Hà Nội nằm trong số 17 thành phố có nền ẩm thực hàng đầu thế giới
	Tháng 3/2017 sẽ tổ chức Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội
	Đậm vị tô cháo sườn ngon nức tiếng ở phố cổ Hà Nội

Việc quy hoạch các tuyến phố ẩm thực sẽ giúp ngành Du lịch Hà Nội thêm sức hấp dẫn với du khách. Ảnh: Anh Tuấn

Phong phú, đa dạng và tinh tế

Nói về ẩm thực Hà Nội, mỗi người sẽ có cái nhìn, sự đánh giá và cảm nhận khác nhau. Nhưng dù ở góc độ nào thì ai cũng phải thừa nhận, ẩm thực Hà Nội từ xưa đến nay luôn có sự phong phú, đa dạng và tinh tế. Khắp phố phường, ở đâu cũng có thể thấy những món ăn, đặc sản gắn liền với mảnh đất Hà thành: phở Lý Quốc Sư, phở Thìn…; bún ốc hồ Tây, Hàng Khoai; bánh cuốn Thanh Trì, chả cá Lã Vọng, giò chả Ước Lễ, giò chả Chèm - Vẽ…

Hà Nội cũng có những tuyến phố ẩm thực được nhiều người biết đến như Tạ Hiện, Mã Mây, Đồng Xuân, Cầu Gỗ, Cấm Chỉ, Tống Duy Tân… Theo PGS.TS Hoa Hữu Lân (Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội), danh mục đặc sản ở Hà Nội vô cùng đa dạng. Có những đặc sản bắt nguồn từ mảnh đất Tràng An. Có những đặc sản xuất xứ từ địa phương khác nhưng được người Hà Nội chế biến theo phong cách của mình, bởi thế những đặc sản này có hương vị riêng, chuyển tải nét văn hóa riêng có của Hà Nội.

“Ẩm thực Hà Nội hội đủ yếu tố vật chất (chất liệu, mùi vị, màu sắc) và yếu tố tinh thần (ứng xử, giao tiếp trong ăn uống, nghệ thuật chế biến, cách trang trí…). Ẩm thực Hà Nội cũng đạt được các tiêu chí về danh tiếng, nguồn gốc, lựa chọn nguyên liệu, phương thức chế biến, cách thưởng thức và không gian thưởng thức" - PGS.TS Hoa Hữu Lân nhìn nhận. Do đó, những nét đặc trưng nổi bật của văn hóa ẩm thực Hà Nội không chỉ là điểm nhấn quan trọng trong hành trình phát triển du lịch, mà còn mang lại hiệu quả kinh tế, xã hội, thúc đẩy quá trình hội nhập quốc tế của Thủ đô.

Khảo sát thực tế cho thấy, đa số khách du lịch quốc tế đánh giá ẩm thực Hà Nội là điểm hấp dẫn bậc nhất. “Hà Nội có đủ điều kiện để trở thành một trong những trung tâm ẩm thực của Đông Nam Á và Châu Á. Tiếc rằng, chúng ta thường chỉ nhìn ẩm thực như một ngành tiêu dùng mà quên rằng đó còn là hồn thiêng sông núi, góp phần bảo tồn, phát triển văn hóa Việt; là cái nôi chuyên chở “hồn Việt” từ thuở hồng hoang sang thời hiện đại", TS Nguyễn Thị Bảy (Viện Văn hóa, Trường Đại học Văn hóa Hà Nội) phân tích. Theo quan điểm này chúng ta có thể thấy, cần thay đổi nhận thức trong việc định vị, xây dựng kế hoạch khai thác, đầu tư phát triển ẩm thực xứng tầm. Hiện có rất nhiều cuộc thi về ẩm thực nhưng chỉ dừng lại ở hình thức game show, chưa tạo ra được các giá trị văn hóa lớn để phát triển.

Cần chuyên nghiệp hóa

Để khai thác giá trị văn hóa ẩm thực Hà Nội phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội, TS Nguyễn Thị Bảy cho rằng, thay vì sản xuất, kinh doanh ẩm thực mang tính cá nhân, nhỏ lẻ, tự phát như hiện nay, các ngành, đơn vị chức năng của TP Hà Nội nên hệ thống hóa, chuyên nghiệp hóa cách tổ chức, giới thiệu và quảng bá thương hiệu ẩm thực Hà thành. Trong đó, việc thành lập một tổ chức hay một hiệp hội về ẩm thực là điều cần làm và nên làm sớm. Hiệp hội này có trách nhiệm khai thác, giữ gìn và phát triển giá trị truyền thống của ẩm thực Hà Nội nói riêng, Việt Nam nói chung; từng bước đưa ẩm thực lên tầm cao mới, có sức cạnh tranh và làm cầu nối thúc đẩy tiêu dùng.

Đồng quan điểm trên, PGS.TS Hoa Hữu Lân kiến nghị: TP Hà Nội nên xây dựng cẩm nang hoàn chỉnh về danh mục, địa chỉ, giới thiệu tóm tắt về giá trị ẩm thực Hà Nội bằng một số ngôn ngữ phổ biến để phát cho khách quốc tế khi họ đến Hà Nội; xây dựng phim thực sự ấn tượng về ẩm thực lồng ghép với danh thắng Hà thành. Hà Nội cũng nên quy hoạch những dãy phố chuyên ẩm thực thuần Việt, thuần chất Hà Nội hoặc xây dựng nhà hàng ngay tại các điểm dừng chân trong chuyến du lịch ẩm thực, tạo điều kiện cho khách vừa tham quan, vừa trải nghiệm, thưởng thức đặc sản tại chỗ.

Nhiều quốc gia trên thế giới khai thác rất tốt “nguồn lực mềm”, trong đó có ẩm thực, để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, góp phần nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Tại Hàn Quốc, những món ăn truyền thống được giới thiệu, quảng bá khéo léo qua nhiều kênh khác nhau, đã góp phần đưa ẩm thực Hàn Quốc phát triển ra ngoài phạm vi đất nước họ. Văn hóa và con người Hàn Quốc nhờ đó cũng được thế giới biết đến nhiều hơn, ngành Du lịch phát triển hơn. Thực tế đó cho thấy, ẩm thực Hà Nội với những giá trị tinh túy được hun đúc, trao truyền qua nhiều thế hệ có thể trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn hơn nữa nếu được quan tâm đầu tư và có kế hoạch phát triển phù hợp.