Số học sinh đầu cấp tăng mạnh

Năm học 2022 - 2023, thành phố Hà Nội có 2.840 trường mầm non, phổ thông; 29 Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên; 1 trường Trung cấp chuyên nghiệp với gần 2,2 triệu học sinh. Theo Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội, mạng lưới trường học đã cơ bản đáp ứng được mỗi phường, xã, thị trấn có ít nhất 1 trường mầm non công lập, 1 trường tiểu học công lập, 1 trường trung học cơ sở công lập, bảo đảm chỗ học cho con em nhân dân trên địa bàn.

Năm học 2023 - 2024, số lượng học sinh trong độ tuổi tuyển sinh vào các lớp đầu cấp tại Hà Nội đều tăng hơn so với năm học 2022 - 2023. (Ảnh minh họa)

Tuy nhiên, năm nào Hà Nội cũng phải đối mặt với việc tăng dân số cơ học, kéo theo sự gia tăng về số lượng học sinh trong độ tuổi tuyển sinh. Thống kê từ các quận, huyện, thị xã cho thấy năm học 2023 - 2024, số lượng học sinh trong độ tuổi tuyển sinh vào các lớp đầu cấp đều tăng so với năm học 2022 - 2023. Trong đó, số học sinh vào lớp 6 tăng mạnh nhất với gần 39.000 em; học sinh vào lớp 1 tăng khoảng 11.600 em. Tình trạng gia tăng diễn ra cục bộ ở những địa bàn đông dân cư, nơi có nhiều khu đô thị hoặc khu công nghiệp.

Số lượng học sinh trong độ tuổi tuyển sinh tăng, trong khi theo quy định của Bộ GD&ĐT, trường tiểu học có không quá 35 học sinh/lớp, trường trung học cơ sở có không quá 45 học sinh/lớp. Hiện nay, một số trường ở khu vực các quận Thanh Xuân, Hoàn Kiếm, Ba Đình, Cầu Giấy, Hoàng Mai, Hà Đông..., nhiều lớp học có sĩ số trên dưới 50 học sinh/lớp, thậm chí có lớp 60 học sinh/lớp. Điều này đặt ra nhiều thách thức với ngành Giáo dục Hà Nội trong năm học 2023 - 2024.

Dù năm học 2022 - 2023 chưa kết thúc, nhưng nhiều phụ huynh đã lo ngại về chuyện trường lớp của con trong năm học tới. Có con chuẩn bị vào lớp 6, anh Triệu Minh Long (quận Hà Đông) không khỏi băn khoăn về việc số lượng học sinh tăng chóng mặt, trong khi đó số trường lớp chưa tăng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dạy và học. “Khi sĩ số quá đông, các con không những phải học tập trong không gian chật chội, mà việc tiếp thu kiến thức cũng sẽ bị ảnh hưởng”, anh Long bày tỏ.

Đồng bộ nhiều giải pháp

Năm học 2023 - 2024, quy mô giáo dục của quận Hà Đông dự kiến sẽ phát triển mạnh và lớn nhất thành phố với 117.000 học sinh mầm non, phổ thông. Để chuẩn bị cho năm học mới, quận đã xây dựng thêm 7 đơn nguyên cho các trường trung học cơ sở, đồng thời tăng cường rà soát, có kế hoạch cải tạo, nâng cấp và tiếp tục xây dựng thêm phòng học, trường học mới. Quận Hà Đông đã và đang có nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích các trường ngoài công lập phát triển và hoạt động có chất lượng tốt, từ đó góp phần giải quyết áp lực về số học sinh tăng nhanh.

Tại huyện Mê Linh, năm học 2023 - 2024 dự báo số lượng học sinh vào các lớp đầu cấp (mầm non 5 tuổi, lớp 1, lớp 6) tăng khoảng 1.900 em. Dù quy mô các lớp đầu cấp đều tăng, song huyện không gặp nhiều áp lực bởi số học sinh tăng trải đều ở các trường. Toàn huyện hiện có 20 trường trung học cơ sở, điều kiện cơ sở vật chất, số phòng học hiện có cơ bản bảo đảm đáp ứng chỗ học cho học sinh lớp 6 năm học tới. Một trong những giải pháp trọng tâm của huyện hiện nay là tập trung nguồn lực đầu tư xây dựng 7 trường đạt chuẩn quốc gia, nâng tỷ lệ trường đạt chuẩn của toàn huyện lên 77% vào cuối năm 2023.

Theo ghi nhận, nhiều năm qua, công tác tuyển sinh vào các trường mầm non, lớp 1, lớp 6 vẫn được thành phố Hà Nội tuyển sinh theo tuyến do Ủy ban nhân dân (UBND) quận, huyện, thị xã quy định. Phòng GD&ĐT có trách nhiệm tham mưu UBND quận, huyện, thị xã phân tuyến tuyển sinh căn cứ số liệu điều tra về số lượng học sinh trong độ tuổi, điều kiện dạy học ở từng nhà trường. Giải pháp này cũng tránh được tình trạng có trường tuyển sinh vượt quá nhiều so với chỉ tiêu, có trường lại không tuyển đủ chỉ tiêu, gây lãng phí về cơ sở vật chất, đội ngũ nhà giáo.

Việc phân tuyến tuyển sinh và giao chỉ tiêu tuyển sinh phải phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất, đội ngũ của từng trường, đảm bảo đủ chỗ học cho học sinh; chỉ tiêu (số lớp, số học sinh/lớp, số lớp được học 2 buổi/ngày) phải phù hợp với số phòng học của nhà trường, trong đó phải dành ưu tiên cho các phòng phục vụ học tập và phòng học 2 buổi/ngày. Các trường có số lớp quá cao cũng được yêu cầu hạn chế học sinh trái tuyến. Nếu sĩ số học sinh/lớp vượt so với quy định của Điều lệ trường học, Phòng GD&ĐT phải có văn bản báo cáo UBND quận, huyện, thị xã; báo cáo Sở GD&ĐT, không để xảy ra hiện tượng quá tải học sinh ở các trường học.

Sở GD&ĐT Hà Nội cũng yêu cầu bên cạnh việc tham mưu UBND cấp quận, huyện, thị xã phân tuyến tuyển sinh phù hợp, các Phòng GD&ĐT cần có biện pháp kiểm tra, quản lý chặt chẽ việc thực hiện chỉ tiêu ở các nhà trường, không để xảy ra hiện tượng quá tải. Các nhà trường cũng cần chủ động phối hợp với chính quyền, Công an địa phương xác minh thông tin cư trú đối với các trường hợp phát sinh trong quá trình tuyển sinh.

Đối với các khu đô thị mới chưa có trường học, Sở GD&ĐT Hà Nội yêu cầu Phòng GD&ĐT báo cáo UBND quận, huyện, thị xã để có biện pháp giải quyết chỗ học cho học sinh, thúc đẩy việc xây thêm trường mới theo quy hoạch mạng lưới trường học trên địa bàn; đồng thời quan tâm tới con của các hộ dân thuộc diện tái định cư do giải phóng mặt bằng, con của công nhân tại các khu công nghiệp; tạo điều kiện cho học sinh dân tộc thiểu số, con các gia đình chính sách, gia đình có hoàn cảnh khó khăn vào các trường công lập.

Phạm Thảo