Có được nộp lại tiền trợ cấp 1 lần để hưởng lương hưu?

Nỗi niềm của những cán bộ y tế

Chúng tôi đã về xã Yên Sở, huyện Hoài Đức gặp gỡ một số cán bộ YTCS để tìm hiểu những kiến nghị của họ. Bà Nguyễn Thị Mậu (65 tuổi, nguyên cán bộ YTCS xã Yên Sở) cho biết: “Tôi tham gia ngành y tế từ cuối năm 1967, được đào tạo cơ bản theo quy định của ngành y và có hai bằng y tá, dược tá. Từ khi công tác tại trạm y tế xã Yên Sở đến khi có quyết định nghỉ việc là 25 năm 10 tháng và sau đó tiếp tục làm theo hợp đồng ngắn hạn với Trung tâm y tế huyện Hoài Đức 2 năm. Ngày 26/6/1995, UBND huyện Hoài Đức mời tôi lên thông báo cho tôi nghỉ việc. Đến ngày 18/9/1995, UBND huyện Hoài Đức ra quyết định buộc tôi thôi việc, sau đó mời tôi ra trung tâm y tế huyện để trả tiền nghỉ chế độ một lần. Tôi không đồng ý, bởi theo điều 2, Quyết định 123/HĐBT ngày 19/8/1987 của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) về việc sửa đổi chế độ, chính sách đối với cán bộ y tế xã, phường, thị trấn quy định rất rõ: Cán bộ y tế xã có bằng cấp được đào tạo chuyên môn theo chương trình thống nhất của Nhà nước sẽ được hưởng sinh hoạt phí theo bảng lương của cán bộ y tế nhà nước có cùng trình độ chuyên môn và thâm niên công tác, được hưởng chế độ phụ cấp khu vực, phụ cấp đắt đỏ; các chế độ bảo hiểm như nghỉ hưu, mất sức như đối với cán bộ y tế nhà nước. Như vậy khi nghỉ, đúng ra những cán bộ, nhân viên y tế cơ sở (CBYTCS) đủ năm công tác phải được hưởng chế độ hưu, mất sức như cán bộ y tế nhà nước”. Ngoài bà Mậu, xã Yên Sở còn có bà Nguyễn Thị Dung (71 tuổi), ông Trần Hữu Thức (65 tuổi) cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự.

Một số cán bộ YTCS Hà Tây (cũ) trình bày sự việc

Trong căn nhà nhỏ cấp bốn tồi tàn, bà Nguyễn Thị Tâm (83 tuổi, thôn Thượng Hiệp, xã Tam Hiệp, huyện Phúc Thọ) không cầm được nước mắt khi nói về hoàn cảnh của mình. Bà Tâm có hơn 40 năm công tác liên tục trong ngành y tế trong đó có 38 năm làm ở trạm y tế xã. Bà Tâm đã được trao tặng nhiều huân, huy chương của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, đến giờ hoàn cảnh sống của bà Tâm vô cùng khó khăn, hiện tại bà đang sống độc thân và mỗi tháng chỉ được hưởng 350.000 đồng tiền trợ cấp cho người cô đơn. Bà Tâm cho biết: “Tôi đã nhiều lần làm đơn kiến nghị để xin được hưởng chế độ hưu trí nhưng không hiểu vì lý do gì mà vẫn không được chấp nhận. Sức khỏe của tôi giờ rất kém, nhiều loại bệnh nhưng không trông vào khoản nào để lo tiền khám bệnh, thuốc thang”…

Đã giải quyết thấu tình đạt lý?

Qua tìm hiểu, ngày 22/9/2004, Thanh tra tỉnh Hà Tây có báo cáo kết quả xác minh khiếu nại của cán bộ YTCS. Theo kết luận của Thanh tra tỉnh: Năm 1995, số cán bộ YTCS có đủ điều kiện về tuổi đời và năm công tác theo Nghị định 236/HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng nhưng phải nghỉ việc một lần theo Nghị định 46/CP mà không được hưởng chế độ BHXH theo Quyết định số 123/QĐ năm 1987 và Quyết định số 58/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ là rất thiệt thòi, nguyên nhân là do chính sách của Nhà nước không đồng bộ, không cụ thể. Quyết định 123 của Hội đồng Bộ trưởng cho phép cán bộ YTCS được hưởng chế độ BHXH nhưng không có hướng dẫn thực hiện của các cơ quan chức năng có thẩm quyền, do đó chưa có căn cứ để thực hiện đồng bộ, thống nhất trong tỉnh.

Mặt khác khi thực hiện Quyết định 58/QĐ-TTg ngày 3/2/1994 và Thông tư 08 ngày 20/1/1995 của Bộ Y tế, Bộ Tài chính, Bộ LĐTB&XH, Ban TCCB của Chính phủ “Hướng dẫn một số vấn đề về tổ chức và chế độ, chính sách đối với YTCS” một số huyện đã giải quyết cho những cán bộ YTCS về nghỉ theo Nghị định 46 ngày 23/6/1993; một số huyện giải quyết cho cán bộ YTCS nghỉ theo Quyết định 111 dẫn đến thiệt thòi, không công bằng. Từ đó, Thanh tra tỉnh đề nghị UBND tỉnh vận dụng giải quyết cho cán bộ y tế đủ điều kiện được nghỉ hưu theo chế độ. Tuy nhiên, theo một số cán bộ YTCS, từ đó đến nay, việc giải quyết cho cán bộ YTCS đủ điều kiện được hưởng chế độ BHXH (nghỉ hưu) không được các cơ quan hữu quan thực hiện theo kiến nghị của Thanh tra tỉnh.

Theo bà Nguyễn Thị Phương Mai, Giám đốc BHXH TP Hà Nội, ngày 3/7/2013, UBND TP Hà Nội có văn bản giải quyết về chế độ, chính sách đối với cán bộ YTCS thuộc tỉnh Hà Tây trước đây. Trong công văn có nêu: Xét quá trình công tác và công lao cống hiến của các cán bộ YTCS và kinh phí trợ cấp hưởng chế độ một lần có thiệt thòi, nên UBND tỉnh Hà Tây (cũ) 3 lần quyết định trích ngân sách tỉnh để bổ sung cho các cán bộ YTCS. Việc điều chỉnh, bổ sung kinh phí bảo đảm thấu tình, đạt lý, được đa số CBYTCS và dư luận xã hội đồng tình. Kể từ nay, UBND TP chấm dứt việc xem xét, giải quyết nội dung có liên quan đến chế độ, chính sách đối với cán bộ YTCS về nghỉ một lần theo Quyết định 58/TTg ngày 3/2/1994 của Thủ tướng Chính phủ.

H. Duy – H.Anh