Do các bên đùn đẩy trách nhiệm
	Kiến thức cơ bản sử dụng bình chữa cháy
	Đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật về phòng cháy chữa cháy

Biết nguy hiểm vẫn làm

Cách đây không lâu, vụ cháy ở phố Vọng, phường Đồng Tâm (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) đã lấy đi sinh mạng của 2 mẹ con trong căn hộ tầng 3 của ngôi nhà 4 tầng. Theo đại diện Phòng Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy số 1 (Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy Hà Nội), các tầng 2, 3, 4 của căn nhà này đều có “chuồng cọp” bịt kín phía ngoài ban công. Các “chuồng cọp” được hàn bằng sắt kiên cố, bịt hoàn toàn các lối thoát hiểm phía ban công, nạn nhân bị mắc kẹt bên trong không thể thoát ra ngoài, công tác cứu hộ cứu nạn gặp nhiều khó khăn.

“Chuồng cọp” đã hình thành từ lâu ở khu tập thể Bách Khoa, quận Hai Bà Trưng. ảnh: NC

Trước đó, một vụ cháy khác xảy ra tại ngôi nhà 3 tầng, ngõ 205 đường Xuân Đỉnh (phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm) khiến cả một gia đình tử vong. Thời điểm đó, cả 4 người trong nhà đều phát hiện cháy nhưng không thể thoát ra ngoài, do mặt tiền tầng 2, 3 không có lối thoát hiểm. Cửa sổ được hàn song sắt kiên cố. Lối lên tầng tum cũng bị khóa chặt. Hàng xóm đã nỗ lực phá cửa chính để cứu các nạn nhân nhưng bất thành. Khi lực lượng Cảnh sát chữa cháy đến ứng cứu thì cả 4 người đã tử vong do ngạt khói.

Hậu quả đã thấy rõ, nhưng theo quan sát của phóng viên ở những khu chung cư cũ như khu Nghĩa Tân, Vĩnh Hồ, Thành Công, Đền Lừ, Bách Khoa, Tôn Thất Tùng, Trung Tự… Thậm chí tại khu tái định cư Nam Trung Yên hay các tòa nhà phục vụ tái định cư trên phố Tạ Quang Bửu, dù mới hoàn thành năm 2003 nhưng nhiều ban công các căn hộ cũng đã bị quây kín bởi các thanh sắt. Bên cạnh tình trạng xuống cấp, những khu tập thể cũ hầu hết lại nằm trong những con ngõ nhỏ, xe cứu hỏa không thể vào được tới nơi.

Những “chuồng cọp” đã vô tình bịt kín lối thoát nạn nên khi có hỏa hoạn các nhà này chỉ có một lối thoát duy nhất là cửa chính tầng 1. Trong khi đó, hầu hết các vụ cháy, lửa đều bắt từ dưới lên vì vậy nếu hỏa hoạn xảy ra, những căn hộ này chẳng khác gì những “lò thiêu”. Dù vậy nhiều người dân sống tại các ngôi nhà này tỏ ra khá thờ ơ. Anh Ngô Minh Tiến, một cư dân sống tại chung cư C4 - Nghĩa Tân (Cầu Giấy) nơi có nhiều “chuồng cọp” chia sẻ: “Theo dõi những thông tin về vụ cháy gần đây tôi cũng nhận thấy việc hàn chuồng cọp là không nên. Thế nhưng làm chuồng cọp cũng vừa giúp căn nhà tăng diện tích sử dụng cũng như chống trộm do đó dù biết làm sai nhưng chúng tôi vẫn phải làm”.

Cần có biện pháp hữu hiệu

Theo Kiến trúc sư Nguyễn Mạnh Lâm, Công ty Cổ phần tư vấn xây dựng CCI, việc quây sắt, cơi nới chuồng cọp rất phổ biến ở Hà Nội. Điều này vừa giúp người dân chống trộm cắp lại gia tăng được diện tích sử dụng. Tuy nhiên, việc tự ý cơi nới xây dựng “chuồng cọp”, lấn chiếm khoảng không vô tình kéo nhà gần sát với đường dây điện, dây cáp viễn thông hơn. Chỉ cần có sự cố chập điện, những vật liệu dễ cháy từ các khu “chuồng cọp” sẽ dễ dàng gây hỏa hoạn và hậu quả sẽ tăng thêm gấp bội bởi lực lượng phòng cháy chữa cháy (PCCC) không thể tiếp cận cứu người khi cửa sổ, ban công đã bị bịt kín.

“Việc quây sắt đa phần do người dân tự ý còn trong thiết kế những ngôi nhà thì hoàn toàn không có việc này. Tuy nhiên, nếu quây sắt người dân nên cắt để mỗi tầng 1 cửa thoát hiểm đề phòng sự cố. Cửa này khi không dùng có thể đóng lại và khi xảy ra cháy có thể mở ra làm đường thoát nạn” – anh Lâm cho hay.

Trao đổi với phóng viên, Đại tá Nguyễn Trường Sơn - Trưởng phòng Phòng Cảnh sát PCCC số 2 (Cảnh sát PCCC Hà Nội) cho biết, xu hướng “phòng trộm mà quên phòng cháy” diễn ra ở nhiều khu tập thể, thậm chí chung cư mới, nhà cao tầng. Do gia cố vật liệu kiên cố vào cửa sổ, ban công nhưng lại không có một thiết kế chuẩn, những nhà cao tầng và khu tập thể này không có lối thoát ngoại trừ cửa chính, vì thế rất nguy hiểm.

Khi cháy nổ xảy ra, lực lượng PCCC tiếp cận hiện trường để cứu người rất khó khăn. Những nhà xây dựng dạng này hầu như chỉ có lối cầu thang trong nhà là lối đi duy nhất. Vì thế phương thức tối ưu nhất của lực lượng PCCC là phải cắt dỡ những lồng sắt để mở đường cứu nạn nhân ra ngoài. Tuy nhiên, trong tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”, thời gian cắt các lồng sắt khá lâu dẫn tới không kịp cứu người.

Được biết, thời gian qua, cảnh sát PCCC và các ngành chức năng đã phải vào cuộc tuyên truyền, khuyến nghị người dân, kiểm tra, xử lý những nhà xây dựng “chuồng cọp”. Theo Đại tá Nguyễn Trường Sơn, người dân nên chủ động mở các lối thoát hiểm ở ban công, không nên bịt kín. Nếu lỡ lắp chuồng cọp thì nên làm cửa cho chuồng cọp, ô cửa có khóa và để chìa khóa ở nơi dễ lấy.

Khi xảy ra hỏa hoạn, có thể thông qua các ô cửa này thoát ra ngoài bằng dây thừng. Nếu trong nhà không có dây thừng, người dân có thể dùng rèm, màn, quần áo nối với nhau để trèo xuống qua ô cửa. Với những nhà xây dựng mới, người dân nên bố trí lối ra 50-60 cm. Các nhà dân liền kề nên bàn bạc với nhau để tạo ra các lối thoát hiểm thông thoáng ở ban công từ nhà này sang nhà khác, đề phòng trường hợp xảy ra hỏa hoạn, có thể trợ giúp nhau.

Hoàng Phúc