Hàng loạt siêu thị Hà Nội dính scandal “rau sạch”
	Nhập nhèm rau sạch, rau bẩn

Nông dân hoang mang

Gần đây, có thông tin cho rằng, cây su hào trồng ở xã Tiên Dương (huyện Đông Anh, Hà Nội) được "tắm" thuốc BVTV để trị bệnh thối gốc, thối củ. Chưa biết sự thể thế nào, thông tin đó phát ra khiến nhiều người tiêu dùng hoang mang, dè chừng với các sản phẩm nông sản được trồng ở địa phương này. Nhiều nông dân tỏ rất rất bức xúc.

Xã Tiên Dương là một trong những vựa trồng rau lớn của huyện Đông Anh. Với quy mô 150ha, vựa rau này canh tác theo tiêu chuẩn rau an toàn VietGAP, tập trung ở thôn Trung Oai và Tiên Kha. Các loại rau được trồng tại Tiên Dương hiện nay gồm su hào chính và trái vụ, dưa, ớt ngọt, bí ngô, đậu bắp... Được biết, mức thu lãi bình quân một héc ta trồng rau ở Tiên Dương khoảng từ 500 triệu đồng đến 700 triệu đồng.

Nông dân xã Tiên Dương chăm sóc su hào

Theo chị Nguyễn Thị Hợi, ở xóm Lác: “Đồn đại chúng tôi tắm thuốc BVTV cho rau màu là không đúng, người tiêu dùng quay lưng lại với chúng tôi thì oan lắm. Ruộng su hào nhà tôi được mấy ngày, chỉ dám phun những thứ thuốc được phép, không ảnh hướng tới môi trường, có tác dụng với toàn bộ các loại nấm, vi khuẩn, vi rút trên cây trồng”.

Chị Hợi đưa chúng tôi xem chai thuốc có nhãn hiệu Nano, trên bao bì ghi "xử lý 99,99% các loại vi rút, vi khuẩn và nấm trên cây trồng; thân thiện với môi trường, không độc hại, an toàn cho người và động vật". Thông tin trên chai thuốc cũng ghi nhiều nhóm bệnh sẽ được phòng trừ khi phun cho cây trồng, như bệnh bạc lá lúa, khô vằn, đạo ôn, chết ẻo cây con héo xanh, thán thư, lở cổ rễ, sương mai, thối nhũn thân, rễ, củ quả, loét quả, rỉ sắt, nấm hồng, vàng lá, đốm lá, phồng lá.

Có một điều mà hiển nhiên nhiều người biết và các phương tiện thông tin đại chúng đã cảnh báo nhiều lần, lạm dụng thuốc BVTV trong rau màu, hoa quả sẽ gây ra những hậu quả hết sức nghiêm trọng cho người tiêu dùng và cả những nông dân trồng cấy. Khi dư lượng thuốc BVTV quá giới hạn cho phép, sức khỏe của người dùng bị ảnh hưởng là điều hiển nhiên. Bên cạnh đó, người nông dân dùng thuốc BVTV không đúng có thể tăng chi phí sản xuất và để lại hậu quả nặng nề cho đất nông nghiệp, đó là thúc đẩy nhanh quá trình thoái hóa đất.

Để giữ an toàn cho người sử dụng, thành phố Hà Nội đã có nhiều biện pháp “rắn” trong quản lý việc sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV. Các cửa hàng thuốc BVTV phải có cam kết không kinh doanh thuốc ngoài danh mục, chính quyền địa phương và lực lượng chuyên ngành tăng cường kiểm tra, giám sát, công bố rộng rãi, xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm. Đồng thời tăng cường tập huấn để nông dân nắm rõ quy trình sử dụng thuốc BVTV an toàn, đặc biệt là khuyến khích nông dân sử dụng thuốc thảo mộc, có thời gian cách ly ngắn trong sản xuất...

Cần nhìn nhận khách quan

Vậy vấn đề đặt ra, người nông dân có được sử dụng thuốc BVTV hay không và sử dụng như thế nào để đạt được chất lượng sản phẩm an toàn trong tiêu chuẩn cho phép?

