Giải trình trước Quốc hội giữa tháng 7 về việc hoàn thuế GTGT, lãnh đạo Tổng cục Thuế không đưa ra được câu trả lời cho câu hỏi của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là “Hiện nay tổng số tiền hoàn thuế chưa hoàn là bao nhiêu?”. Trong khi đó, số tiền hoàn thuế rất có ý nghĩa với doanh nghiệp.

Chủ tịch Quốc hội đã nêu rõ, hoàn thuế là nghĩa vụ của Nhà nước, không phải tiền doanh nghiệp đi xin! Sự chậm trễ được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá là “vấn đề gây cản trở lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp”, do đó đã đề nghị chấn chỉnh. Tới đây, Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội sẽ tổ chức phiên giải trình để giám sát vấn đề này.

Ảnh minh họa. Tí

Trước phản ánh của các doanh nghiệp, thời gian gần đây, Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều ý kiến nhằm thúc đẩy ngành Thuế đẩy nhanh việc hoàn thuế. Có thể kể đến Công điện số 470 ngày 26/5 của Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính khẩn trương kiểm tra, đánh giá, đôn đốc Tổng cục Thuế thực hiện ngay, không chậm trễ, hướng dẫn các hồ sơ xem xét xin hoàn thuế GTGT nhanh chóng, kịp thời, hiệu quả cho người dân, doanh nghiệp.

Sau công điện này, Tổng cục Thuế đã vào cuộc quyết liệt và đến nay gần 80% hồ sơ đề nghị hoàn thuế GTGT đã được ngành thuế phân loại thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau.

Ngày 9/8, Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế tiếp tục có Công điện số 07 yêu cầu các cục thuế địa phương đẩy mạnh giải quyết hồ sơ hoàn thuế GTGT. Giải trình trước các cuộc họp của Chính phủ, Quốc hội, lãnh đạo Tổng cục Thuế luôn khẳng định, công tác hoàn thuế rất nỗ lực, đã chỉ đạo đốc thúc các địa phương rất nhiều, thậm chí yêu cầu các địa phương báo cáo hàng tuần.

Tuy nhiên, thực tế thì những khó khăn hiện nay đều bắt nguồn từ những công văn chỉ đạo của Tổng cục Thuế yêu cầu các cục thuế địa phương phải thực thi các biện pháp hạn chế rủi ro hoàn thuế. Trong số đó có những yêu cầu khiến các cơ quan thừa hành mất rất nhiều thời gian, công sức mà vẫn khó hoàn thành đúng hạn.

Ngành Thuế lý giải, những chỉ đạo trên là “cẩn trọng”, do thời gian qua đã phát hiện nhiều vi phạm. Chẳng hạn, năm 2022 và những tháng đầu năm 2023, cơ quan thuế đã chuyển hồ sơ của 9 doanh nghiệp trực tiếp đề nghị hoàn thuế GTGT mặt hàng gỗ và sản phẩm làm từ gỗ, dăm gỗ, viên nén gỗ sang cơ quan Công an để phối hợp điều tra, xác minh (doanh nghiệp có dấu hiệu sử dụng hóa đơn khống để hoàn thuế); hay việc phát hiện 524 doanh nghiệp có rủi ro cao về hóa đơn.

Bộ Tài chính đang đề nghị sửa đổi Luật Thuế GTGT, trong đó có một phần nội dung quan trọng về hoàn thuế. Ngoài ra, cộng đồng doanh nghiệp nói riêng và dư luận nói chung cũng đang rất chú ý tới phiên giải trình tới đây của Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội về hoàn thuế. Doanh nghiệp kỳ vọng phiên giải trình sẽ tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến hoàn thuế thời gian qua.

Có thể thấy, Quốc hội thảo luận, Chính phủ chỉ đạo nhiều lần, nhưng tình trạng chậm hoàn thuế GTGT vẫn chưa có chuyển biến đáng kể.