Đường Lâm, còn đó nét xưa
	Di tích lịch sử cổng làng Mông Phụ nứt nghiêm trọng
	Làng cổ Đường Lâm: Nhiều di tích bị chiếm dụng

Nằm cách Hà Nội hơn 50km, làng cổ Đường Lâm thuộc địa phận thị xã Sơn Tây, Hà Nội là một địa điểm du lịch nổi tiếng của Hà Nội. Đây là ngôi làng cổ đầu tiên ở Việt Nam được Nhà nước trao bằng Di tích Lịch sử Văn hóa Quốc gia năm 2006.

Với những nét đặc trưng về kiến trúc, nghệ thuật của một làng Việt cổ vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng, có thể nói làng cổ Đường Lâm chỉ đứng sau phố cổ Hội An và phố cổ Hà Nội về quy mô cũng như giá trị nghệ thuật, khiến cho nơi đây trở thành một điểm nhấn du lịch của Hà Nội.

Không chỉ thăm quan những ngôi nhà cổ làm bằng đá ong mát mẻ, du khách khi đến đây còn được thưởng thức những món ăn dân dã tuyệt ngon. Những món ăn truyền thống đã và đang góp phần tôn vinh, khẳng định giá trị của các di tích.

Kẹo dồi, kẹo lạc...

Khi ăn sẽ cảm nhận vị bùi, ngậy thơm

Kẹo lạc, kẹo dồi, kẹo vừng… là loại kẹo truyền thống được sản xuất bằng các nguyên liệu như lạc, đường, mạch nha, vừng, bột gạo là những sản phẩm nổi tiếng của làng Đông Sàng. Tuy nhiên khâu làm kẹo mới quan trọng và đòi hỏi người làm phải có sức khỏe tốt để "đánh" kẹo. Kẹo sau khi chế biến xong sẽ được lăn qua lớp bột nếp trắng tạo thành một lớp phủ mịn màng. Khi ăn bạn sẽ cảm nhận vị bùi, ngậy thơm.

Thời gian gần đây, nhờ sự giúp đỡ của các tổ chức trong nước và quốc tế, các loại kẹo này luôn được cải tiến, đổi mới cũng như được chứng nhận về các chỉ số, hàm lượng, VSATP. Các loại kẹo này đang được tiêu thụ và giới thiệu thường xuyên ở các hội chợ, triển lãm.

Chè kho

Chè kho được làm bằng nguyên liệu chính là đỗ xanh, đường kính.

Món chè kho cũng là một món "mời chào" du khách tới với làng cổ. Chè kho làm từ đỗ xanh đã được đồ lên, rồi cho đường, dùng chiếc đũa cái to đảo thật đều tới khi những hạt đỗ như nát ra, láng mịn. Chè kho ăn khi nguội, dùng dao sắn từng miếng nho nhỏ đôi ba ngón tay, vừa ăn, vừa nhấp môi với chè xanh thì sẽ thấy vị ngọt thơm dìu dịu lan tỏa rất dễ chịu.

Bánh tẻ

Nồi bánh tẻ nghi ngút khói được bày bán rất nhiều trước cổng chùa Mìa (Đường Lâm, Sơn Tây).

Có lẽ ai từng đến đây cũng mua cho mình chục chiếc bánh tẻ về làm quà. Bánh được làm từ bột gạo tẻ, gói ngoài bằng lá dong hoặc lá chuối và được luộc chín. Nguyên liệu để làm bánh tẻ truyền thống nhân thịt là những nguyên liệu rất giản dị bao gồm gạo tẻ, thịt lợn vai, mộc nhĩ, lá dong (lá chuối).

Bánh tẻ ngon nhất là ăn lúc nóng. Bóc phần lá ra, chiếc bánh vẫn còn nóng hổi, hiện ra trắng ngần với mùi thơm dung dị từ lá dong, bột gạo nấu chín ôm ấp phần nhân mỡ màng, khiến ai đi xa cũng khó lòng quên được.

Tương quê

Hiện nay ở thôn Mông Phụ có nhiều nhà làm tương rất ngon, tương cũng đang là món hàng được du khách ưa chuộng

Nghề làm tương ở Đường Lâm có từ thời xa xưa và mỗi nhà đều có một vài vại tương phơi ngoài sân. Để có được bát tương ngon cũng cầu kỳ, kiểu cách, người làng Đường Lâm có bí quyết dùng nước giếng Giang (giếng nước đá ong ở gần nhà thờ Thám hoa Giang Văn Minh), bởi nước từ giếng ấy trong văn vắt và ngọt lừ. Có nước đỗ ngâm từ đậu tương rồi, người làm tương Đường Lâm sẽ cho dấm mốc vào trong chum, phơi giữa sân dưới nắng hè tháng 6 cho thật nhuyễn.

Khoai nướng, bánh đa

Ngoài những món ăn trên, trước cổng chùa Mía cũng bán rất nhiều khoai lang nướng và bánh đa, cũng được thực khách rất ưa chuộng.

Khoai lang mật ngon ngọt, chảy mật hấp dẫn thực khách.

Những mẻ bánh đa vàng rộm, giòn tan khi ăn có vị thơm bùi của vừng, của lạc khiến ai ăn một lần cũng nhớ mãi.