Đổi mới công tác quản lý, phục vụ sinh viên nội trú trong các trường đại học

Vẫn còn nhiều hạn chế

Theo ông Dương Văn Bá - Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục chính trị và Công tác Học sinh SV - Bộ Giáo dục và Đào tạo, hiện nay, sinh viên(SV) nội trú chiếm tỷ lệ khoảng 20-22% trên tổng số SV. Hầu hết các KTX đều có thiết bị phòng cháy, chữa cháy. Các phòng ở thông thoáng, có khu vệ sinh khép kín, có nơi phơi quần áo riêng, đảm bảo an ninh trật tự và cấp đủ điện, nước cho SV.

Các KTX có nhà ăn tập thể cho SV chiếm khoảng 72%, đáp ứng được khoảng 60% nhu cầu của SV, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Đa số các trường có thư viện, phòng y tế, nơi trông giữ xe, sân bãi luyện tập thể dục thể thao trong KTX. Đồng thời, có nhân viên bảo vệ được trang bị phương tiện hỗ trợ và được tập huấn nghiệp vụ, có cổng thường trực 24/24 giờ, có tường rào kín ngăn cách với khu vực bên ngoài. 100% KTX có nội quy, quy định nguyên tắc quản lý sinh viên. Đa số các trường có đội tự quản (đội thanh niên xung kích) tham gia công tác bảo đảm an ninh trật tự trong KTX.

Hệ thống máy giặt tự phục vụ trong KTX SV.

Ngoài ra, cơ bản các KTX đã chủ động phối hợp với các đoàn thể trong nhà trường tổ chức các hoạt động ngoại khóa cho HSSV nội trú; phối hợp với công an, chính quyền địa phương trong việc bảo đảm an ninh trật tự, an toàn cho HSSV trong KTX và phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan tổ chức thực hiện công tác phòng cháy chữa cháy, phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, phòng chống dịch bệnh, vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm trong KTX…

Đáng nói, bên cạnh các khu KTX do các trường đại học xây dựng và quản lý thì từ năm 2009, Chính phủ đã triển khai dự án phát triển nhà ở cho SV bằng nguồn trái phiếu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao cho Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng chương trình và lập kế hoạch phân bổ vốn hàng năm về triển khai Chương trình nhà ở cho HSSV các trường đại học, cao đẳng và trung cấp chuyên nghiệp. Đến năm 2012 cơ bản các KTX được đầu tư bằng vốn trái phiếu Chính phủ của 28 địa phương. Với 41 dự án nhà ở cho sinh viên được giải quyết thì đã có chỗ ở cho hơn 330.000 SV và được đưa vào sử dụng từ năm 2014, 2015.

Tuy nhiên, vẫn còn những KTX xuống cấp nghiêm trọng chưa được nhà trường quan tâm nâng cấp, sửa chữa dẫn đến tình trạng học sinh, SV bỏ ra ngoài ở. Bên cạnh đó, mặc dù công tác quản lý, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn và tổ chức hoạt động trong KTX cho HSSV ngày càng được các khu KTX và nhà trường quan tâm thực hiện nhưng vẫn còn nhiều vấn đề đặt ra, cần phải giải quyết như: Quy mô đào tạo của các nhà trường tăng nhưng cơ sở vật chất không đáp ứng kịp, nhân lực làm công tác quản lý KTX không đáp ứng đủ; một số nhà trường KTX chưa đảm bảo vệ sinh, an ninh trật tự; tổ chức các hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục thể thao trong KTX còn nghèo nàn; công tác quản lý học sinh, SV còn lỏng lẻo dẫn đến một bộ phận học sinh, SV còn sa vào lô đề, uống rượu, chơi game online và các tệ nạn khác ở trong KTX và khu vực gần KTX; nhận thức của HSSV khi ở nội trú là ở tạm do đó ý thức trong việc gìn giữ và tham gia các hoạt động văn thể chưa tốt, chưa có ý thức cao trong việc xây dựng cuộc sống tập thể…

Cần thay đổi tư duy từ quản lý sang phục vụ

Trước nhu cầu phát triển và đòi hỏi của xã hội, giáo dục đang là chiến lược mà Đảng và Nhà nước ta không ngừng đầu tư, đẩy mạnh, tăng tốc phát triển. Bên cạnh việc hình thành các trường đại học thì việc tạo chỗ ở an toàn, sạch đẹp, hiện đại, đầy đủ tiện nghi với các dịch vụ hữu ích cho công việc học tập, nghiên cứu, sinh hoạt của SV ngày càng được chú trọng. Vì vậy, việc hình thành các KTX phục vụ SV là nhu cầu tất yếu của tất cả các trường đại học. Trong đó, cần chú trọng công tác tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí lành mạnh cho SV và công tác quản lý xây dựng nếp sống mới, có văn hoá, tri thức, KTX xanh, sạch, đẹp, an toàn. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn từ nhiều người và nhiều phía.

