Nhìn lại cuộc kháng chiến chống Mỹ để bảo vệ toàn vẹn Tổ quốc càng thấy hết sự lãnh đạo tài tình của Đảng. Sau thất bại ê chề trên bầu trời Hà Nội của pháo đài bay B52 năm 1972, chính quyền Mỹ phải chấp nhận ngồi vào bàn đàm phán và đi tới ký kết Hiệp định Pari năm 1973 đồng ý rút quân đội khỏi Nam Việt Nam… Bộ Chính trị, Ban Chấp hành TW nhận thấy đây là thời cơ đã chín muồi và hạ quyết tâm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc trong năm 1975. Nhưng thực hiện mục tiêu đó bằng cách nào khi xét tương quan trên chiến trường lực lượng quân đội của Việt Nam Cộng hòa do Mỹ giúp đỡ về tài chính, quân sự vẫn rất mạnh?  Thời điểm đó đã có nhiều quan điểm đưa ra, nhưng cuối cùng Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương đã quyết định chọn Tây Nguyên là địa bàn tiến công chiến lược cho mục tiêu giải phóng hoàn toàn miền Nam. Lý do, so với các vùng chiến lược, chiến thuật của Việt Nam Cộng hòa là miền Trung, Đông Nam Bộ thì Tây Nguyên (Đắc lắc- Gia Lai- Kon Tum) lại có hệ thống phòng thủ không mạnh. Giải phóng được Tây Nguyên sẽ khống chế toàn bộ Nam Trung Bộ và uy hiếp cả Đông Nam Bộ cũng như Sài Gòn bất cứ lúc nào.

Trong khi đó, lực lượng của Việt Nam Cộng hòa lại chỉ chú tâm phòng thủ Sài Gòn và các địa bàn chiến lược khác, sao nhãng địa bàn Tây Nguyên vì nhận định  Việt Cộng không bao giờ tiến đánh. Vậy là chúng ta đã biến nơi hở sườn thành nơi hiểm nhất. Nhận lệnh của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương các cánh quân chủ lực của ta đã bất ngờ như thác đổ kéo quân lên Tây Nguyên lần lượt giải phóng các tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đắc Lắc trong những ngày tháng 3 năm 1975 lịch sử. Giải phóng Tây Nguyên quân ta đã có bàn đạp vững chắc để bẻ cong các tuyến phòng ngự duyên hải Nam Trung Bộ, uy hiếp Đông Nam Bộ Sài Gòn. Còn địch hay tin ta đã làm chủ Tây Nguyên đã kéo quân lên để giành lại Tây Nguyên, một mặt gia cố các địa bàn chiến thuật. Nhưng vì phải phân tán lực lượng, nên thế tiến công đã nằm trọn trong bàn cờ chiến thuật, chiến lược của quân ta. Vậy là chẳng bao lâu, quân đội ta đã lần lượt giải phóng các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ, Đông Nam Bộ và đích cuối là giải phóng Sài Gòn vào 11 giờ 30 phút ngày 30/4/1975.

Từ bài học lịch sử, trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, nhiều chuyên gia cho rằng trong vô vàn cơ hội và thách thức muốn thành công phải nắm bắt được cơ hội. Và điều quan trọng, phải biết tạo ra thời cơ để thực hiện thắng lợi cho mục tiêu đã định.

Hà Lê