Những kết quả tích cực

Theo Bộ GD&ĐT, năm 2022, những đổi mới trong quy chế tuyển sinh và hệ thống công nghệ đã mang lại những kết quả tích cực. Thí sinh được hưởng lợi nhiều nhất trong việc thực hiện thuận tiện các thủ tục trên hệ thống trực tuyến, đồng thời được bảo đảm cơ hội trúng tuyển cao nhất vào ngành, trường theo nguyện vọng và năng lực. Các cơ sở đào tạo được cạnh tranh bình đẳng và minh bạch để lựa chọn thí sinh phù hợp nhất. Tỷ lệ thí sinh ảo giảm mạnh, các trường tuyển được số lượng sát hơn với chỉ tiêu đã công bố.

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn phát biểu tại Hội nghị.

Đáng chú ý, Bộ GD&ĐT có dữ liệu đầy đủ, kịp thời và tin cậy về tuyển sinh của tất cả cơ sở đào tạo phục vụ nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý nhà nước, đồng thời hỗ trợ các cơ sở đào tạo điều chỉnh chiến lược và phương thức tuyển sinh. Kết quả, tổng số thí sinh nhập học toàn quốc là 521.263 (đạt 83,39%), cao hơn số nhập học của năm 2021, 2020. Trong số 330 cơ sở đào tạo, có 194 cơ sở đào tạo (58,67%) có tỷ lệ nhập học đạt trên 80% so với chỉ tiêu và chiếm 79,42% tổng số nhập học của toàn quốc.

Tuy nhiên, công tác tuyển sinh năm 2022 vẫn còn một số hạn chế. Chẳng hạn như: Một số trường đưa ra quá nhiều phương thức xét tuyển; một số phương thức xét tuyển chưa hiệu quả, số thí sinh nhập học rất ít so với chỉ tiêu cũng như trong tổng số thí sinh nhập học một số thí sinh chọn nhầm phương thức xét tuyển, gặp một số khó khăn trong truy nhập Hệ thống nộp lệ phí trực tuyến…

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thu Thủy (Vụ trưởng Giáo dục Đại học, Bộ GD&ĐT), thống kê trong ba, năm qua bốn lĩnh vực Nông lâm nghiệp và Thủy sản, Khoa học sự sống, Khoa học tự nhiên và Dịch vụ xã hội đều đứng đầu danh sách các lĩnh vực tuyển sinh kém nhất (Nông lâm nghiệp và thủy sản tuyển đạt 49,10%; Khoa học sự sống tuyển đạt 57,92%; Khoa học tự nhiên tuyển đạt 59,43%; Dịch vụ xã hội tuyển đạt 61,36% chỉ tiêu). Các cơ sở đào tạo tuyển kém chủ yếu do một số nguyên nhân: Chưa đủ uy tín, thương hiệu để hấp dẫn thí sinh, do vị trí địa lý, sự cạnh tranh khi chỉ tiêu hằng năm tăng… Bên cạnh đó, các trường gọi thí sinh xét tuyển sớm khi chưa tốt nghiệp Trung học phổ thông là không đúng, ảnh hưởng đến quyền lợi thí sinh.

Năm 2023, công tác tuyển sinh về cơ bản sẽ giữ ổn định, tiếp tục thực hiện theo Quy chế tuyển sinh 2022. Tuy nhiên, năm 2023, các cơ sở đào tạo cần ban hành quy chế tuyển sinh cụ thể hóa quy chế của Bộ GD&ĐT; đơn giản hóa để thí sinh tránh tối đa nhầm lẫn phương thức xét tuyển. Bộ GD&ĐT tiếp tục hoàn thiện chính sách; phối hợp bộ, ngành liên quan để Nhà nước có cơ chế đặt hàng đào tạo một số ngành. Bên cạnh đó, Bộ GD&ĐT cũng hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin; kết nối cơ sở dữ liệu, hướng dẫn cơ sở đào tạo, trường phổ thông làm tốt công tác hướng nghiệp, tuyển sinh; tăng cường kiểm tra, giám sát…

Tuyển sinh không chỉ là việc riêng của mỗi trường đại học

Thông tin tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh: Hàng năm, công tác tuyển sinh luôn là nhiệm vụ quan trọng, là chủ thể quan tâm của toàn xã hội. Mỗi năm, việc tuyển sinh đại học, cao đẳng tác động trực tiếp, hệ trọng tới trước hết gần 1 triệu học sinh lớp 12 và cả 2 triệu học sinh lớp 10, 11; cùng với từng đó số gia đình - chiếm ít nhất khoảng 5% dân số.

Việc gần 600.000 học sinh mỗi năm vào học trường nào, ngành nào là một trong những yếu tố quyết định tương lai không chỉ của bản thân từng học sinh và gia đình, mà còn là tương lai của đất nước, toàn xã hội.

Quang cảnh Hội nghị.

