Nhạc sĩ Lê Hàm.

Nhạc sĩ Lê Hàm ra đi để lại muôn vàn sự tiếc thương cho gia đình, người thân, đặc biệt là khán giả thành Vinh, nơi ông gắn bó và viết nên ca khúc “Vinh, thành phố bình minh" - ca khúc được gọi là thành phố ca.

Nhạc sĩ Lê Hàm sinh năm 1934, tại xã Diễn Hồng (Diễn Châu). Những năm 1955 - 1961, ông theo học tại Trường Âm nhạc Việt Nam. Sau khi ra trường, ông được cử vào giới tuyến Vĩnh Linh phục vụ cho chiến sĩ ta ở bờ Bắc sông Bến Hải.

Đến năm 1964, nhạc sĩ Lê Hàm được điều ra làm giáo viên giảng dạy ở Trường Nhạc họa Trung ương, nhưng liền sau đó, tỉnh Hà Tĩnh đã mời ông về làm Trưởng đoàn Văn công Hà Tĩnh. Con đường âm nhạc của ông gắn với những cương vị liên quan đến môi trường nghệ thuật.

Ttrong những ngày tháng chiến tranh ác liệt, ông đã cho ra đời những ca khúc: “Gái sông La”, “Những người chiến sĩ bến Phà”, “Chiến công Hà Tĩnh vẻ vang”…

Từ 1970 đến năm 1977, ông lần lượt giữ các chức vụ: Trưởng đoàn Ca múa Hà Tĩnh, Giám đốc Nhà Văn hóa game bài uy tín tỉnh Nghệ An, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Văn nghệ Nghệ An. Ông nghỉ hưu vào năm 1997.

Nhạc sĩ Lê Hàm là người có công lớn trong việc điền dã, sưu tầm để tìm giai điệu cổ cho những câu ví, câu giặm Nghệ Tĩnh. Sau này, ông đứng tên chủ biên cho cuốn “Âm nhạc dân gian xứ Nghệ” được giới âm nhạc đánh giá cao.

Năm 1970, khi tập hợp được 30 bài hò, ví, giặm, ông được Hội Văn nghệ Hà Tĩnh xuất bản tuyển tập Dân ca xứ Nghệ. Nó trở thành những tiết mục biểu diễn quen thuộc của các đoàn nghệ thuật 2 tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh.

Bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ Lê Hàm: “Vinh, thành phố bình minh” có giai điệu trữ tình, da diết, rộn ràng, say mê, như cách mà người nhạc sĩ này cảm nhận về Vinh. Để rồi ngay từ những ngày đầu ra mắt cho đến hôm nay, nhắc đến Vinh, về với Vinh, hát về Vinh, người ta đều cất giai điệu tươi vui, hào sảng “Vinh, thành phố bình minh”.

Trong cuộc đời sáng tác, nhạc sĩ Lê Hàm có hơn 200 ca khúc, có những ca khúc dành cho thiếu nhi từng được tuyển chọn vào sách giáo khoa, đến những tổ khúc dành cho hợp xướng, nhưng với ông, những ca khúc như “Người mẹ Làng Sen”, “Vinh, thành phố bình minh”, “Gái sông La”, “Trẩy hội Làng Sen” là những ca khúc được nhiều khán giả say mê, được giới mộ điệu vinh danh trên nhiều sân khấu lớn, nhỏ

Năm 2022, nhạc sĩ Lê Hàm được trao Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật cho chùm tác phẩm âm nhạc: Người mẹ Làng Sen, Gái sông La, Việt Nam trong trái tim ta, Tiếng trống đêm trăng, Hà Tĩnh quê hương ta.