Nhiều ngân hàng tăng lãi suất huy động

Người dân có bị thiệt?

Giữa tháng 12.2015, sau khi thông tin đưa ra từ Cục Dự trữ liên bang Mỹ về việc điều chỉnh lãi suất tăng thêm 0,25%, phía NHNN Việt Nam lập tức đã quyết định hạ lãi suất tiền gửi đô la Mỹ đối với cá nhân về mức 0%/năm, đây được coi là một trong những động thái nhằm giảm áp lực tỉ giá của đồng tiền này lên tiền VNĐ.

Theo nhận định của một số chuyên gia kinh tế, một trong những lý do NHNN điều chỉnh lãi suất tiền gửi đô la Mỹ về 0%, là việc không khuyến khích sử dụng cùng một lúc hai đồng tiền trên thị trường, đồng thời cũng không khuyến khích việc người dân “đô la hóa” trong các giao dịch. Nguyên nhân rõ ràng là vậy, thế nhưng, quyết định được đưa ra vẫn khiến nhiều người dân không khỏi băn khoăn, lo lắng. Bà Dương Thị Hằng (Phú La, quận Hà Đông, Hà Nội) cho biết, hiện tôi có hai người con đang làm việc tại nước ngoài và thường xuyên gửi tiền về cho gia đình. Số tiền ấy tôi mang ra ngân hàng gửi để lấy lãi. Hai tháng trước, khi NHNN điều chỉnh lãi suất tiền gửi đô la Mỹ xuống còn 0,25%, tôi thấy tiền gửi gần như đã không có lãi gì, giờ lãi suất xuống còn 0%, thậm chí sau này còn bị tính phí khi gửi, thì đồng nghĩa với việc chúng tôi có tiền mang gửi, nhưng lại mất tiền để nhờ họ giữ giúp. Trong khi đó, tiền của chúng tôi gửi vào ngân hàng, họ xoay vòng sử dụng như thế nào, ai biết?.

Lãi suất tiền gửi tiết kiệm đô la Mỹ giảm, người dân liệu có chuyển dòng tiền ra nước ngoài? Ảnh minh họa

Cũng băn khoăn như bà Hằng, chị Hà Uyên (Khương Trung, quận Thanh Xuân, Hà Nội) cho rằng, chị rất bất ngờ với việc NHNN điều chỉnh lãi suất tiền gửi đối với đô la Mỹ. Từ trước đến giờ, chị Uyên vẫn quen với việc gửi tiền là hưởng lãi, giờ đây thì hoàn toàn ngược lại và chị đổi đô la sang tiền Việt Nam để gửi. Trước sự lo lắng của người dân về việc lãi suất tiền gửi đô la Mỹ giảm, khi đó lợi nhuận sẽ bị ảnh hưởng, chuyên gia kinh tế, T.S. Đặng Đình Tiền đánh giá, với sự thay đổi trên của NHNN cho thấy một sự điều chỉnh linh hoạt đối với loại tiền gửi đô la Mỹ. Việc điều chỉnh này chẳng những không gây thiệt hại cho người dân và doanh nghiệp mà còn giúp nhà nước quản lý được nguồn đô la trên thị trường, đồng thời triệt tiêu được tình trạng “đô la hóa”. Còn nếu như người dân lo bị thiệt khi gửi đô la Mỹ, thì họ có thể bán đô la cho ngân hàng, hoặc đổi sang tiền đồng Việt Nam để gửi và hưởng lãi suất. Hiện tại, lãi suất gửi tiết kiệm nội tệ vẫn cao hơn lãi suất gửi ngoại tệ. Còn với các doanh nghiệp, quyết định trên sẽ giúp họ bớt lo lắng khi lượng cung - cầu ngoại tệ trên thị trường không ổn định.

Đô la Mỹ có "chảy máu"?

Với quyết định giảm lãi suất tiền gửi đô la Mỹ xuống mức 0%, kỳ vọng của NHNN là sẽ giảm thiểu được vấn đề thanh toán, cũng như sử dụng cùng lúc hai đồng tiền trên thị trường, trong khi vẫn đảm bảo lợi ích của người dân, đồng thời kích thích người dân tăng tiền gửi tiết kiệm VNĐ. Kỳ vọng ấy theo đánh giá của các chuyên gia hoàn toàn có thể thực hiện được, tuy nhiên, cũng không ít người cho rằng NHNN phải thực hiện những bước đi thận trọng để tránh phản tác dụng, đặc biệt là tránh việc “chảy máu” đô la khỏi thị trường Việt Nam.

Ông Đặng Hoàng (ở đường Láng, quận Cầu Giấy) chia sẻ, hiện tôi vẫn gửi song song tiền đồng và tiền đô la Mỹ để tránh gặp rủi ro. Hiện lãi suất tiền gửi đô la không còn, nếu như sau này khi gửi đô la mà tính phí nữa, tôi sẽ mở tài khoản ở Thụy Sĩ, vì vợ chồng con trai tôi đang định cư ở Đức. Gửi tiết kiệm ở nước ngoài, nếu không được hưởng lãi suất thì độ an toàn vẫn cao hơn. Đưa ra quan điểm của mình về việc liệu có sự “chảy máu” đô la Mỹ khỏi thị trường Việt Nam hay không, chuyên gia kinh tế Nguyễn Thị Hà cho biết: Chắc chắn khi lãi suất tiền gửi đô la Mỹ giảm còn 0%, thậm chí có thể sẽ bị tính phí gửi đô la Mỹ trong tương lai, việc ảnh hưởng đầu tiên là lượng kiều hối sẽ giảm. Bên cạnh đó, việc rất nhiều người dân, doanh nghiệp hiện vẫn phải thường xuyên giao dịch bằng đô la Mỹ, nên nếu họ không muốn đổi sang tiền đồng, thì rất có thể họ sẽ “găm” đô la tại nhà hoặc bán cho thị trường chợ đen.

Ngoài ra, một khả năng lớn hiện hữu là lượng ngoại tệ này sẽ có sự dịch chuyển ra nước ngoài qua nhiều kênh như: Lập tài khoản tại Singapore, Lào, Pháp...như thế, việc khan hiếm đô la Mỹ rất có thể xảy ra. “Chủ trương là đúng, mặc dù hướng thực hiện không có gì mới, bởi kinh nghiệm này đã được nhiều quốc gia áp dụng. Tuy nhiên, hiện thị trường tiền tệ ở Việt Nam chưa chuẩn hóa, tỉ giá tiền đồng đang giảm sút, khiến tâm lý người dân lo lắng khi chuyển từ gửi tiền đô la Mỹ sang tiền đồng. Vì thế, sau khi giảm lãi suất tiền gửi đô la Mỹ xuống còn 0%, nếu ngân hàng thực hiện tính phí tiền gửi thì cần phải có lộ trình, thời gian cụ thể và hạn mức cụ thể, nếu không chắc chắn việc chảy máu “đô la Mỹ” khỏi thị trường trong nước là khó tránh” - bà Hà nói.

Đạt Đỗ