Trả lời câu hỏi này, ông Nguyễn Duy Hồng, Chi cục trưởng Chi cục BVTV Hà Nội, cho biết, việc dùng thuốc BVTV đúng quy trình, liều lượng là cần thiết trong quá trình trồng cấy rau màu của nông dân. Việc sử dụng thuốc BVTV khoa học sẽ giúp cây trồng đạt năng suất cao. Vì vậy, không thể cứ nhìn thấy nông dân phun thuốc BVTV thì cho rằng như vậy là có hại. Cần có cái nhìn khách quan về việc này.

Trở lại vấn đề của người nông dân xã Tiên Dương, những tin đồn thất thiệt về việc “tắm” thuốc BVTV cho rau màu đang gây ảnh hướng tới quá trình sản xuất nông sản. Điều này không những gây hoang mang cho người tiêu dùng mà còn làm mất uy tín của địa phương. Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, trong những năm qua, Trạm BVTV huyện Đông Anh thường xuyên cử cán bộ kỹ thuật phối hợp với cơ sở chỉ đạo, giám sát, tập huấn, tuyên truyền, hướng dẫn về công tác sản xuất RAT… Đến nay, đa số nông dân trong xã đều nắm bắt, hiểu biết và tuân thủ quy trình kỹ thuật sản xuất RAT do Sở NN&PTNT Hà Nội ban hành. Các chủng loại thuốc BVTV nông dân xã Tiên Dương sử dụng đều nằm trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng trên rau như Moren 25WP, Alfamil 25WP, Kamsu 2L, Valivithaco 5L, Susupes 1.9EC, Aizabin WP, Ammate 35WDG, Koimire 245EC, Tasieu 2WG…

Thực tế hiện nay, nông dân xã Tiên Dương chỉ sử dụng thuốc BVTV hóa học nằm trong danh mục sử dụng trên rau ở giai đoạn đầu vụ và giữa vụ; giai đoạn cuối vụ thường sử dụng các loại thuốc BVTV thảo mộc, sinh học hoặc có nguồn gốc sinh học và luôn bảo đảm tuân thủ đúng thời gian cách ly theo khuyến cáo trên bao bì. Qua kết quả phân tích lấy mẫu rau thường xuyên tại ruộng của các vùng rau trên địa bàn xã cho thấy, 100% số mẫu rau đều bảo đảm an toàn về dư lượng thuốc BVTV.

Ông Hoàng Văn Vân, Phó Chủ tịch UBND xã Tiên Dương, mong muốn, khi đề cập về các vùng sản xuất rau phải nắm rõ được quy trình sản xuất và thời điểm sử dụng thuốc BVTV để thông tin chính xác. Cụ thể, nếu như cây su hào mới xuống giống, đang trong giai đoạn sinh trưởng lá, chưa tạo củ thì để phòng, trị một số bệnh, nông dân vẫn có thể sử dụng thuốc BVTV đúng liều, đúng lượng, đúng thời gian cho phép.

Về vấn đề này, ông Nguyễn Duy Hồng cho biết thêm, đây không phải là trường hợp đầu tiên thông tin sai lệch về độ an toàn của các vùng rau sử dụng thuốc BVTV theo kiểu "tắm" thuốc, ngâm thuốc… làm điêu đứng các vùng rau. Để có thông tin chính xác thì phải có kiến thức cơ bản về quy trình sản xuất rau. Thông tin phải đa chiều, khách quan, không thể lấy hiện tượng để quy chụp. Trong những năm qua, các vùng rau trọng điểm của Hà Nội, với hơn 5.000ha rau, đều được quan tâm tập huấn, kiểm tra, giám sát, hỗ trợ khoa học, kỹ thuật cho nông dân. Hiện nay, kiến thức của người nông dân trong sản xuất nông sản được cải thiện rất nhiều. Người nông dân cũng đã hiểu được tác hại khôn lường của việc sử dụng thuốc BVTV không đúng hướng dẫn nên đã thực hiện theo đúng quy trình.

Trong khi nhiều sản phẩm nông sản không rõ nguồn gốc, với dư lượng thuốc BVTV quá mức cho phép xuất hiện ngày một nhiều thì nỗi lo cùng sự nghi ngờ về chất lượng nông sản của người tiêu dùng là hoàn toàn chính đáng. Tuy nhiên, việc vội vàng quy chụp cho những vựa rau an toàn, trồng cấy một cách khoa học như với vựa rau Tiên Dương thời gian qua là một điều đáng tiếc.

Hải Phú