Theo Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn, mỗi học sinh và gia đình đều mong muốn đạt sự lựa chọn tốt nhất, sự lựa chọn tối ưu theo nguyện vọng, năng lực và điều kiện, trong kỳ tuyển sinh thuận lợi, tin cậy, công bằng và minh bạch. Mỗi thầy, cô dạy học Trung học phổ thông đều mong muốn học trò của mình, lớp học của mình có nhiều em đỗ đạt vào các trường tốp trên. Các nhà trường và địa phương đều mong muốn tỉ lệ cao học sinh của mình trúng tuyển vào đại học, cao đẳng.

Mỗi trường đại học đều mong muốn tuyển được nhiều sinh viên giỏi, vào đủ chỉ tiêu các ngành học. Bởi vì khả năng thu hút thí sinh vào học trước hết cũng là một chỉ số quan trọng thể hiện uy tín, chất lượng của một trường đại học.

Nhấn mạnh kết quả tuyển sinh cũng là một chỉ số quan trọng về việc phát triển bền vững của một trường đại học, theo Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn, tuyển sinh tốt sẽ tạo ra hiệu quả hoạt động tốt cho nhà trường, và có được hiệu quả hoạt động tốt, chúng ta có cơ hội nâng cao chất lượng đào tạo, mang lại giá trị, lợi ích cho người học và cho xã hội.

Đối với toàn xã hội, việc các lĩnh vực đào tạo, các ngành nghề được sinh viên lựa chọn, sẽ tác động tới phát triển nguồn nhân lực trình độ cao, chất lượng cao. Cùng với phát triển khoa học công nghệ, đóng góp cho việc tăng năng suất game bài uy tín , tăng năng lực cạnh tranh quốc gia, dịch chuyển cơ cấu nền kinh tế, phát triển kinh tế, xã hội, đất nước. Vì vậy tuyển sinh không chỉ là việc riêng của mỗi trường đại học mà là sân chơi chung của các trường đại học trong hệ thống, là trách nhiệm của toàn ngành, không chỉ là của hệ thống giáo dục đại học.

Công tác thi và tuyển sinh đã trở nên nhẹ nhàng

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho hay, hàng năm, Bộ GD&ĐT phải rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, cùng với văn bản hướng dẫn, điều phối chung của hệ thống. Không những thế, Bộ GD&ĐT rất quan tâm tổ chức kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông hằng năm. Bên cạnh mục tiêu đánh giá việc dạy và học của các trường Trung học phổ thông để xét quá trình học tập và tốt nghiệp của học sinh phổ thông, kỳ thi còn để các trường đại học, cao đẳng làm căn cứ xét tuyển.

Sự tham gia của các Sở GD&ĐT, các trường phổ thông trong việc dạy - học, trong việc tổ chức kỳ thi, hướng dẫn học sinh đăng ký xét tuyển các trường đại học, hướng nghiệp vào các trường, các ngành nghề đóng vai trò quan trọng trong sự lựa chọn và cơ hội thành công của học sinh.

Thí sinh tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022.

Các trường đại học xây dựng các phương thức xét tuyển khác nhau. Các trường cũng có thể tổ chức các hình thức thi đánh giá năng lực, thi đánh giá tư duy, thi năng khiếu, xây dựng các tiêu chí xét tuyển, công bố điều kiện, phương thức xét tuyển; đồng thời phối hợp với nhau xét tuyển chung trong hệ thống, nhằm bảo đảm tính công bằng, sự tin cậy, bình đẳng trong hệ thống, tạo cơ hội tốt nhất cho người học.

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nhìn nhận, trong tất cả các kỳ thi, tuyển sinh, toàn xã hội quan tâm tới công tác này. Công tác tuyển sinh đã được đổi mới nhiều năm nay, nhất là từ năm 2015, 2016. Qua nhiều năm đã dần đi vào ổn định như mong muốn của toàn xã hội, đúng theo tinh thần của Nghị quyết 29 của Trung ương.

So với nhiều năm trước, công tác thi và tuyển sinh đã trở nên nhẹ nhàng, giảm áp lực, tốn kém cho xã hội. Qua đó, ngày càng công bằng hơn, tạo cơ hội thuận lợi lựa chọn các ngành học tốt nhất cho thí sinh. Tuy nhiên, mỗi năm, bên cạnh các kết quả đã đạt được, vẫn còn những sai sót, bất cập, cần phải nhìn nhận, đánh giá thấu đáo, bởi mỗi sai sót nhỏ có thể tác động rất lớn đến toàn hệ thống.

“Hội nghị được tổ chức để thấy rõ những kết quả đạt được, những việc đã làm được, những tác động của đổi mới. Bên cạnh đó cũng nhìn nhận nghiêm túc, đánh giá những vấn đề bất cập, những khó khăn, hạn chế trong toàn bộ công tác tuyển sinh. Từ việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh, cho tới xây dựng các phương thức tuyển sinh, tổ chức tuyển sinh, các hệ thống phần mềm hỗ trợ, công tác nhập học.

Trên cơ sở đó tìm ra những biện pháp và thống nhất những biện pháp điều chỉnh, khắc phục, cải tiến cho hệ thống. Khi thống nhất được những biện pháp, những giải pháp để khắc phục, cải tiến thì chúng ta thống nhất, quán triệt hành động và tuyên truyền sâu rộng tới các học sinh, các trường Trung học phổ thông”, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn bày tỏ.