Chính phủ đồng hành cùng doanh nghiệp Việt nỗ lực hồi phục kinh tế sau đại dịch
	Công đoàn đồng hành cùng doanh nghiệp vượt khó

Từ giải cứu đến… quân bài chiến lược

Gặp Nguyễn Thanh Huyền - Giám đốc Marketing của Công ty TNHH Hoàng Anh Maca (HAM) trong một buổi trưng bày những thành tựu về phát triển thương mại miền núi, hải đảo do Bộ Công Thương tổ chức. Để có thể lọt được vào danh sách trưng bày này, trước đó HAM đã “xới tung” những địa bàn khó khăn của Lâm Đồng như Lâm Hà, Di Linh… lên và cùng bà con nông dân bắt tay nâng cao giá trị của cây macca.

Nhiều doanh nghiệp đã tìm được hướng đi mới để vượt qua giai đoạn khó khăn Covid-19 một cách ngoạn mục.

Để hiện thực hóa giấc mơ với macca, cuối năm 2016, HAM bắt đầu xây dựng nhà máy chế biến đầu tiên tại xã Ka Đơn, huyện Đơn Dương (Lâm Đồng). Tuy nhiên, như nhiều doanh nghiệp khác, HAM cũng gặp khó trong vấn đề thu mua nguyên liệu đầu vào, bởi tư duy “gặp hời là bán” của bà con nông dân. Theo Thanh Huyền, Công ty của cô đã ký hợp đồng bao tiêu đầu ra cho bà con ở mức giá ổn định, nhưng những nỗ lực gây dựng uy tín để có chuỗi macca bền vững của HAM gặp phải khó khăn khi… vướng đội thương lái, khiến công ty vừa không mua được nguyên liệu đầu vào vừa khiến giá cả thị trường macca không ổn định.

Khó khăn chồng chất khi dịch bệnh Covid-19 xuất hiện, khách du lịch không có… macca bán ngoài chợ ế ẩm khiến cho đội ngũ thương lái mua gom không còn thị trường tiêu thụ. Bà con nông dân lo đứng lo ngồi vì nếu không kịp hái, quả macca chín rụng xuống sẽ bị ra dầu, biến đổi phẩm chất ngay lập tức. Đúng lúc này, HAM xuất hiện, trực tiếp thương lượng với bà con, sẵn sàng bao tiêu sản phẩm với giá hợp lý để đôi bên cùng có lợi, chứ không tìm cách ép giá.

Thị trường đầu ra ế ẩm do Covid-19 nhưng HAM vẫn thu mua hết sản phẩm cho bà con, mỗi ngày lên đến hàng tấn quả. Gom xong của bà con, lại phải lo tìm cách bảo quản sản phẩm ở các kho đông lạnh. Vài tháng Covid-19 xuất hiện là từng ấy thời gian HAM thong thả thu mua và thực hiện công tác dân vận để bà con đồng thuận, cùng công ty xây dựng chuỗi macca bền vững…

“Trong cái rủi (Covid-19) lại có cái may” - Huyền chia sẻ. Cô không ngần ngại khẳng định, Covid-19 chính là cơ hội cho HAM sắp xếp lại thị trường thu mua và yên tâm hơn khi có thể “cầm trịch” được nguồn nguyên liệu đầu vào, để chuẩn bị cho kế hoạch xuất khẩu dài hơi hơn.

Cũng giống như Thanh Huyền, Lê Duy Toàn, Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu thực phẩm Duy Anh (Duy Anh Foods) đã bước qua dịch Covid-19 với những thành công ngoài tưởng tượng. Bún dưa hấu và bánh tráng thanh long, một trong những dòng sản phẩm mới của Duy Anh Food được phát triển sau những thương vụ giải cứu nông sản.

Phát triển sản phẩm mới không phải chuyện đơi giản, sau 10 ngày thử nghiệm sản phẩm bún dưa hấu không thành công đã khiến ông chủ của Duy Anh Food chán nản, muốn buông xuôi. Nhưng khao khát muốn mở thêm một cánh cửa tiêu thụ nông sản Việt lại lớn hơn, nên Lê Duy Toàn vẫn quyết tâm thực hiện và thành công. Để có được thị trường, sau khi sản phẩm mới ra đời, Toàn đã gửi cho đối tác ở Hàn Quốc để chào hàng. “Không ngờ nhận được đơn đặt hàng lên đến 4 tấn bún dưa hấu, ngay trong lần xuất hàng đầu tiên của sản phẩm này”, Toàn chia sẻ.

Thành công ngoài mong đợi, thậm chí ngay bản thân Duy Toàn cũng tỏ ra ngạc nhiên khi thị trường quốc tế lại đón nhận rất nhanh dòng sản phẩm mới này. Hầu hết các đối tác đã từng nhập sản phẩm bún, mì truyền thống từ Duy Anh Food đều không ngần ngại “OK” ngay khi Toàn đặt vấn đề. “Khó khăn duy nhất tôi gặp phải là chuẩn bị giấy tờ để sản phẩm có thể qua được cửa khẩu hải quan của các nước, phải trình bày thế nào để họ hiểu được ngay độ an toàn của dòng sản phẩm này và cho thông quan”, Toàn nói.

