Can thiệp ECMO vì cúm B

Đơn cử tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương đang điều trị cho 3 bệnh nhân mắc cúm B nặng, trong đó có 2 bệnh nhân được chỉ định can thiệp phương pháp oxy hoá qua màng ngoài cơ thể (ECMO). Điều đáng lưu ý là cả 3 bệnh nhân đều ở lứa tuổi trẻ và có tiền sử khỏe mạnh.

Điển hình là trường hợp bệnh nhi 19 tháng tuổi nhập Khoa Nhi, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương trong tình trạng sốt cao liên tục, nhiệt độ từ 39 đến 40 độ C. Trước khi nhập viện, bệnh nhân đã điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Bắc Kạn, được làm xét nghiệm có kết quả dương tính với cúm B.

Bệnh nhân mắc cúm B nặng điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương. Ảnh: Thanh Đặng

Sau 5 ngày điều trị, bệnh nhân vẫn sốt cao liên tục, ho, mệt nhiều, ăn kém, nôn, đi ngoài phân lỏng có dấu hiệu của suy hô hấp, được chuyển tuyến lên Khoa Nhi, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương. Bệnh nhân được bác sĩ chẩn đoán viêm phổi nặng, cúm B, nhiễm khuẩn huyết. Sau khi nhập viện, bệnh nhân vẫn sốt cao liên tục, mệt tăng dần, phải thở oxy. Sau 1 ngày bệnh nhân chuyển sang thở HFNC - oxy dòng cao. Bệnh nhân được làm xét nghiệm và cấy máu ra vi khuẩn tụ cầu.

Không chỉ trẻ nhỏ, nhiều người trẻ cũng nguy kịch do mắc cúm B. Trong đó có bệnh nhân nam (40 tuổi, ở Thanh Hóa) nhập Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương. Bệnh nhân có tiền sử khỏe mạnh. Trước khi vào viện 5 ngày, bệnh nhân xuất hiện sốt cao, hắt hơi, sổ mũi, ăn uống kém. Khi thấy khó thở, đau tức ngực sau xương ức, khó thở tăng dần, ho khạc đờm xanh, bệnh nhân nhập viện được kiểm tra, kết quả dương tính với Cúm B. Khi chụp cắt lớp, có hình ảnh tổn thương phổi bên phải, được bác sĩ chẩn đoán viêm phổi nặng - Cúm B. Bệnh nhân được thở oxy mask và chuyển đến Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng khó thở và tức ngực nhiều, sau đó được đặt ống thở máy. Hiện tại, bệnh nhân đã được đặt ECMO.

Tương tự là trường hợp bệnh nhân nữ (30 tuổi, ở Nam Định). Bệnh nhân xuất hiện sốt cao 39 - 40 độ C, kèm theo đau tức ngực và khó thở tăng dần. Bệnh nhân được đưa vào cơ sở y tế gần nhà khám và kê đơn điều trị ngoại trú 2 ngày. Tuy nhiên, tình trạng không cải thiện mà xuất hiện suy hô hấp nặng. Bệnh nhân lại nhập viện để điều trị, được làm xét nghiệm có kết quả dương tính với cúm B. Bệnh nhân được bác sĩ chẩn đoán viêm phổi - suy hô hấp - cúm B. Sau 2 ngày điều trị tình trạng khó thở tăng dần bệnh nhân đã được chuyển đến Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương. Tại đây, bệnh nhân được đặt ống thở máy, nhưng đáp ứng kém, bệnh nhân được chỉ định can thiệp ECMO.

Tiêm vắc xin phòng bệnh chủ động

Một thực tế đáng báo động là khi bị cúm, mọi người không đến các cơ sở y tế để thăm khám, mà thay vào đó sẽ tự mua thuốc về điều trị tại nhà. Chỉ đến khi các biểu hiện nặng lên mới đến bệnh viện, thì khi đó rất có thể bệnh đã gây ra những biến chứng nặng không đáng có, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.

Chia sẻ với phóng viên, Tiến sĩ Trần Thị Hải Ninh, Trưởng Khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết: Cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, do vi rút cúm gây ra. Các triệu chứng phổ biến bao gồm: Đau đầu, sốt, ho, đau họng, đau nhức cơ khớp và nói chung là cảm giác khó chịu.

Cũng như cúm A, cúm B lây từ người sang người thông qua các giọt bắn nhỏ có chứa vi rút cúm trong không khí, khi người bị nhiễm bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Do người bệnh chạm vào các bề mặt bị ô nhiễm bởi các giọt bị nhiễm bệnh, rồi chạm vào miệng, mũi hoặc mắt. Thời gian ủ bệnh của bệnh cúm B từ 1 ngày đến 4 ngày kể từ khi bị nhiễm vi rút cúm. Trẻ em và những người có hệ thống miễn dịch bị suy yếu có thể có thời gian ủ bệnh lâu hơn.

“Bệnh cúm thường nặng hơn cảm lạnh đơn thuần, mặc dù bệnh cũng có thể nhẹ. Mức độ nghiêm trọng của bệnh từ các triệu chứng nhẹ đến viêm phổi nặng, viêm não và nhiễm trùng toàn thân, có thể đe dọa tính mạng. Những biểu hiện nghiêm trọng này có thể là do bản thân vi rút cúm hoặc các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, vi rút khác xảy ra sau nhiễm cúm, làm suy yếu khả năng phòng vệ của cơ thể”- bác sĩ Ninh phân tích.

Bệnh nặng hơn thường gặp ở người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và những người mắc các bệnh mãn tính như bệnh tiểu đường hoặc bệnh tim. Tuy nhiên, nhiễm trùng nặng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nhóm tuổi nào, kể cả người có thể trạng sức khỏe tốt. Đồng thời, khi bị mắc cúm B có diễn biến nặng, người bệnh cần đến khám ngay tại các cơ sở y tế điều trị chuyên sâu và theo dõi biến chứng và nguy cơ bội nhiễm.

Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh cúm là tiêm phòng cúm hàng năm. Vắc xin ngừa cúm có khả năng bảo vệ tốt, làm giảm nguy cơ mắc bệnh và nguy cơ tiến triển nặng. Đặc biệt, nên tiêm phòng cúm cho trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên. Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, tiêm phòng cúm, vắc xin cúm bao gồm cả cúm A và B là cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh cúm ở trẻ nhỏ. Tiêm phòng hằng năm sẽ tăng cường khả năng miễn dịch cho trẻ chống lại các chủng cúm gần đây nhất, giúp phòng các biến chứng nặng nếu nhiễm bệnh.

Minh Khuê