Theo cuốn sách "Du lịch Thanh Oai" được Ủy ban nhân dân huyện Thanh Oai trực tiếp chỉ đạo biên soạn và phát hành, Thanh Oai là huyện nằm ở phía tây nam Thủ đô Hà Nội, là mảnh đất địa linh nhân kiệt, có truyền thống lịch sử lâu đời. Đây là mảnh đất khoa bảng với 46 vị được ghi danh tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Ông Bùi Văn Sáng, Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Thanh Oai

Trải qua quá trình xây dựng và phát triển, trên địa bàn huyện Thanh Oai còn bảo tồn, gìn giữ được những ngôi làng cổ điển hình của vùng Đồng bằng Bắc Bộ gắn với các nghề truyền thống như làng Cự Đà (xã Cự Khê) chuyên nghề làm tương và miến lớn nhất miền Bắc, làng Chuông (xã Phương Trung) có nghề làm nón lá, làng Ước Lễ (xã Tân Ước) với nghề làm giò chả, bánh chưng, bánh giầy nức tiếng hay làng nghề điêu khắc ở Võ Lăng (xã Dân Hòa) và Dư Dụ (xã Thanh Thùy), làng Vác (xã Dân Hòa) chuyên nghề làm quạt và lồng chim...

Ông Bùi Văn Sáng, Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Thanh Oai, cho biết, trên toàn huyện, 51 làng đã được công nhận là làng nghề và làng có nghề. Đây là một trong những lợi thế nổi bật để phát triển sản phẩm du lịch đặc trưng của Thanh Oai so với các địa phương khác.

Bên cạnh đó, huyện Thanh Oai còn sở hữu 266 di tích lịch sử, văn hóa, trong đó có 151 di tích đã được xếp hạng cấp quốc gia và Thành phố, tiêu biểu như: Đền Nội và đình Ngoại Bình Đà (xã Bình Minh), chùa Sổ (xã Tân Ước), đình - chùa - miếu Cự Đà (xã Cự Khê), đình - chùa Chuông (xã Phương Trung), Nhà lưu niệm Bác Hồ (xã Xuân Dương)... Đặc biệt, lễ hội Bình Đà (xã Bình Minh) đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia (năm 2014).

Nơi thờ Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân tại Bình Đà, xã Bình Minh, huyện Thanh Oai

Bên cạnh kho tàng di sản văn hóa đồ sộ, phong phú ấy, Thanh Oai còn sở hữu tài nguyên du lịch sinh thái với các điểm đến có cảnh quan đẹp như: Khu đầm Thanh Cao và Cao Viên, những vườn cây ăn trái tại 7 xã ven sông Đáy, Khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng 12 con giáp (xã Cao Dương)... đáp ứng nhu cầu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cuối tuần và vui chơi giải trí của du khách.

Theo thống kê của Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Thanh Oai, sau khi thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/HU ngày 30/5/2017 và Đề án số 01-ĐA/BCĐ ngày 15/12/2016 về phát triển du lịch huyện Thanh Oai giai đoạn 2017 - 2020 và những năm tiếp theo, lượng khách đến với huyện đã tăng lên đáng kể. Cụ thể, năm 2016, Thanh Oai đón khoảng 1.000 lượt khách thì đến hết tháng 7/2020, địa phương này đã có gần 50.000 lượt khách.

"Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, thời gian qua, lượng khách đến với Thanh Oai cũng bị sụt giảm như các nơi khác", ông Trần Văn Lợi, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Thanh Oai, chia sẻ.

Dù vậy, theo ông Lợi, việc phát triển du lịch của Thanh Oai còn chưa tương xứng với tiềm năng do những hạn chế về cơ sở hạ tầng giao thông, bãi đỗ xe tại các điểm du lịch, nhà vệ sinh công cộng, điểm mua bán quà lưu niệm... Vì vậy, du khách đến với Thanh Oai chủ yếu là đi trong ngày, mức chi tiêu thấp nên doanh thu từ dịch vụ du lịch chưa cao.

Làng Ước Lễ thuộc xã Tân Ước, huyện Thanh Oai không chỉ được biết đến với nghề truyền thống làm giò chả, mà còn nổi tiếng với chiếc cổng làng cổ

Trong chiến lược xây dựng và phát triển huyện Thanh Oai giai đoạn tới, du lịch được xác định là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương. Ông Bùi Văn Sáng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Thanh Oai, cho biết, thời gian qua huyện đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp như phát triển thị trường, tăng cường công tác quảng bá, xúc tiến, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ du lịch…

Đặc biệt, trong năm 2021, huyện Thanh Oai sẽ quyết liệt chỉ đạo việc phát triển các sản phẩm du lịch, tìm ra những sản phẩm đặc trưng để thu hút du khách, trong đó, lấy du lịch văn hóa làm nền tảng phát triển các loại hình du lịch khác như: Du lịch sinh thái, du lịch làng nghề, du lịch trải nghiệm.

Bên cạnh đó, huyện Thanh Oai cũng sẽ tiếp tục thực hiện các dự án đầu tư phát triển du lịch như: Xây dựng khu du lịch sinh thái tại khu đầm của 2 xã Thanh Cao và Cao Viên; các dịch vụ tham quan, vui chơi, giải trí ven sông Đáy; dự án mở rộng không gian du lịch Lễ hội Bình Đà; dự án Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa làng cổ Cự Đà…

Để tạo ra nhiều sản phẩm đặc sắc, hấp dẫn, đưa Thanh Oai trở thành một trong những địa phương trọng điểm về du lịch trên địa bàn Thủ đô, lãnh đạo huyện Thanh Oai cũng đang tích cực đẩy mạnh hợp tác với các công ty lữ hành để đưa du khách đến các điểm tham quan và liên kết với các huyện lân cận để kết nối các tuyến, điểm du lịch như Thường Tín - Thanh Oai, Mỹ Đức - Chương Mỹ - Hà Đông - Thanh Oai...