Hiện tại, sản phẩm bún dưa hấu của Duy Anh Food mới xuất hiện ở 12 nước, những tín hiệu hồi âm đều rất tốt. Hiện Hàn Quốc, Nhật Bản, Nga đã nhập lô hàng thứ 3 và dòng sản phẩm này đã chính thức lên kệ trên trang thương mại điện tử lớn nhất toàn cầu Amazon…Đáng chú ý, khi Covid -19 đang khiến các doanh nghiệp chìm dần thì Duy Anh Food lại nổi lên như một hiện tượng lạ. Chỉ vài tháng chống dịch Covid-19, Duy Anh Food đã mở rộng được địa bàn tiêu thụ lên đến 35 tỉnh thành trong nước.

Thương mại điện tử lên ngôi

Năm 2020, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, lần đầu tiên, vải thiều được tổ chức bán trực tuyến một cách quy mô trên ví điện tử Mo-mo. Theo số liệu đưa ra cho thấy, sau 20 ngày mở bán, 75 tấn vải thiều với tổng trị giá trên 2,08 tỉ đồng được bán ra tại thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội. Kết quả đạt được đã trên "mức kỳ vọng" của những người thực hiện chương trình và cho thấy xu hướng mua sắm thương mại điện tử hoàn toàn có thể đến với bất kỳ ngành hàng nào. Mới đây nhất, café pha chế sẵn của Công ty TNHH MTV Cà-phê Mayaca cũng đã có được lượng hàng ổn định khi quyết định tấn công vào thị trường online với mức giảm giá 10-15%.

Ngoài những mặt hàng mới xuất hiện trên các sàn thương mại điện tử, những mặt hàng vẫn được giao bán trên thương mại điện tử cũng đã đẩy mạnh hơn kênh phân phối này. Một báo cáo mới đây cho thấy, trong thời gian dịch bệnh bùng phát, doanh số bán lẻ truyền thống giảm đã trở thành đòn bẩy cho lĩnh vực thương mại điện tử và kinh doanh mua sắm trực tuyến tăng trưởng, hỗ trợ các hoạt động buôn bán của nhiều cửa hàng.

Tại thị trường Việt Nam, trong số những tên tuổi lớn ở lĩnh vực thương mại điện tử, Tiki phát triển với tốc độ nhanh nhất và đạt kỷ lục 4.000 đơn hàng/phút, SpeedL (app bán hàng của Lotte) và Saigon Co.op có sự gia tăng theo cấp số nhân trong kênh bán hàng trực tuyến. Grab cũng đã kích hoạt một nền tảng mới GrabMart để phục vụ nhu cầu mua sắm thực phẩm tại nhà của khách hàng…

Theo bà Vũ Thị Ánh Tuyết, Chánh Văn phòng Lazada Việt Nam cho biết Covid-19 thực chất mang đến nhiều khởi sắc cho các sàn thương mại điện tử. Số lượng người tiêu dùng mua sắm trên môi trường mạng tăng rõ rệt. Những người chưa mua online thì trong dịch đã bắt đầu mua, còn nhóm khách hàng đã từng mua qua mạng trước đó thì sẵn sàng mua những món hàng mà trước đó họ chưa mua bao giờ. Thậm chí, các sàn thương mại điện tử cũng có thể cảm nhận được cú hích trong mùa dịch khi số lượng nhà bán hàng mới trong quý I/2020 tăng gấp 8 lần so với cùng kỳ năm ngoái.

Về việc phát triển thương mại điện tử trong thời gian Covid-19, ông Đặng Hoàng Hải, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết, khi tất cả các ngành nghề khác điêu đứng vì dịch Covid-19 thì thương mại điện tử đã có một bứt phá vô cùng ngoạn mục. Covid-19 đã nhanh chóng làm thay đổi thói quen tiêu dùng và mua sắm. Người tiêu dùng ưa thích mua sắm trực tuyến hơn. Nhiều doanh nghiệp trước đây chưa từng bán trực tuyến nay đã bán trực tuyến, nhiều người chưa bao giờ mua hàng trực tuyến nay đã mua hàng trực tuyến. Trong giai đoạn cao điểm của làn sóng dịch Covid-19, thương mại điện tử là kênh duy nhất để tiếp cận tới một số hàng hoá và dịch vụ.

Đồng tình với quan điểm trên, các chuyên gia cũng đánh giá rằng tác động của dịch bệnh sẽ còn lan tỏa trong giai đoạn cuối năm, mở ra thêm cánh cửa mới cho các sàn thương mại điện tử. Đặc biệt, nhờ dịch Covid-19, thương mại điện tử đã có một đời sống vững chắc trong quá trình phát triển của mình. Trong tương lai gần, các nhà bán lẻ thương mại điện tử có thể nắm bắt nhóm khách hàng đang đẩy mạnh mua sắm online để tăng bán các mặt hàng có giá trị lớn hơn./.

Đỗ Đạt