“Bà Tiên” của những mảnh đời bất hạnh
	Người làm “hồng thêm xuân mới”

Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất vốn là cái nôi của nghề truyền thống mây tre đan, ngay từ nhỏ nghệ nhân Nguyễn Văn Trung đã được thừa hưởng sự khéo léo, niềm đam mê với nghề đan lát truyền thống từ gia đình. Những tưởng cuộc sống sẽ là “màu hồng” với ông, thế nhưng, cuối năm 1969, sau một cơn sốt “thập tử, nhất sinh” ông được bác sĩ thăm khám và kết luận mắc bệnh co cơ, lao xương nên phải nằm liệt giường. Hơn 3 năm điều trị, bệnh tình không thuyên giảm, thời gian sau chân phải của ông bị co rút và ngắn hơn chân trái đến gần 15cm. “Đây cũng chính là bước ngoặt của đời tôi, tôi tập đi, tập bò rồi tập làm mây tren đan. Thế rồi niềm đam mê ấy ngấm dần vào con người tôi, nó đã mang lại thành công và may mắn cho tôi và cho bao người”, ông Trung nhớ lại.

Năm 1972, Nguyễn Văn Trung được các nghệ nhân trong làng Phú Vinh và chính quyền địa phương vận động vào Hợp tác xã Nông nghiệp Phú Vinh. Với đôi tay tài hoa, sự tâm huyết với nghề truyền thống của quê hương, chàng trai khuyết tật Nguyễn Văn Trung đã được xã viên hợp tác xã bầu làm đội trưởng đội kỹ thuật. Cũng trong năm đó, sản phẩm mây tre đan của đội sản xuất do Nguyễn Văn Trung làm đội trưởng đã giành giải nhất “Cuộc thi tay nghề giỏi ở làng Phú Vinh”. Đây cũng chính là động lực quan trọng để giúp Nguyễn Văn Trung tiếp tục “giữ lửa” trong tình thế làng nghề đang “tiến thoái lưỡng nan”.

Năm 1980, Nguyễn Văn Trung tiếp tục giành giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” tại Liên Xô và được nhận vào học tại chức trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội. Năm 1983, ông Trung được Ủy ban Khoa học Nhà nước và Bộ Đại học cử sang Cu-ba làm chuyên gia giúp nước bạn giảng dạy về làm hàng thủ công mỹ nghệ cho người dân nước bạn. Sau 5 năm học tập, nghiên cứu nghề mây tre đan ở các nước thuộc châu Mỹ La-tinh, châu Âu, trở về nước, ông Trung đã mạnh dạn sử dụng cây bèo tây để làm nguyên liệu sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ. Tháng 9/1987, ông được cấp trên bổ nhiệm giữ chức Phó hiệu trưởng trường Mỹ nghệ Hà Tây. Đầu năm 1988, nghề mây tre đan ở Phú Vinh đứng trước nguy cơ suy thoái, nhiều người đã bỏ nghề vì không có công ăn việc làm. Trong hoàn cảnh đó, ông Trung đã xin nghỉ việc ở trường Mỹ nghệ Hà Tây để về quê gây dựng, bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống mây tre đan.

Những năm đầu thế kỷ 21, làng Phú Vinh thực sự khởi sắc, các đối tác, doanh nghiệp nước ngoài về ký kết hợp đồng nhiều, người dân làm không xuể. Tháng 10/2005, ông Trung mạnh dạn thành lập Công ty TNHH Mỹ nghệ Hoa Sơn nhằm tạo công ăn việc làm cho người dân quê nhà và giữ nghề truyền thống gần 400 năm của ông, cha. Tiếp đó, năm 2007, ông quyết định thành lập Trung tâm Dạy nghề tư thục mây tre đan Phú Vinh để dạy nghề miễn phí cho người khuyết tật.

Được biết, mỗi năm Trung tâm Dạy nghề tư thục mây tre đan Phú Vinh do ông làm giám đốc đã đào tạo từ 400 đến 500 học viên. Sau này, có nhiều người thành đạt, làm giàu từ nghề mây tre đan. Tính đến nay, trung tâm đã đào tạo được hơn 3.000 người lành nghề mây tre đan (trong đó có gần một phần ba là người khuyết tật) các tỉnh như: Bắc Ninh, Hòa Bình, Hưng Yên, Thái Bình, Hà Tĩnh, Quảng Nam, Đồng Nai, Tuyên Quang… Từ niềm đam mê, giữ nghề và tấm lòng nhân hậu với những mảnh đời kém may mắn, ông Nguyễn Văn Trung đã nhận được nhiều bằng khen, giấy khen của các cấp, các ngành, cũng như giấy chứng nhận nghệ nhân tiêu biểu, chưa bằng lòng với những gì mình đã đạt được, ông Trung bảo: “Khi nào còn sức khỏe, tôi còn tâm huyết và sẽ cống hiến hết sức mình cho đất nước, cho quê hương”.

Tuấn Minh