nhập ngũ ở trên địa bàn các khu dân cư tại Hà Nội vốn đã rất phức tạp và khó khăn, thế nhưng công việc này lại hóa đơn giản ngay tại Tổ dân phố số 7 (phường Đức Thắng). Bởi lẽ, tất cả dữ liệu của tổ dân phố đã được cập nhật và số hóa trong bản đồ số.

Ông Nguyễn Mạnh Hoạt cho biết việc quản lý dân cư bằng bản đồ số mang lại nhiều hiệu quả thiết thực (Ảnh: K.Tiến)

Hơn nữa, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý tổ dân phố tại đây cũng đã phần nào giảm bớt “gánh nặng” trong công tác điều tra, thống kê cho những người quản lý. Trong một buổi sáng của những ngày cuối năm, người viết đã có dịp đến thăm quan Nhà văn hóa sinh hoạt cộng đồng của Tổ dân phố số 7. Hiện nay, đây là nơi lưu giữ những trang thiết kế bản đồ quản lý dân cư bằng giấy, cũng như toàn bộ bản đồ đã được số hóa trên máy vi tính.

Người thường xuyên túc trực tại đây là ông Nguyễn Mạnh Hoạt - Bí thư Chi bộ Tổ dân phố số 7, cũng là một trong những thành viên có sáng kiến lập ra bản đồ số. Được biết, ông Hoạt vốn là một cán bộ công tác tại Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam. Sau khi về hưu, đến năm 2012 ông được bà con tín nhiệm mời vào tham gia công tác tại tổ dân phố.

Từ năm 2014 đến nay, ông bắt đầu đảm nhiệm vai trò là Bí thư Chi bộ của tổ dân phố. Trước đây, khi còn công tác tại Viện Khoa học Lâm nghiệp, ông Hoạt vốn đã quen thuộc với cách làm việc khoa học. Do vậy, ban đầu khi về tổ dân phố, mỗi khi phải thống kê danh sách, nắm tình hình thanh niên đến tuổi nhập ngũ, con em trong độ tuổi đi học, hay nhận xét Đảng viên vào dịp cuối năm…ông thấy vô cùng vất vả.

“Trên địa bàn tổ dân phố có đến hàng nghìn con người, hàng trăm hộ dân, mình đâu có khả năng để nắm được hết. Lúc đó, tôi chợt nhớ trước đây, khi trong thời gian công tác, tôi được tham gia vào một dự án của FAO, tôi thấy rằng Indonesia là một đất nước rất đông dân cư với rất nhiều hòn đảo lớn nhỏ nhưng nhờ mô hình quản lý dân cư bằng bản đồ số hóa hiệu quả mà việc quản lý trở nên dễ dàng hơn nhiều. Từ thực tế đó, tôi luôn trăn trở tìm cách để xây dựng mô hình dân cư bằng bản đồ số hóa”, ông Hoạt chia sẻ.

Việc xây dựng bản đồ số để quản lý dân cư vốn là một việc làm mới và khó, yêu cầu người làm phải có kỹ năng về công nghệ thông tin lại mất nhiều thời gian, công sức. Nếu thuê người ngoài làm, tổ dân phố không có đủ kinh phí để trả. Mặt khác sẽ bất lợi vì để lộ thông tin dân cư ra ngoài, ảnh hưởng đến vấn đề an ninh trật tự. Vì vậy, ông Hoạt đã tin tưởng vận động PGS – TS Lê Thanh Mẽ (Nguyên giảng viên của Trường Đại học Mỏ - Địa chất) cũng là người dân trong Tổ dân phố số 7 cùng tham gia thực hiện.

Cả hai đã cùng bàn bạc và đưa ra ý tưởng lập bản đồ số, ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý dân cư ở tổ dân phố, trong đó việc quan trọng nhất là xây dựng cơ sở dữ liệu dân cư. Bởi, nếu ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý khu dân cư thì tổ dân phố không phải mất mạng lưới quá nhiều người. Chỉ cần 2 người, là tổ trưởng và tổ phó cũng có thể làm được tất cả mọi việc kể cả công tác Đảng, đoàn thể…

Là người trực tiếp thiết kế bản đồ số dân cư, PGS - TS Lê Thanh Mẽ đã ngày đêm lên ý tưởng vẽ sơ đồ toàn bộ khu dân cư bằng việc sử dụng phần mềm đồ họa. Ông đến Ủy ban nhân dân phường mượn bản đồ địa chính rồi miệt mài số hóa toàn bộ sơ đồ khu dân cư bằng phần mềm Autocad. Các dữ liệu của từng hộ gia đình bao gồm tên chủ hộ, địa chỉ, diện tích căn hộ, số tầng, số hộ, số nhân khẩu… cũng được ông cập nhật trong sơ đồ. Mặc dù công việc khó khăn, vất vả cần nhiều công sức nhưng chỉ sau 3 tháng ông đã xây dựng xong sơ đồ bố trí dân cư rất chi tiết.

