Trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, nhiều gia đình thường tổ chức liên hoan, ăn uống, lẩu rau cũng là món được nhiều người ưu tiên lựa chọn. Tuy nhiên ít ai biết, loại thực phẩm này cũng tồn tại nguy cơ người dùng bị nhiễm sán lên não hoặc sán làm tổ trong gan nếu không được sơ chế đúng cách.

PGS.TS Đỗ Trung Dũng, Trưởng Khoa Ký sinh trùng, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương cho hay, thời tiết lạnh những ngày cuối năm này rất thích hợp cho việc mọi người tụ tập, ăn uống và nhiều người cũng thường chọn lẩu cho dễ ăn và ấm nóng.

PGS.TS Đỗ Trung Dũng, Trưởng Khoa Ký sinh trùng, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương khuyến cáo nên nấu chín, ăn chín thực phẩm.

PGS.TS Đỗ Trung Dũng chia sẻ, với các loại rau thuỷ sinh (rau muống, rau ngổ, rau cần, cải xoong, diếp cá…) khi ăn không được nấu chín, hoặc ăn lẩu chỉ nhúng qua thì ấu trùng cũng sẽ không bị tiêu diệt. Người ăn vào không chỉ nhiễm trứng giun mà còn có khả năng nhiễm ấu trùng sán lá gan lớn.

“Việc rửa rau chỉ 2-3 nước hoặc không được nấu chín, nấu lẩu nhúng qua loa sẽ rất khó loại bỏ ấu trùng sán lá gan lớn. Do vậy, khi ăn rau không được rửa sạch, không được nấu chín đảm bảo sẽ có nguy cơ nhiễm sán lá gan lớn và trứng giun đũa, giun móc”, PGS.TS Đỗ Trung Dũng nhấn mạnh.

Theo ông Dũng, sán lá gan lớn có thể gây ra những ổ áp-xe trong gan và ấu trùng có thể đi khắp cơ thể người gây ra tổn thương và các tổ áp-xe ngoài gan ở nách, cơ thành bụng, đầu gối, đùi, bắp chân…

Trước câu hỏi làm sao để rửa sạch rau mà không còn ấu trùng, Trưởng khoa Ký sinh trùng cho biết với các loại trứng giun bám trên bề mặt thì phải rửa dưới vòi nước chảy để trôi sạch trứng, thay vì rửa trong chậu và ngâm nước muối. Với ấu trùng của sán lá gan lớn cũng khó xử lý sạch, do vậy cách phòng ngừa vẫn là nấu chín, ăn chín.

Món lẩu thường được nhiều gia đình lựa chọn chế biến trong dịp Tết.

Để phòng sán lá gan, các bác sĩ khuyến cáo người dân bỏ thói quen ăn đồ tái, sống. Các quan niệm ăn đồ sống cho mát là không đúng mà còn làm tăng nguy cơ nhiễm ký sinh trùng. Thay vào đó, cần ăn chín, uống nước đun sôi để nguội…

Chia sẻ thêm về các biện pháp hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm ký sinh trùng với thực phẩm ngày Tết, TS.BS Trần Huy Thọ, Phó Giám đốc Bệnh viện Đặng Văn Ngữ cho biết, ngâm rau sống vào nước muối loãng không tiêu diệt hay làm chết giun sán, nhưng việc này vẫn có tác dụng nhất định, giảm nguy cơ mắc bệnh.

Trên thực tế, đa số người dân ngâm rau với nước muối loãng, sau đó vớt rau lên trực tiếp. Đây là cách thực hành sai, do trứng sán (nếu có) nổi lên mặt nước sẽ lại bám vào rau, khi ăn vào vẫn có nguy cơ gây bệnh.

Với các loại rau trên cạn như xà lách, mùi, húng, bác sĩ Thọ cho biế, nên rửa dưới vòi nước chảy để trứng giun sán nếu có sẽ trôi đi, sau đó ngâm rau với nước muối loãng. Dưới tác dụng của nước muối, trứng sán sẽ nổi lên, do đó trước khi vớt rau, bạn phải dìm rau xuống, đổ nước đi, trứng giun sán sẽ trôi theo nước.