Theo Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục chính trị và Công tác Học sinh sinh viên, ngoài việc tuyển sinh điểm đầu vào các ngành học ra sao, đầu ra việc làm như thế nào thì yếu tố đời sống SV là điểm thu hút lớn đối với các bạn trẻ khi cân nhắc đăng kí vào trường. Một ngôi trường năng động, dịch vụ chất lượng sống tốt, đầy đủ tiện ích và nhiều điểm thu hút SV thì dễ dàng nhận được nhiều hơn sự ủng hộ của phụ huynh và học sinh khi gửi gắm tương lai.Trước đây các trường luôn tư duy, SV nào khó khăn, muốn tiết kiệm thì vào KTX ở. Suy nghĩ đó giờ đã khác, các trường nên hướng tới thu hút thêm SV có điều kiện kinh tế và phụ huynh muốn gửi con vào môi trường đảm bảo an toàn trong quản lý.

Từ đó thay đổi lối tư duy, KTX không phải là nơi quản lí mà là nơi phục vụ SV.
Nhận thức sâu sắc tính cách mạng và khoa học của quá trình đổi mới trong công tác HSSV nội trú, Trung tâm Phục vụ SV Đại học Huế đã có sự điều chỉnh lớn, mang tính sâu sắc và toàn diện. Nhằm đáp ứng theo nhu cầu phục vụ, Trung tâm Phục vụ SV Đại học Huế đã chú trọng xây dựng nhiều loại hình dịch vụ phòng ở khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu da dạng, phong phú, phân tầng các dịch vụ phòng ở nội trú với rất nhiều mức giá khác nhau nhằm phục vụ nhiều đối tượng SV.

Bên cạnh đó, Trung tâm Phục vụ SV Đại học Huế còn kêu gọi các đơn vị, doanh nghiệp bên ngoài đầu tư xã hội hóa các trang thiết bị, các loại hình dịch vụ chất lượng cao tại KTX, thậm chí các dịch vụ tại từng phòng ở để phục vụ nhu cầu SV như: Dịch vụ Internet đến phòng ở, wifi phủ khắp các đơn nguyên nhà, nhiều loại hình, gói cước phù hợp, nhiều loại giá để SV lựa chọn, dịch vụ giao đồ ăn uống tận phòng, các nhà ăn căn tin, tạp hoá, nhà xe, café, sân bóng, các phòng máy vi tính, nhà sách, các CLB theo sở thích; liên kết mở các văn phòng hỗ trợ việc làm, thực tập sinh, các lớp học đào tạo kỹ năng mềm cho SV nội trú,… Các hoạt động này đã phần nào đáp ứng nhu cầu đa dạng, phong phú của SV, giúp SV có môi trường học tập, sinh hoạt tốt, tránh được các tệ nạn xã hội bên ngoài KTX.

Hay như tại Đại học Quốc gia Hà Nội, từ nhiều năm nay, công tác hỗ trợ SV đang được đổi mới theo hướng tăng cường hỗ trợ và phục vụ SV như thiết lập cơ chế hành chính một cửa, một thẻ SV tích hợp, một phần mềm xét tuyển học bổng ngoài ngân sách chung, tạo không gian khởi nghiệp và sáng tạo cho SV, đổi mới hoạt động của các KTX…

“Với tư cách là một đại học đa ngành, đa lĩnh vực, định hướng nghiên cứu hàng đầu Việt Nam, Đại học Quốc gia Hà Nội luôn chú trọng công tác hỗ trợ SV nói chung và SV nội trú nói riêng, coi đây là một trong những hoạt động nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và thương hiệu của Đại học Quốc gia Hà Nội” - PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn - Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội khẳng định.

Phạm Thảo