Theo báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí (được cập nhật đến ngày 5/5), 117 cơ quan đơn vị (34 bộ ngành; 63 tỉnh, thành, 20 tập đoàn, tổng công ty nhà nước) đã tiết kiệm được hơn 84.635 tỷ đồng. Trong đó, tiết kiệm kinh phí ngân sách, vốn nhà nước là 50.628 tỷ đồng, còn tiết kiệm vốn tại doanh nghiệp là hơn 34.000 tỷ đồng.

Quang cảnh phiên họp thứ 56 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. (Ảnh: Doãn Tuấn)

Trong số 117 cơ quan này, Tập đoàn Điện lực Việt Nam là đơn vị tiết kiệm được nhiều nhất với 15.755 tỷ đồng. Hà Nội đứng ở vị trí thứ 2 với tổng số tiền tiết kiệm là hơn 10.287 tỷ đồng. Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đứng thứ 3 với tổng số tiền tiết kiệm được hơn 6.558 tỷ đồng. Tiếp đến là Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội tiết kiệm được hơn 3.999 tỷ đồng, Bộ Quốc phòng tiết kiệm được hơn 3.703 tỷ đồng, Bộ Tài chính cũng tiết kiệm được hơn 2.059 tỷ đồng,…

Trong đó, nếu xét ở 63 tỉnh, thành, Hà Nội tiết kiệm nhiều nhất, rồi đến Lâm Đồng, Cần Thơ, Thanh Hóa, Vĩnh Phúc, Bà Rịa - Vũng Tàu... Các tỉnh Hậu Giang, Hà Nam, Hưng Yên xếp ở cuối bảng khi tiết kiệm được dưới 100 tỷ đồng.

Nếu tính riêng 34 bộ và cơ quan Trung ương, thì tổng số tiền tiết kiệm được gần 11.154 tỷ đồng. Trong đó, số tiền tiết kiệm ngân sách và vốn nhà nước hơn 11.000 tỷ đồng; số tiền tiết kiệm từ vốn doanh nghiệp là 135,541 tỷ đồng. Trong đó, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài Chính, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam là 3 cơ quan tiết kiệm được nhiều nhất, kế đến là Bộ Giao thông vận tải.

Trong khối các tập đoàn, tổng công ty nhà nước thì đứng đầu là Tập đoàn Điện lực Việt Nam, kế đến Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội... Ngân hàng Phát triển Việt Nam, Tổng Công ty Lương thực miền Bắc và Tổng Công ty Giấy Việt Nam tiết kiệm được ít nhất trong khối này với tổng số tiền tiết kiệm được chỉ dưới 10 tỷ đồng.

Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội đánh giá, công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục.

Cụ thể, vẫn còn 2/63 địa phương (Đồng Tháp, thành phố Hồ Chí Minh) chưa gửi báo cáo kết quả thực hành tiết kiệm chống lãng phí. Một số báo cáo còn hình thức, chưa đánh giá đầy đủ kết quả.

Một số bộ, ngành chưa thực hiện chấm điểm theo quy định như: Bộ Công Thương, Kế hoạch và Đầu tư, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Xây dựng, Y tế, Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Văn phòng Chính phủ…

Ngoài ra, cơ quan thẩm tra cũng lưu ý, tiến độ thực hiện một số dự án chậm, không giải ngân hết kế hoạch vốn được giao (kế hoạch vốn nước ngoài năm 2020 chưa giải ngân khoảng 30 nghìn tỷ đồng; vốn trong nước khoảng 81,2 nghìn tỷ đồng); phân bổ, thẩm định, giao, điều chỉnh dự toán chi đầu tư còn chậm.

Đáng lưu ý, tiến độ giải phóng mặt bằng, giải ngân một số dự án đầu tư trọng điểm rất chậm. Đơn cử như dự án đường cao tốc Bến Lức - Long Thành; dự án xây dựng nhà ga T3 Cảng hàng không Tân Sơn Nhất, Cảng hàng không quốc tế Long Thành; dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông,...

Số dư kinh phí không còn nhiệm vụ chi của một số đơn vị trực thuộc Bộ Giao thông vận tải từ nguồn phí, lệ phí được để lại lớn hơn 1.222 tỷ đồng, gây lãng phí nguồn lực…

Năm 2020, Hà Nội tiết kiệm ngân sách nhiều nhất so với 63 địa phương trong cả nước. (Ảnh minh họa: Hữu Duyên)

Bên cạnh đó, còn khá nhiều quỹ tài chính ngoài ngân sách nhà nước đang hoạt động, trong khi pháp luật về mô hình tổ chức, cơ chế tài chính thiếu đồng bộ. Đặc biệt, tại một số cơ quan còn xảy ra vi phạm trong đấu thầu mua sắm tài sản công.

Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách cũng nêu lên tình trạng có bộ, cơ quan trung ương được đầu tư trụ sở mới nhưng vẫn giữ trụ sở cũ để bố trí cho đơn vị thuộc phạm vi quản lý tiếp tục sử dụng mà chưa nêu rõ lý do. Một số quy định về sắp xếp lại, xử lý nhà, đất còn chưa cụ thể hoặc không còn phù hợp với yêu cầu thực tiễn...

Vì vậy, Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách đề nghị, kiểm điểm trách nhiệm của người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương, đơn vị trong việc không gửi, chậm gửi chương trình, báo cáo kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra để đảm bảo tiết kiệm, chống lãng phí trong quản lý, sử dụng tài sản công, ngân sách nhà nước, đánh giá lại các giải pháp tháo gỡ khó khăn trong việc phòng chống Covid-19 đảm bảo đúng đối tượng, tiêu chuẩn, định mức, tránh tình trạng lợi dụng chính sách.

Gợi ý thảo luận về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, bên cạnh đấu tranh phòng chống tham nhũng, công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là một nhiệm vụ quan trọng. Ủy ban Thường vụ Quốc hội tập trung phân tích kết cấu, nội dung báo cáo này xem đúng quy định hay chưa, có bám sát chương trình thực hành tiết kiệm chống lãng phí trong năm 2020; những kết quả cụ thể, những hạn chế, tồn tại cần khắc phục… nhằm bảo đảm công tác này càng đi vào thực chất, hiệu quả.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu cho ý kiến sâu vào nội dung cụ thể trong lĩnh vực lãng phí, tiết kiệm, những thành tích, ưu điểm căn bản và những tấm gương của các bộ, ngành, địa phương gắn với trách nhiệm người đứng đầu trong thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí (cả về nhân lực, vật lực, tài lực). Kết quả thảo luận để hoàn thiện báo cáo trình Quốc hội, chắt lọc những vấn đề căn cơ nhất đưa vào báo cáo thẩm tra về tình hình kinh tế - xã hội.