Các bị cáo bị đưa ra xét xử gồm 12 người, trong đó có 8 người là lãnh đạo cấp cao, nhân viên của BIDV như Trần Lục Lang (cựu Phó Tổng Giám đốc BIDV phụ trách quản lý rủi ro), Đoàn Ánh Sáng (cựu Phó Tổng Giám đốc BIDV phụ trách khách hàng doanh nghiệp), Kiều Đình Hòa (cựu Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Tĩnh), Lê Thị Vân Anh (cựu Trưởng phòng khách hàng doanh nghiệp BIDV chi nhánh Hà Tĩnh), Ngô Duy Chính (nguyên Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Thành), Nguyễn Xuân Giáp (nguyên Phó Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Thành)…

Bị hại là Ngân hàng BIDV, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh, Công ty cổ phần chăn nuôi Bình Hà, Công ty Trung Dũng cùng nhiều đơn vị, cá nhân khác là người có quyền và nghĩa vụ liên quan trong vụ án.

Chuồng trại bỏ hoang ở Dự án chăn nuôi bò của Công ty cổ phần Chăn nuôi Bình Hà. (Ảnh: Trần Tuấn)

12 bị cáo bị xét xử về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, “Lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản”.

Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 10 ngày, bắt đầu từ ngày 26/10. Hội đồng xét xử gồm 5 người, chủ tọa phiên tòa là thẩm phán Vũ Quang Huy. Có khoảng 30 luật sư tham gia bào chữa cho bị cáo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị hại, đương sự tại phiên tòa. Ngoài ra Hội đồng xét xử cũng triệu tập hơn 80 cá nhân, tổ có quyền lợi nghĩa vụ liên quan tới tham dự phiên tòa.

Theo cáo trạng, trong khoảng thời gian từ năm 2011 đến 2016, lợi dụng chức trách được giao, Trần Bắc Hà đã chỉ đạo cấp dưới tại BIDV và BIDV - chi nhánh Hà Tĩnh, chi nhánh Hà Thành cho Công ty Bình Hà (là công ty “sân sau” của Trần Bắc Hà) và Công ty Trung Dũng vay trái quy định, gây thất thoát cho BIDV số tiền đặc biệt lớn là 1.672 tỷ đồng.

Trong khi đó, Công ty Bình Hà là công ty mới thành lập, không đủ năng lực tài chính để thực hiện dự án; cũng không đủ điều kiện để cấp tín dụng theo quy định của Ngân hàng Nhà nước và BIDV.

Mặc dù đã đánh giá và thẩm định dự án có 8 yếu tố rủi ro có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của dự án, nhưng theo sự chỉ đạo của Trần Bắc Hà, BIDV đã thẩm định, đề xuất và phê duyệt cho Công ty Bình Hà vay vốn ưu đãi.

Trong quá trình giải ngân, BIDV đã không kiểm soát dòng tiền có được sau kinh doanh, để các cổ đông Công ty Bình Hà sử dụng vốn vay không đúng mục đích, thông qua các nhà thầu chiếm đoạt và chiếm dụng tiền giải ngân của BIDV và tiền bán bò... Tổng dư nợ của Công ty Bình Hà tại BIDV không có khả năng thu hồi là 799 tỷ đồng.

Tương tự, đối với Công ty Trung Dũng, mặc dù thẩm định, đánh giá tình hình tài chính của Công ty này gặp khó khăn, chỉ tiêu tài chính phản ánh khả năng thanh toán chưa đảm bảo, tỷ lệ tài sản đảm bảo trên giá trị hạn mức tín dụng đề nghị được cấp chưa đáp ứng chính sách tín dụng của BIDV... nhưng tháng 8/2011, các bị cáo: Ngô Duy Chính, Nguyễn Xuân Giáp, Trần Hồng Quang, Đặng Thanh Nam vẫn thực hiện việc cấp hạn mức tín dụng ngắn hạn 700 tỷ đồng cho Công ty Trung Dũng.

Quá trình cho vay theo hạn mức, do áp lực từ sự chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà, các bị cáo: Ngô Duy Chính, Nguyễn Xuân Giáp, Trần Hồng Quang, Đặng Thanh Nam đã quyết định giải ngân cho Công ty Trung Dũng vay 26 khoản còn dư nợ, trong đó có 20 khoản giải ngân không đáp ứng đúng tỷ lệ tài sản đảm bảo khoản giải ngân cho vay để đảo nợ.

Đối với tất cả 26 khoản vay trên, các bị cáo đã không kiểm soát được tiền bán hàng của doanh nghiệp để thu nợ, không kiểm tra mục đích sử dụng vốn vay của Công ty Trung Dũng đối với các khoản giải ngân để mua phôi thép, dẫn đến còn dư nợ trên 600 tỷ đồng, không có khả năng thanh toán.

Hành vi vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng trong việc cho Công ty Trung Dũng vay gây thiệt hại cho BIDV 865 tỷ đồng. BIDV đã xử lý tài sản đảm bảo, thu nợ, đến nay còn 263,5 tỷ đồng, không có khả năng thanh toán.

Viện Kiểm sát xác định trong vụ án này, ông Trần Bắc Hà giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” theo Khoản 4 Điều 206 Bộ luật Hình sự năm 2015, các bị cáo khác có vai trò đồng phạm.

Tháng 7/2019, ông Trần Bắc Hà đã mất trong trại giam vì bệnh tật. Cơ quan Công an đã tiến hành đình chỉ bị can đối với Trần Bắc Hà, còn việc điều tra, truy tố, xét xử sẽ tiếp tục đối với các đồng phạm của ông. Nếu có bồi thường thiệt hại, các đồng phạm sẽ liên đới bồi thường.