Lực lượng chức năng kiểm tra lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên xe khách. Ảnh: G.T

Trên 600.000 xe không truyền dữ liệu

Vụ tai nạn giao thông (TNGT) nghiêm trọng giữa ôtô khách với xe tải vào ngày 16.3.2021 mới đây trên đường Hồ Chí Minh thuộc địa phận xã Hưng Thi, huyện Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình khiến 3 người tử vong tại chỗ.

Trước đó trong năm 2019, một vụ TNGT nghiêm trọng khác xảy ra tại huyện Chư Sê (Gia Lai) giữa xe tải và xe máy khiến 3 chị em trong một gia đình tử vong. Các điều tra sau đó cho thấy xe tải cũng không có thiết bị giám sát hành trình.

Đại diện Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho biết nếu phương tiện không lắp đặt và truyển dữ liệu giám sát hành trình hoạt động, khi xảy ra TNGT, việc tìm ra nguyên nhân vụ tai nạn sẽ gặp nhiều khó khăn.

Thực tế thời gian qua, cả nước xảy ra nhiều vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng, chủ yếu liên quan đến xe khách. Khi kiểm tra, nhiều xe gặp nạn không lắp đặt thiết bị giám sát hành trình hoặc thiết bị không hoạt động, không truyền được dữ liệu về Tổng cục Đường bộ, gây khó khăn trong công tác giám sát, điều tra nguyên nhân gây tai nạn.

Theo thống kê từ Tổng cục Đường bộ, trong 3 tháng đầu năm 2021, trên cả nước có hơn 600.000 xe không truyền dữ liệu GSHT về Tổng cục. Trong đó, nhiều địa phương có số lượng phương tiện vi phạm lên tới hàng nghìn xe như: An Giang, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bắc Ninh, Đăk Nông, Hà Nam. Thậm chí có những tỉnh số xe vi phạm không truyền dữ liệu lên tới con số hàng chục nghìn như: Bình Dương, Đồng Nai, TP.Hồ Chí Minh, Tiền Giang.

Theo Phó Giám đốc Sở GTVT Hà Nội - ông Đào Việt Long - trong tháng 1.2021 trên địa bàn TP.Hà Nội có 549 đơn vị với tổng số 1.508 xe vi phạm tốc độ; 4.976 đơn vị với 35.517 xe vi phạm về thời gian làm việc của lái xe; 11.027 đơn vị với 68.905 xe vi phạm về truyền dữ liệu.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hành khách Hải Phòng - ông Khúc Hữu Thanh Hải - cho rằng, việc các doanh nghiệp vận tải không thực hiện truyền dữ liệu có thể do tình hình dịch bệnh COVID-19 khiến các phương tiện nằm bãi không hoạt động, hết pin nên mất tín hiệu, cùng đó việc một số doanh nghiệp khó khăn không duy trì hoạt động.

Theo ông Hải, việc kiểm soát GSHT đang rất khó khăn vì lượng xe quá lớn, trong khi đó công nghệ quản lý và phần mềm ứng dụng quản lý chưa đủ tầm để giải quyết các phát sinh của doanh nghiệp. “Các quy định, quy chuẩn đã có nên quản lý Nhà nước cần tập trung quản lý bình đẳng giữa các doanh nghiệp và thực hiện đúng theo quy định” - ông Hải cho hay.

Trách nhiệm của quản lý Nhà nước

Trao đổi với PV Báo game bài uy tín, ông Khuất Việt Hùng - Phó Chủ tịch Chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia - cho rằng, trách nhiệm đầu tiên phải là của Sở GTVT các địa phương. Những xe theo quy định phải lắp đặt và truyền dữ liệu mà cố tình không thực hiện, khi kiểm tra phát hiện xử lý thì trách nhiệm đầu tiên là của đơn vị vận tải và cũng có trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước trong quá trình kiểm tra, chấn chỉnh và xử lý. Nếu thuộc nhóm vận tải nội bộ mà không truyền thì đây chính là lỗ hổng về pháp luật cần phải hoàn thiện, để ban hành sớm.

Tổng cục Trưởng Tổng cục Đường bộ - ông Nguyễn Văn Huyện - cho biết, mặc dù đã nhiều lần chỉ đạo các Sở GTVT, các đơn vị kinh doanh vận tải theo dõi, chấn chỉnh và xử lý vi phạm thông qua thiết bị GSHT nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý hoạt động vận tải, góp phần ngăn chặn và giảm thiểu TNGT, tuy nhiên qua theo dõi trên hệ thống xử lý dữ liệu từ thiết bị GSHT vẫn còn nhiều phương tiện không truyền dữ liệu theo quy định. Đơn vị này vừa ban hành kế hoạch cao điểm kiểm tra, theo dõi, chấn chỉnh và xử lý vi phạm thông qua dữ liệu từ thiết bị GSHT.

Nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Hà Nội - ông Bùi Danh Liên - cho rằng, hiện hạ tầng tiếp nhận dữ liệu GSHT của Tổng cục Đường bộ chưa đáp ứng được yêu cầu, do đó cần phải nâng cấp thì mới đáp ứng được yêu cầu quản lý. Cùng với đó, hiện các quy định về sử dụng và lắp đặt thiết bị GSHT đã có những quy định bắt buộc các doanh nghiệp phải thực hiện với các quy chuẩn rõ ràng.

Nhưng do việc quản lý Nhà nước chưa thật sự sát sao trong công tác kiểm soát vì mô hình vận tải của Việt Nam rất nhiều mô hình, loại hình, nhiều hộ kinh doanh vận tải vừa là chủ phương tiện vừa là xe và soát vé mà không quản lý theo mô hình tập trung của doanh nghiệp vận tải, nhưng vẫn là mô hình vận tải, nên họ không thực hiện GSHT. Do đó, vai trò của cơ quan quản lý Nhà nước rất quan trọng và phải đầu tư hạ tầng tốt chứ nếu làm không đồng bộ sẽ vừa lãng phí, tốn kém và gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Đáng chú ý, khó khăn hiện nay là phần mềm quản lý dữ liệu truyền về rất cũ, rất lạc hậu nên chưa phát hiện cảnh báo và chỉ tổng hợp vi phạm để xử lý, do đó phải nâng cấp thiết bị để cảnh báo các lái xe và chủ phương tiện và truyền dữ liệu cho Tổng cục Đường bộ và lực lượng Cảnh sát giao thông. Nếu doanh nghiệp cố tình không thực hiện việc truyền dữ liệu sẽ bị xử lý nghiêm theo các quy định của pháp luật.

Đại diện Tổng cục Đường bộ cho rằng trên thực tế, việc gần đây các doanh nghiệp vận tải cố tình lờ đi quy định này, cùng với diễn biến giao thông phức tạp trên các cung đường, đang là tiếng chuông cảnh báo nguy cơ gia tăng TNGT nếu cơ quan chức năng không sớm vào cuộc xử lý nghiêm.

Theo Đặng Tiến/laodong.vn