Góp sức vì công việc chung

Ông Lê Thanh Mẽ cũng đóng một phần công sức rất lớn trong việc xây dựng tổ dân phố điện tử (Ảnh: K.Tiến)

Hiện nay, có thể thấy cơ sở dữ liệu dân cư của Tổ dân phố số 7 ngày càng đầy đủ. Chỉ với vài lần “nhấp chuột” trên máy tính, các chi ủy viên, lãnh đạo tổ dân phố và các đoàn thể tổ dân phố số 7 đã có thể khai thác được những thông tin cần thiết như trình độ dân trí, dân số, tuổi tác, địa chỉ dân cư trên bản đồ số. Thậm chí, toàn bộ đường đi lối lại, nhà dân có mấy tầng, bao nhiêu hộ, có bao nhiêu công dân đến tuổi nghĩa vụ quân sự đều hiển thị. Nhờ đó, công tác quản lý dân cư của Tổ dân phố số 7 rất hiệu quả, tránh được những nhầm lẫn về số liệu như trước đây.

Vừa chỉ cho tôi xem những thông tin chi tiết, cụ thể trong bản đồ số, ông Mẽ tiếp tục nói: “Thành công nhất trong công tác quản lý con người đó là thông tin được cập nhật mới trong 6 tháng/lần nên việc tra cứu, tìm kiếm, nhận xét cũng dễ dàng, không lúng túng và hình thức như trước đây. Cũng nhờ bản đồ dữ liệu này được kê hiện trạng, chi tiết từng góc nhà, con ngõ nên chẳng may khi xảy ra cháy nổ thì chúng tôi chỉ cần một vài thao tác là có thể chỉ đường, cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng lối ra vào, cũng như chỗ nào có trụ nước để lấy nước chữa cháy”.

Không chỉ thuận tiện trong việc quản lý dân cư mà hiện nay ông Nguyễn Mạnh Hoạt và PGS - TS Lê Thanh Mẽ còn là người tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ vào sinh hoạt Chi bộ tổ dân phố số 7. Họ đã tự bỏ tiền của mình và huy động thêm một phần nhỏ của người dân để trang bị máy tính, màn chiếu để ở nhà văn hóa phục vụ công việc chung của chi bộ, tổ dân phố. Đồng thời tiến hành áp dụng thực hiện các dịch vụ công trực tuyến như đăng ký giấy khai sinh, khai tử, kê khai làm căn cước công dân...

Hiện nay, có 2 điểm thực hiện các dịch vụ công trực tuyến ngay tại tổ dân phố là tại Nhà văn hóa tổ dân phố số 7 và nhà ông Lê Thanh Mẽ. Bên cạnh đó, tại tổ dân phố số 7, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào các buổi sinh hoạt chi bộ cũng đã được áp dụng thực hiện từ đầu năm 2018 đến nay với những chuyên đề cụ thể như: “Biến đổi khí hậu, ảnh hưởng của nó tới nước ta”, “Học tập và làm theo phong cách Hồ Chí Minh”, “Về cuộc Cách mạng 4.0”…

Có thể thấy, trong thời đại công nghệ 4.0, việc sử dụng mạng internet với nhiều người không còn xa lạ, nhưng với những người đã nghỉ hưu là cả một quá trình khó khăn. Với việc làm của ông Nguyên Mạnh Hoạt, ông Lê Thanh Mẽ ở tổ dân phố số 7 không chỉ giúp cho những cán bộ nghỉ hưu trong tổ tiếp cận được công nghệ mà còn góp phần xây dựng thành công tổ dân phố điện tử.

“Việc quản lý dân cư bằng bản đồ số hay áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý dân cư là những việc làm tâm huyết mà chúng tôi cho rằng đó là thiết thực, là gắn liền với lợi ích chung của cộng đồng dân cư. Chúng tôi đều hi vọng rằng những thành quả này sẽ tiếp tục được tiếp nối, góp một phần nhỏ bé để xây dựng Thủ đô ngày càng giàu đẹp hơn”, ông Lê Thanh Mẽ bày tỏ.

KIM TIẾN