Báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), Ban thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội cho biết, từ năm 2012 đến nay, đã xây dựng hệ thống văn bản hướng dẫn MTTQ các cấp cơ sở tổ chức thực hiện Luật.

Trong đó, tập trung vào thực hiện Đề án 02-212/TTg của Thủ tướng Chính phủ (từ 2012-2018), đẩy mạnh tuyên truyền, PBGDPL trên địa bàn, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, các luật có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích của người dân.

Hàng năm, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội xây dựng, ban hành Kế hoạch tuyên truyền, PBGDPL và vận động chấp hành pháp luật trong cộng đồng dân cư; Kế hoạch tuyên truyền, PBGDPL, hòa giải ở cơ sở, phối hợp đánh giá công nhận xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước; Kế hoạch tập huấn kỹ năng, phương pháp tuyên truyền pháp luật cho cán bộ Mặt trận, Ban Công tác mặt trận, thành viên nhóm nòng cốt...

Ủy ban MTTQ Việt Nam Việt Nam quận Hai Bà Trưng tổ chức tuyên truyền công tác phòng cháy, chữa cháy (ảnh: MTTQ Thành phố)

Trong đó, gắn việc thực hiện tuyên truyền PBGDPL với việc thực hiện các chỉ thị, nghị quyết, các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đẩy mạnh tuyên truyền việc Ủy ban MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, phát huy dân chủ trong nhân dân.

Đồng thời, tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, vận động nhân dân chấp hành pháp luật được Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp Thành phố triển khai thường xuyên, gắn với các phong trào như: “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; “Toàn dân tham gia phòng ngừa, tấn công tố giác tội phạm”, “Toàn dân tham gia bảo đảm an ninh trật tự, an toàn giao thông", phong trào toàn dân tham gia bảo vệ môi trưởng ứng phó với biến đổi khí hậu...

Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp Thành phố cũng phối hợp với các cơ quan, tổ chức triển khai công tác tuyên truyền PBGDPL cho nhân dân về phòng, chống tội phạm, ma tuý, mại dâm, HTV/AIDS, xâm hại tình dục trẻ em, phong trào toàn dân tham gia bảo đảm trật tự an toàn giao thông, phong trào toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc, xây dựng địa bàn dân cư không có người vi phạm pháp luật; phòng, chống tội phạm, phòng, chống cháy nổ, an toàn giao thông, trật tự đô thị, trật tự công cộng, vận động nhân dân tháo dỡ bục bệ, mái che, mái vẩy, các biển quảng cáo sai quy định; bóc xé quảng cáo rao vặt; tuyên truyền Quy tắc ứng xử nơi công cộng...

Trong 10 năm qua, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp trên địa bàn Thành phố đã phối hợp tổ chức gần 7.500 lớp tập huấn phổ biến tuyên truyền; tổ chức được gần 45.200 buổi tập huấn có liên quan đến Luật PBGDPL cho khoảng 2.500.000 lượt thành viên tham gia (gồm: Ủy viên Ủy ban MTTQ các cấp, Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ các xã, thị trấn, Bí thư chi bộ, trưởng thôn và trưởng ban công tác Mặt trận tại cơ sở, Ban thanh tra nhân dân, đội ngũ tuyên truyền viên cơ sở).

Hàng năm, Ủy ban MTTQ đã phối hợp giám sát việc thực hiện pháp luật về phổ biến, giáo dục pháp luật. Qua đó cho thấy, nhận thức của các cấp, các ngành và toàn xã hội trong việc huy động nguồn lực xã hội, phát huy vai trò, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong xã hội tham gia PBGDPL được nâng cao. Việc huy động các nguồn lực nhận được sự quan tâm, hưởng ứng tích cực của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân.

Ủy ban MTTQ Thành phố đề nghị nghiên cứu tăng thời gian tham gia tư vấn pháp luật, PBGDPL miễn phí cho người dân của luật sư, luật gia

Ngày Pháp luật Việt Nam 9/11 hàng năm đã được triển khai đồng bộ, công tác PBGDPL thực sự trở thành nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, có sự tham gia vào cuộc của tất cả các cơ quan, đơn vị. Nội dung PBGDPL ngày càng bám sát công tác xây dựng, thi hành và bảo vệ pháp luật với nhu cầu cuộc sống; hình thức PBGDPL không ngừng được đổi mới, phục vụ nhu cầu tìm hiểu pháp luật của nhân dân.

Bên cạnh các kết quả đạt được, Ủy ban MTTQ Thành phố cho biết, trong quá trình triển khai thực hiện Luật PBGDPL, còn có khó khăn do nhận thức về pháp luật của nhân dân tuy có tăng lên nhưng vẫn còn thấp, đặc biệt là một số đơn vị cơ sở còn xem nhẹ công tác tuyên truyền PBGDPL, thiếu sự quan tâm chỉ đạo kịp thời của cấp ủy Đảng dẫn đến việc tuyên truyền tuy có thực hiện nhưng chưa phong phú.

Đội ngũ báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên các xã, phường, thị trấn thường xuyên thay đổi do bố trí công việc mới. Cơ sở vật chất phục vụ cho công tác tuyên truyền còn hạn chế. Một số xã, phường, thị trấn chưa quan tâm cấp kinh phí cho công tác tuyên truyền...

Để thực hiện hiệu quả hơn công tác này, Ủy ban MTTQ Thành phố cho rằng, cần tiếp tục khuyến khích, huy động các nguồn lực xã hội, phát huy vai trò của các tổ chức, cá nhân tham gia tích cực, hiệu quả vào công tác PBGDPL, xem đây là giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng, hiệu quả PBGDPL.

Đồng thời, tăng cường trách nhiệm xã hội, nghiên cứu tăng thời gian tham gia tư vấn pháp luật, PBGDPL miễn phí, trợ giúp pháp lý cho người dân của luật sư, luật gia; khuyến khích tham gia PBGDPL qua các chính sách như thuế, quảng bá thương hiệu, hỗ trợ cung cấp thông tin, khen thưởng, tôn vinh...