Nỗi đau ẩn sau sự ô nhiễm môi trường, thực phẩm
	Thai nhi chết bất thường vì bệnh viện tắc trách?
	Nhức nhối rác thải y tế: Không điếc mà không sợ súng
	Từ 1/1/2016, Hà Nội ứng dụng CNTT tại tất cả các bệnh viện

Xử lý chưa triệt để

Trước thực trạng nhức nhối của xã hội về RTYT mới đây, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ra chỉ thị số 05/CT-BYT ngày 06/7/2015 về việc tăng cường quản lý chất thải y tế trong BV. Nội dung chỉ rõ, phải kịp thời chấn chỉnh công tác quản lý chất thải y tế trong các BV nhằm bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe nhân dân.

Chỉ thị đã có, quy định cũng có nhưng vấn đề thực thi của các BV ra sao thì chỉ chính các BV mới biết. Để tìm hiểu việc phân loại và xử lý rác thải tại các BV như thế nào, chiều 3/12, phóng viên LĐTĐ có mặt tại Bệnh viện Bạch Mai. Người đầu tiên chúng tôi tiếp cận là một nhân viên làm vệ sinh tên H. Không một chút nghi ngờ, người này đã nhiệt tình chỉ cho chúng tôi nơi tập kết RTYT của BV Bạch Mai nằm ở sau nhà tang lễ của BV. Không khó để tìm thấy bãi rác này, vì chỉ cần đứng ngay ngoài đường chưa cần đi vào khu vực tập kết rác là mùi hôi thối đã nồng nặc, rất khó chịu. RTYT tập trung ở đây một nửa là được che đậy, số còn lại vẫn ngổn ngang giữa trời. Tại đây, tôi tiếp cận với một nhân viên vệ sinh nam đang làm công việc thu gom, phân loại rác. Lân la hỏi chuyện, tôi đã được anh này chỉ vào căn phòng nhỏ phía bên trong bãi rác để gặp người chị V. (Tổ trưởng tổ quản lý RTYT- PV) của BV Bạch Mai. Chị V. cho biết, trước kia BV Bạch Mai cũng có lò đốt nhưng không thể hoạt động vì lý do bị dân sống xung quanh phản đối.

Nơi tập kết rác thải y tế, hệ thống xử lý nước của Bệnh viện Bạch Mai bốc mùi hôi thối rất khó chịu.

Từ đó cho thấy, ngay cả một BV lớn như BV Bạch Mai cũng chưa xử lý triệt để RTYT thì những BV như BV tư nhân Lê Ngọc Tùng (Tây Ninh) làm bừa là điều dễ hiểu.

Có thể thấy, dù nhiều BV khẳng định đã xử lý RTYT một cách triệt để nhưng vấn đề xử lý nguồn nước cũng cần được xem xét. Vì nước thải y tế xử lý chưa triệt để ngấm vào nguồn nước sinh hoạt chung thì hậu quả khôn lường. Hơn nữa, mùi hôi thối bốc lên ảnh hưởng tới không gian sống, sinh hoạt của cả người dân xung quanh lẫn bệnh nhân trong bệnh viện.

Khi được hỏi, đại diện của nhiều BV như: BV Việt Đức, BV đa khoa Đống Đa... đều trả lời rằng, BV là đã làm công tác thu gom và hợp đồng với công ty môi trường đô thị xử lý (2-3 lần/tuần) RTYT thông thường, còn RTYT độc hại thì đã hợp đồng với công ty xử lý rác thải.

Có thể khẳng định đây cũng chỉ là giải pháp mang tính tình thế. Bởi trước đây, không ít BV thường xuyên bị cơ quan chức năng xử phạt vì những lỗi như tập trung rác thải không đúng nơi quy định, vận chuyển rác thải bằng xe tải trong khi đó quy định vận chuyển RTYT phải bằng xe chuyên dụng. Mặt khác, việc xử lý rác thải nguy hại bằng lò thiêu ngoài trời, thủ công đã và đang gây ra tình trạng ô nhiễm cũng như thải ra rất nhiều chất độc hại ảnh hưởng tới sức khoẻ người dân như Furan, chì, cadimi… Chưa kể mưa axit, hiệu ứng nhà kính, ô nhiễm môi trường cũng do tro lò đốt có chứa kim loại nặng độc hại mà ra.
Cần phải có giải pháp đồng bộ

Bộ trưởng Bộ Y tế đã từng nhận định, trong những năm qua, ngành y tế và các địa phương đã có nhiều cố gắng trong công tác quản lý chất thải y tế. Nhiều BV đã được đầu tư xây dựng hệ thống xử lý chất thải y tế; thực hiện phân loại chất thải ngay tại nơi phát sinh, thu gom và lưu giữ tạm thời chất thải rắn y tế tại các BV; thực hiện việc chuyển giao và xử lý chất thải y tế đảm bảo đúng theo quy định. Tuy nhiên, thời gian gần đây qua thanh tra, kiểm tra, các cơ quan quản lý nhà nước đã phát hiện một số bệnh viện chưa làm tốt công tác quản lý chất thải y tế, còn có hiện tượng để chất thải y tế lọt ra bên ngoài. Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về quản lý chất thải y tế cho cán bộ, nhân viên BV chưa được thường xuyên. Lãnh đạo nhiều BV còn chưa quan tâm đến công tác quản lý chất thải y tế. Nhiều địa phương chưa bố trí đủ kinh phí để đầu tư xây dựng, vận hành thường xuyên hệ thống xử lý chất thải cho các BV.

Việc quản lý RTYT cần được chấn chỉnh ngay từ khâu xử lý rác thải. Nếu mỗi BV đều có ý thức, trách nhiệm với chính mình, với cộng đồng thì nguy cơ RTYT “chôn nhầm chỗ” sẽ không còn nữa. Nguy hại từ RTYT là dễ nhận thấy nhưng việc quản lý và xử lý tốt lại là vấn đề mang tính lâu dài và rất cần sự chung tay của các cấp, ngành liên quan. Nhưng trước hết, lời giải cho bài toán này đang nằm trong tay các BV và cơ sở y tế. Nếu các đơn vị này kiên quyết thắt chặt quản lý, đầu tư những công nghệ hiện đại, hạn chế rác thải, thân thiện với môi trường… thì việc xử lý tốt rác thải y tế là việc không quá khó và hoàn toàn có thể làm được.

Đã đến lúc Bộ Y tế cần vào cuộc quyết liệt hơn nữa, thông qua việc rà soát lại toàn bộ các khâu xử lý rác thải của BV. BV nào xử lý tốt cần được khen thưởng và nhân rộng, còn BV nào làm được nhưng chưa tốt cần có sự hướng dẫn cụ thể. Riêng đối với những BV bị phát hiện vi phạm cần có chế tài nghiêm, thậm chí có thể truy cứu trách nhiệm hình sự, tránh tình trạng “đánh trống bỏ dùi”. Việc xử lý rác thải nói riêng và RTYT nói chung không chỉ là trách nhiệm trong việc bảo vệ và giữ gìn môi trường chung mà nó còn là lương tâm, trách nhiệm của các BV, các CSYT với xã hội.

Trang Thu