Doanh nghiệp cần gỡ vướng
	Sẽ tác động tích cực đến tăng trưởng tín dụng nội tệ

Ngày 31.12.2015, NHNN đã ban hành Quyết định số 2730/QĐ-NHNN về việc công bố tỉ giá trung tâm của Đồng Việt Nam (VND) với Đô la Mỹ (USD), tỉ giá tính chéo của VND với một số loại ngoại tệ khác.

Theo đó, thay vì công bố một mức tỉ giá cố định trong thời gian dài như trước đây, từ đầu năm 2016, hàng ngày NHNN công bố tỉ giá trung tâm làm cơ sở để các tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài được phép thực hiện hoạt động kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối xác định tỉ giá mua, tỉ giá bán của VNĐ và USD trong biên độ quy định.

Thời gian qua, tỉ giá luôn được giữ ổn định.

Tỉ giá trung tâm có thể biến động hàng ngày theo cả hai chiều lên xuống, được xác định trên cơ sở tham chiếu diễn biến tỉ giá bình quân gia quyền trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng; diễn biến tỉ giá trên thị trường quốc tế của một số đồng tiền của các nước có quan hệ thương mại, vay, trả nợ, đầu tư lớn với Việt Nam, các cân đối kinh tế vĩ mô, tiền tệ và mục tiêu chính sách tiền tệ.

Bên cạnh việc công bố tỉ giá trung tâm hằng ngày, vào thứ năm hàng tuần (hoặc ngày làm việc liền kề trước ngày thứ năm trong trường hợp ngày thứ năm là ngày lễ, ngày nghỉ), NHNN công bố tỉ giá tính chéo của VND với một số ngoại tệ khác để xác định trị giá tính thuế trên trang thông tin điện tử của NHNN.

Công bố tỉ giá trung tâm (thay cho tỉ giá bình quân liên ngân hàng) biến động linh hoạt hàng ngày theo diễn biến cung cầu ngoại tệ trong nước, biến động trên thị trường thế giới, nhưng vẫn đảm bảo vai trò quản lý của NHNN theo định hướng điều hành chính sách tiền tệ.

Các chuyên gia nhận định, việc áp dụng cơ chế điều hành tỉ giá mới sau một quý đã phát huy tác dụng tích cực. Ngân hàng Nhà nước đã hoàn toàn chủ động trong điều hành tỉ giá, giữ cho tỉ giá tương đối ổn định. Thanh khoản thị trường tốt.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Bùi Quốc Dũng - Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN) cho biết: “Sau một quý áp dụng cách thức điều hành tỉ giá mới, tỉ giá giao dịch trên thị trường giảm nhanh xuống mặt bằng mới thấp xa so với mặt bằng tỉ giá cuối năm 2015”.

Tính đến 7.4, tỉ giá trung tâm đã giảm 200 đồng/USD so với ngày công bố đầu tiên. Cùng kỳ năm ngoái, khi chưa áp dụng cơ chế tỉ giá trung tâm, sóng tỉ giá đã nổi lên theo diễn biến của thế giới, có thời điểm tỉ giá chỉ còn cách trần do NHNN công bố chưa đến 100 đồng.

“Tình trạng đầu cơ, găm giữ ngoại tệ giảm mạnh, NHNN mua được lượng lớn ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối Nhà nước. Tất cả các tổ chức tín dụng mua ngoại tệ kỳ hạn của NHNN ngày 31.12.2015 đã hủy giao dịch kỳ hạn để tự cân đối trên thị trường” - ông Dũng cho biết thêm.

Quan trọng hơn, chuyển động tích cực này của thị trường ngoại tệ diễn ra trong bối cảnh thị trường tài chính thế giới có nhiều biến động theo chiều hướng bất lợi.

Từ ngày 4-7.1.2016, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc liên tiếp phá giá mạnh đồng Nhân dân tệ với tổng mức phá giá lên tới xấp xỉ 1,1%, thị trường chứng khoán Trung Quốc hai ngày phải ngừng giao dịch do lao dốc trên 7%, kéo theo sự sụt giảm trên một loạt các thị trường chứng khoán lớn, giá dầu chạm đáy hơn một thập kỷ. Đồng tiền nhiều nước châu Á giảm giá mạnh.

Theo NHNN, việc thay đổi cách thức điều hành tỉ giá cũng là bước đi tiếp theo trong lộ trình chống Đô la hóa, nâng cao vị thế của VND, ổn định tỉ giá và thị trường ngoại hối.

Đây là bước đi tiếp sau các biện pháp đồng bộ đã được thực hiện trong thời gian qua như thu hẹp đối tượng được vay vốn bằng ngoại tệ, chuyển dần quan hệ huy-cho vay bằng ngoại tệ sang quan hệ mua-bán ngoại tệ; việc ban hành Thông tư 15/2015/TT-NHNN khuyến khích các ngân hàng thương mại sử dụng công cụ phái sinh kỳ hạn trong giao dịch với khách hàng; giảm lãi suất tiền gửi ngoại tệ xuống mức 0% với cả tổ chức kinh tế và khu vực dân cư, qua đó khuyến khích doanh nghiệp và người dân chuyển sang nắm giữ VND để hưởng lợi tức cao hơn thay vì đầu cơ tích trữ USD.

Như vậy, việc thị trường ngoại tệ diễn biến ổn định trong bối cảnh thị trường thế giới có nhiều biến động mạnh là một xu hướng trái ngược hẳn so với năm 2015. Diễn biến này cho thấy điểm thành công nhất trong cách thức điều hành tỉ giá mới đã giúp thị trường ngoại tệ hấp thu tốt hơn các cú sốc bên ngoài, giảm thiểu tác động bất lợi tới tỉ giá.

Phương Linh