40.000 ca tử vong mỗi năm do các căn bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá
	Bộ Y tế hướng dẫn sử dụng thuốc phải ghi cách xử trí quá liều

Biến chứng do điều trị mụn trứng cá sai cách

Theo ThS.BS Quách Thị Hà Giang, Phó Trưởng Khoa khám bệnh, Bệnh viện Da liễu Trung ương, thời gian qua, số bệnh nhân đến khám và điều trị về bệnh ngoài da ngày một tăng, trong đó có nhiều bệnh nhân bị biến chứng do điều trị mụn trứng cá sai cách. Đặc biệt, Bệnh viện liên tục tiếp nhận nhiều trường hợp bị biến chứng nặng do sử dụng các loại thuốc trị mụn trứng cá trôi nổi được quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội. Đa phần đều trong độ tuổi 15 – 20 tuổi.

Đáng nói, phần lớn bệnh nhân vào viện muộn, dù trước có triệu chứng viêm da khá lâu nhưng vẫn tìm cách tự xử lý. Khi làn da biến chứng nặng, bị bỏng rát, mọc mụn mủ, mới vào viện khám."Có nhiều tổn thương nặng thể lan tỏa như đầu tiên chỉ là mụn mủ nhỏ, sau đó thành trứng cá với những nang viêm nhiễm nặng", bác sĩ Hà Giang cho hay.

Các bác sĩ Bệnh viện Da liễu Trung ương khám và tư vấn chăm sóc da mặt cho chị em phụ nữ.

Đơn cử như trường hợp của nữ sinh V.T.H (15 tuổi, ở Nam Định), khi đến tuổi dậy thì, gặp phải tình trạng mụn trứng cá chi chít trên mặt, đặc biệt nhiều ở vùng trán và cằm. Bệnh nhân lên mạng tìm hiểu và tin theo quảng cáo trên mạng nên đã điều trị mụn trứng cá bằng sản phẩm mỹ phẩm quảng cáo đó.

Sau một thời gian sử dụng, càng bôi càng mọc nhiều mụn hơn. Đáng sợ là bệnh nhân xuất hiện thêm cả mụn trứng cá bọc mủ, khiến da mặt ngứa ngáy, khó chịu phải nhập viện điều trị. Tại Bệnh viện, bác sĩ chẩn đoán da mặt bệnh nhân bị nhiễm khuẩn với chi chít mụn mủ và được chẩn đoán bị biến chứng do dùng thuốc có chứa corticoid.

Tương tự, trước đó trường hợp bệnh nhân nữ N.T.B (20 tuổi, ở Hà Nội), nhân viên tiếp tân ở một khách sạn. Do yêu cầu công việc thường xuyên tiếp xúc với khách nhưng trên mặt chị B lại rất nhiều mụn trứng cá khiến chị có tâm lý ngại ngùng, kém tự tin. Thay vì đi đến bác sĩ khám để trị mụn, chị B. đã tự ra hiệu thuốc mua thuốc về bôi và được nhân viên bán cho thuốc dibetalic.

Sau một thời gian bôi thấy da láng mịn bất ngờ, chị B. ngừng bôi nhưng chỉ một thời gian ngắn, trên mặt chị B. bùng phát nhiều mụn trứng cá, tình trạng nặng nề hơn lúc đầu. Lúc này bệnh nhân mới đến Bệnh viện Da liễu Trung ương khám và điều trị.

Corticoid chất cấm dùng trong mỹ phẩm

Theo bác sĩ Hà Giang, đây chỉ là hai trong số rất nhiều bệnh nhân đến trị mụn trứng cá và các biến chứng sau khi nghe các thông tin quảng cáo trên mạng rồi tự chữa. Các bác sĩ Bệnh viện da liễu cũng chia sẻ: Nhiều người bệnh khi đến khám có mang theo sản phẩm là những hộp kem, thuốc mỹ phẩm được quảng cáo có công dụng làm trắng da, chữa nám, trị mụn trứng cá... với thành phần trên nhãn là thảo dược. Song với kinh nghiệm điều trị của các bác sĩ và triệu chứng mà bệnh nhân gặp phải trong suốt thời gian sử dụng thì chắc chắn sản phẩm có chứa chất làm trắng corticoid.

Trong khi, corticoid không được sử dụng để điều trị mụn trứng cá và nếu bôi ngoài da phải được bác sĩ chỉ định và theo dõi để tránh những biến chứng nguy hiểm. Mặc dù ban đầu thuốc làm cho da mặt sáng mịn rất nhanh, nhưng sau đó họ sẽ có những tổn thương mụn mủ bùng phát trở lại. Thậm chí, nhiều bệnh nhân xuất hiện lông dài và rậm, teo da, giãn mạch, mỏng da, rạn dan, nám da và khiến người dùng nghiện corticoid.

Nói về hội chứng nghiện corticoid bôi, nhiều chuyên gia da liễu phân tích: Đây là tình trạng da bệnh nhân trở lên đỏ, sưng nề, xuất hiện mụn mủ… sau khi ngừng sử dụng thuốc. Tình trạng này xuất hiện theo chu kì, giảm khi sử dụng lại thuốc. Thông thường dùng corticoid bôi liên tục trong 2-4 tháng có thể gây ra tình trạng nghiện thuốc. Corticoid bôi càng mạnh thời gian để gây nghiện thuốc càng ngắn. Đặc biệt khi làn da bị phụ thuộc vào corticoid, lúc dừng lại đột ngột có thể da sẽ bị mẩn ngứa, các triệu chứng viêm da tăng lên.

Tuy nhiên, theo các bác sĩ có một thực tế là có đến 50% bệnh nhân nghiện corticoid bôi cho rằng mình không phải là nghiện corticoid, do đó không tuân thủ điều trị hoặc bỏ điều trị. Với người tuân thủ điều trị của bác sĩ thì sau 1 thời gian cơn nghiện sẽ thưa dần và giảm dần về cường độ và cuối cùng khỏi, ngược lại sẽ tái nghiện và bị nặng hơn.

Hiện nay, các chuyên gia y tế cũng cho biết để phân biệt kem có corticoid trong sản phẩm bằng mắt thường rất khó nhưng có một đặc điểm dễ nhận diện nhưng nếu trường hợp người sử dụng loại kem bôi nếu thấy vùng da mụn bay rất nhanh, da trắng sau 1-2 tuần thì nguy cơ chứa corticoid rất lớn. Trong khi đó để điều trị mụn trứng cá cần phải có thời gian dài và được bác sĩ chuyên khoa da liễu tư vấn.

Trước thực tế nêu trên bác sĩ Hà Giang khuyến cáo: Trước nhu cầu làm đẹp ngày càng gia tăng của các chị em, mọi người nên là những người thông thái tìm đến các cơ sở y tế chuyên khoa về da liễu có đầy đủ cơ sở vật chất máy móc hiện đại, đáp ứng nhu cầu của khách hàng để tránh những biến chứng đáng tiếc cho làn da. Đặc biệt, với những người dân khi có bệnh lý nám má, mụn trứng cá thì nên đến bác sĩ chuyên khoa da liễu để thăm khám, không tự ý dùng thuốc trên mạng, những bài thuốc truyền miệng… vừa dễ gây biến chứng nặng nề lại ảnh hưởng đến sức khoẻ.

Minh Khuê