Trước đây, theo quy định của pháp luật, một số cơ quan quản lý Nhà nước như Ban Tôn giáo Chính phủ, Tổng cục Hải quan, Tổng cục Du lịch… thuộc cơ quan ngang bộ, nên cơ cấu tổ chức thường tương đương cấp bộ.

Thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về cải cách hành chính, tinh gọn bộ máy, số cơ quan ngang bộ đã được chuyển thành cơ quan thuộc sự quản lý của bộ chuyên ngành, như: Ban Tôn giáo Chính phủ thuộc Bộ Nội vụ; Tổng cục Hải quan, Tổng cục Thuế, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thuộc Bộ Tài chính; Tổng cục Du lịch thuộc Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch…

Sau khi thực hiện việc sắp xếp các cơ quan trên về thuộc bộ quản lý, thời gian qua một số đơn vị cũng nhanh chóng thay đổi bộ máy và cơ cấu tổ chức. Điển hình, vào các trang web của Ban Tôn giáo Chính phủ, Tổng cục Du lịch (nay là Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) thay vì cơ cấu các vụ, cục như trước thì nay đã chuyển xuống thành cơ cấu phòng (từ vụ xuống phòng).

Tuy nhiên, một số cơ quan như Tổng Cục Hải quan, Tổng cục Thuế, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đều là những cơ quan trực thuộc Bộ Tài chính, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Tài chính quản lý Nhà nước về các lĩnh vực trên vẫn duy trì cấp vụ, cục.

Vẫn biết mỗi ngành, lĩnh vực đều có đặc thù riêng, song dù thế nào thì công tác quản lý Nhà nước phải thống nhất; cơ cấu tổ chức phải xuyên suốt từ cấp chủ quản đến cấp trực thuộc. Ở cấp bộ đã có cơ cấu vụ, thì cấp tổng cục, ủy ban (thuộc bộ) không thể cũng có cơ cấu vụ. Vì cơ cấu này sẽ ảnh hưởng đến hệ số lương và nhiều hệ lụy đi kèm.

Câu hỏi mà nhiều người đặt ra, tại sao những cơ quan như Ban Tôn giáo Chính phủ, Tổng cục Du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam)… vốn trước đây là cơ quan ngang bộ, nhưng khi được chuyển về trực thuộc bộ quản lý đã “chủ động” thay đổi cơ cấu tổ chức từ cấp vụ xuống cấp phòng?

Còn một số cơ quan đề cập trên vẫn duy trì cơ cấu tổ chức cấp vụ, cục? Tới đây thực hiện lộ trình tăng lương theo đề án vị trí việc làm (dự kiến bắt đầu từ ngày 1/7/2024), dựa vào cơ sở nào để tính lương cho các cấp vụ của cơ quan thuộc bộ quản lý? Và vì sao, vẫn còn duy trì cơ cấu vụ ở những cơ quan ủy ban, tổng cục thuộc bộ?

Lê Hà