Đền Sòng Sơn thuộc Trang Cổ Đam, Phú Dương, Phủ Tống Sơn, Thanh Hóa; nay là phường Bắc Sơn, thị xã Bỉm Sơn, tỉnh Thanh Hóa.

Đền được khởi dựng từ thời Cảnh Hưng, Triều vua Lê Hiển Tông (1740-1786); được tu sửa vào năm 1939; năm 1993, Đền được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia; năm 1998 Đền được trùng tu, tôn tạo.

Đền Sòng trước khi được trùng tu, tôn tạo. (Ảnh tư liệu)

Đền Sòng Sơn là Thánh đường thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh - một trong bốn vị Thánh bất tử trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam.

Tương truyền, Thánh Mẫu Liễu Hạnh vốn là Tiên Chúa Quỳnh Nương, con gái của Ngọc Hoàng Thượng đế; vì có lỗi đánh rơi chén ngọc, bị trích giáng xuống trần gian đầu thai làm con gái nhà ông Lê Tự Thắng ở làng An Thái, Vân Cát, huyện Thiên Bản, nay là huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định.

Hết hạn trích giáng, Tiên Thánh về trời, sau lại được vua cha Ngọc Hoàng thương tình cho giáng hạ xuống trần gian. Sẵn có phép màu biến hóa, Tiên Thánh đã gia ân cứu giúp dân lành, trừng phạt kẻ ác; đã từng đàm đạo thơ văn với Trạng Bùng - Phùng Khắc Khoan ở Tây Hồ; đã có công phù trợ cho Vua Lê đánh thắng quân Chiêm Thành Ai Lao…

Tiên Thánh được triều đình phong sắc: Mã Hoàng Công chúa; Chế Thắng Hòa Diệu Đại Vương. Được nhân dân khắp nơi lập Đền tôn thờ, hương khói.

Trong hệ thống Đền thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh thì uy nghi và linh thiêng nhất vẫn là Đền Sòng Sơn - nơi Tiên Chúa Liễu Hành hiển Thánh.

Từ xa xưa Đền Sòng Sơn đã nổi tiếng “Đền Sòng thiêng nhất xứ Thanh”. Hằng năm, lễ hội Sòng Sơn được tổ chức từ ngày 1 đến ngày 26 tháng 2 âm lịch. Khách thập phương nô nức về dự Hội để cầu mong được Thánh Mẫu phù hộ, ban tài, phát lộc.

Lễ hội Đền Sòng Sơn được tổ chức với nhiều hoạt động văn hóa dân gian phong phú, vì vậy, từ xa xưa đã được nhân dân ghi nhận: “Nhất vui là Hội Phủ Giày/Vui là vậy, chẳng tày Sòng Sơn”.

Ngày Mùng 1 Tết Giáp Thìn 2024, nhiều người dân địa phương và du khách đã đến dâng lễ tại Đền Sòng ở thị xã Bỉm Sơn, tỉnh Thanh Hóa.

Các gia đình, trong đó có nhiều em nhỏ háo hức theo bố mẹ đến Đền Sòng dâng lễ cầu may.

Các khu bàn nhận viết sớ luôn đông khách.

Dâng lễ xong, nhiều người dân không quên đưa con, cháu tới bàn ghi công đức để góp phần tu tạo Đền Sòng ngày càng khang trang, sạch đẹp.

Và một phong tục không thể thiếu đó là xin chữ ngày Xuân.