VrN Đề nghị rút giấy phép                                         

Thông cáo của Mạng lưới sông ngòi Việt Nam (VRN) ngày 23/3 bày tỏ tỏ sự lo ngại sâu sắc về dự án “Cải tạo cảnh quan và phát triển đô thị ven sông Đồng Nai, quy mô 8,4 ha tại phường Quyết Thắng, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai” với nội dung dự án sẽ có những tác động xấu ảnh hưởng đến môi trường kinh tế và xã hội lưu vực sông Đồng Nai và sẽ đặt tiền lệ xấu cho việc vi phạm và lấn chiếm hành lang thoát lũ và dòng chảy của các con sông của Việt Nam.

“Chủ mưu” đích thực của dự án được VRN chỉ đích danh là Công ty cổ phần đầu tư kiến trúc xây dựng Toàn Thịnh Phát (TTP group). TTP đang thực hiện san lấp trên quy mô lớn để có 8,4 ha đất lấn chiếm mặt sông Đồng Nai theo quy hoạch được duyệt tỷ lệ 1/500 của UBND tỉnh Đồng Nai.

VRN phân tích, dự án trên thực chất chỉ là một hoạt động xây dựng lấn chiếm và tạo nên hạ tầng lớn cản trở dòng chảy, nắn dòng sông, chiếm mặt nước tự nhiên, chảy tự nhiên của con sông Đồng Nai mà hậu quả sẽ làm suy giảm chất lượng nguồn nước, tăng nguy cơ ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt, tiêu thoát nước trong mùa mưa lũ, gây xói lở bờ sông.Các công trình thủy điện cũng như sự phát triển các khu công nghiệp và đô thị ven sông Đồng Nai như hiện nay đã gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường thiên nhiên và xã hội trong lưu vực.

Việc tiếp tục xây dựng và phát triển ồ ạt các cụm công nghiệp nhà máy ven sông hay các công trình đô thị, trung tâm thương mại, hệ thống khách sạn, cao ốc văn phòng, nhà hàng cũng như dự án lấn sông như dự án đang được TTP thực hiện  sẽ tiếp tục đẩy sông Đồng Nai vào tình trạng tồi tệ hơn về môi trường, sinh thái, ảnh hưởng tiêu cực tới sự phát triển bền vững của cả lưu vực...Thực tế trong 8,4 ha diện tích để thực hiện dự án có đến 7,72 ha vùng đất ngập nước ven sông và mặt nước sông.

Chính vì vậy chính quyền các cấp cần xem xét lại vấn đề tuân thủ Luật Tài nguyên nước, Luật Bảo vệ môi trường. Vị trí của dự án nằm trong khu vực đông dân cư và mang tính nhạy cảm về môi trường cho nên cần phải có những tham vấn sâu rộng ý kiến của cộng đồng dân cư. Đồng thời, dự án cũng cần phải được tham vấn ý kiến của các Bộ ngành như Bộ TNMT, Bộ NNPTNT.

VRN đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai rút lại quyết định cấp phép xây dựng dự án“Cải tạo cảnh quan và phát triển đô thị ven sông Đồng Nai” và TTP phải dừng mọi hoạt động xây dựng cho đến khi các nghiên cứu về tác động được thực hiện một cách thấu đáo và có sự tham vấn rộng rãi ý kiến của đầy đủ các bên liên quan trong đó có các bộ ngành ở trung ương, địa phương, cộng đồng dân cư và các tổ chức xã hội.

Chính quyền nói không có cơ sở

Theo hồ sơ, trước khi cho thực hiện dự án, từ năm 2009 UBND tỉnh Đồng Nai  đã có quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động dòng chảy đoạn từ cầu Hóa đến cầu Ghềnh (khu vực đang làm dự án) do Viện Thủy lợi và môi trường (Trường Đại học Thủy lợi) tư vấn, thẩm tra. Kết quả nghiên cứu đánh giá cho thấy “việc lấn sông 50m, 75m, 100 m không làm thay đổi đáng kể thủy lực của dòng chảy đoạn sông, không gây ảnh hưởng xấu…”.

Căn cứ kết quả này, năm 2011, TTP đã đề nghị tỉnh Đồng Nai cho phép đầu tư dự án 8,4 ha ven sông Đồng Nai. Sở Tài nguyên môi trường tỉnh Đồng Nai cũng thẩm tra báo cáo đánh giá tác động môi trường và trình lên UBND tỉnh và được phê duyệt cho TTP thực hiện dự án.

Về sự phản biện của VRN, ông Trịnh Đình Minh, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh cho biết: “Chúng tôi thấy không có vấn đề gì ghê gớm! Vị trí  dự án đang lấn ra sông Đồng Nai không làm thay đổi dòng chảy”. Còn ông Lê Viết Hưng, Giám đốc Sở Tài nguyên môi trường tỉnh Đồng Nai nói rằng: “Không có cơ sở gì bảo chúng tôi dừng dự án này. Việc thẩm định có nhiều sở ngành với trình tự thủ tục chặt chẽ. Quy mô dự án 8,4 ha  thuộc thẩm quyền của tỉnh và cũng không có quy định nào trong trường hợp này phải báo cáo Bộ Tài nguyên Môi trường”.

Ngày 24/3, ông Nguyễn Thành Trí, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai cũng trả lời với báo chí rằng, UBND tỉnh cấp phép và thấy chủ trương này đúng. “Với quy mô  dự án như vậy chúng tôi khẳng định không có vấn đề gì. Người ta ngộ nhận lấp sông Đồng Nai mà thôi…”, ông Trí nói.

Dự án cải tạo cảnh quan sông Đồng Nai được tỉnh Đồng Nai do TTP thực hiện trải dài hơn 1,3 km chạy từ Công viên Nguyễn Văn Trị đến cầu Rạch Cát (phường Quyết Thắng) có diện tích hơn 8,4 ha nằm dọc sông Đồng Nai. Trong đó diện tích xây dựng nhà hơn 23%, còn lại gần 77% là đất dành cho cây xanh, công viên, đường giao thông và tiện ích phục vụ cộng đồng. Dự án bắt đầu triển khai từ tháng 9/2014 và được chia làm 3 giai đoạn, kéo dài đến năm 2022 với tổng kinh phí đầu tư 2.200 tỉ đồng. Thông tin từ TTP cho biết, sau 6 tháng thi công, hiện đã san lấp thô trên vị trí 1,3 km ven sông trên 70% khối lượng đất đá.

Trần Nguyên