Biến động giá dầu chưa có hồi kết

Sau những hệ lụy do đại dịch Covid-19 tới nhiều mặt kinh tế - xã hội, tình trạng biến động giá xăng dầu gần đây tiếp tục tác động trực tiếp tới thu nhập, chi tiêu và đời sống của người dân cũng như doanh nghiệp do giá thành sản xuất và phân phối sản phẩm hàng hóa và dịch vụ tăng cao, làm tăng CPI.

Trong bối cảnh các nền kinh tế đang tăng tốc mạnh mẽ, cộng thêm những bất ổn địa chính trị, giá xăng dầu đã từng tăng lên mức cao vượt xa mọi dự đoán trước đó, và mặc dù hiện tại giá nhiên liệu có phần giảm nhưng vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy giá nhiên liệu sớm được bình ổn, viễn cảnh tăng giá vẫn đang ở trước mắt. Đặc biệt, thế giới đang hứng chịu cuộc khủng hoảng năng lượng và châu Âu đang đối mặt với mùa đông khắc nghiệt sắp tới nên các nước đang tăng cường dự trữ xăng dầu càng làm giá dầu có nguy cơ tiếp tục gia tăng. Trong khi đó, giá xăng dầu trong nước phụ thuộc rất lớn vào giá xăng dầu thế giới vì nguồn cung xăng dầu trong nước không đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế.

Tại Toạ đàm “Biến động giá dầu và kịch bản ứng phó cho ổn định và phát triển”, ông Nguyễn Đức Dũng - Phó Tổng Giám đốc Sở giao dịch Hàng hóa Việt Nam cho biết, trong vòng 3 tháng trở lại đây, giá dầu đang ở trong xu hướng giảm. Giá dầu WTI và Brent đã giảm khoảng 25% so với mức đỉnh hồi đầu tháng 6 và đang có dấu hiệu sẽ tiếp tục giảm thêm, sau khi dầu WTI đã ở dưới 90 USD/thùng và dầu Brent cũng chuẩn bị giảm dưới mốc này.

Doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu kỳ vọng vào các công cụ bảo hiểm giá một cách hiệu quả (Ảnh minh họa: BT)

“Nhìn chung, giá dầu đang chịu tác động bởi triển vọng nhu cầu nhiều hơn so với các thông tin về nguồn cung. Lo ngại về tình trạng lạm phát tại Mỹ và châu Âu, sau khi các Ngân hàng trung ương tăng lãi suất, đang khiến triển vọng kinh tế toàn cầu trở nên u ám hơn. Kết hợp với việc Trung Quốc tiếp tục duy trì chính sách phong tỏa các thành phố lớn bị Covid-19, khiến hoạt động sản xuất bị đình trệ, khiến giá dầu liên tục giảm trong thời gian gần đây. Chỉ số PMI sản xuất của Trung Quốc 2 tháng liên tục ở dưới 50, cho thấy hoạt động sản xuất đang bị thu hẹp lại, là dấu hiệu đáng báo động về kinh tế vĩ mô”, ông Nguyễn Đức Dũng phân tích.

Trong khi đó, về nguồn cung, các động thái thay đổi tăng sản lượng 100 nghìn thùng/ngày rồi lại giảm 100 nghìn thùng/ngày của OPEC+ không có nhiều ý nghĩa thực tiễn đối với thị trường. Theo ông Dũng, bởi trong nhiều tháng qua, OPEC+ vẫn không đảm bảo nguồn cung được như cam kết. Tuy nhiên, ở một góc độ nào đó, động thái giảm sản lượng mới đây của OPEC+ mang tính biểu tượng, cho thấy nhóm này sẽ không để giá dầu trượt dốc trong một thời gian dài, ảnh hưởng tới lợi ích của các thành viên trong nhóm.

“Theo tôi, từ giờ tới cuối năm giá dầu sẽ vẫn suy yếu nhưng không thể giảm quá nhiều. Khi giá thế giới giảm đến vùng 60 - 70 USD/thùng, các nước xuất khẩu dầu mỏ như nhóm OPE+, đặc biệt là Nga sẽ có những động thái cứng rắn để hỗ trợ giá. Trong bối cảnh hiện nay, nguồn thu từ Nga chủ yếu đến từ dầu thô, nên giá dầu thấp sẽ tạo ra những căng thẳng địa chính trị và qua đó gián tiếp hỗ trợ giá không giảm sâu hơn. Theo tôi giá dầu có thể sẽ ở vùng giá 60 – 90 USD/thùng trong quý IV năm nay”, ông Dũng nhận định.

Doanh nghiệp xăng dầu mong đợi gì?

Theo nhận định của các chuyên gia, hiện nay, thị trường nhập khẩu xăng dầu tại Việt Nam gần như đang thả nổi theo biến động của thế giới mà chưa có công cụ thực tiễn nào có thể hạn chế được những rủi ro về giá.

Đại diện Sở giao dịch Hàng hóa Việt Nam phân tích, trên thế giới, các doanh nghiệp xăng dầu thường dùng các công cụ bảo hiểm giá, thông qua các hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn để chốt giá nhập khẩu, xuất khẩu theo chu kỳ vài tháng, thậm chí vài năm. Điều này khiến giá đầu vào và đầu ra được ổn định, và khi giá biến động, họ có nhiều “room” để điều tiết thị trường hơn.

“Vì thế, tôi kỳ vọng chúng ta sẽ sớm đồng bộ các chính sách của các Bộ, ban ngành, để các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu có thể tự tin sử dụng các công cụ bảo hiểm giá một cách hiệu quả. Với tư cách là hội viên của Hiệp hội xăng dầu Việt Nam, các doanh nghiệp trong Hiệp hội có sự quan tâm rất lớn tới các công cụ bảo hiểm giá này, nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc về mặt cơ chế để có thể thực hiện một cách hiệu quả”, ông Dũng nói.

Là đơn vị tham vấn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho các chính sách về hỗ trợ doanh nghiệp trên phạm vi cả nước, ông Lương Văn Khôi - Phó Giám đốc Trung tâm thông tin và dự báo kinh tế xã hội quốc gia đã đưa ra đánh giá thực trạng hoạt động doanh nghiệp bị ảnh hưởng trong thời gian qua do biến động giá dầu, đồng thời tham mưu bộ xây dựng các chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp để vượt qua các thách thức do biến động giá dầu.

Ông Lê Tuấn Anh - Vụ trưởng Vụ Kinh tế Công nghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, Chính phủ đã triển khai nhiều chính sách, giải pháp điều hành ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ doanh nghiệp và đã thu được một số kết quả tốt. Tuy nhiên, để có thể thích ứng với chi phí xăng, dầu tăng, ngoài việc điều chỉnh giá bán một số sản phẩm cho phù hợp, doanh nghiệp cũng nên triển khai thực hiện đồng thời một số giải pháp như tận dụng, tiết kiệm nguyên vật liệu ở mức tối đa nhằm có thể giảm bớt một phần chi phí, tăng cường quản lý, giám sát quá trình sản xuất kinh doanh chặt chẽ hơn, hạn chế thất thoát; đàm phán với đơn vị vận chuyển (xe thuê ngoài) để không tăng cước vận chuyển quá cao; tìm kiếm thêm các nhà cung cấp nguyên vật liệu khác để có chất liệu tốt, giá thành biến động ít nhất; đầu tư cải tiến dây chuyền để cải thiện môi trường làm việc và tăng năng suất để hạn chế chi phí đội giá thành sản phẩm.

Bảo Thoa