Hoàn thiện quy trình chẩn đoán và điều trị tim bẩm sinh ngay trong bào thai: Tạo ra hy vọng sống
	Có thai bao nhiều tuần thì nên đi máy bay, tàu xe

Can thiệp bào thai trong tử cung

Đề tài Y học bào thai đã được duyệt cấp Nhà nước và sẽ được triển khai đầu tiên tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. Theo đó, các bác sĩ có thể tiến hành can thiệp để xử trí toàn bộ hệ thống từ đầu tới chân của một bào thai. Y học bào thai nhằm giải cứu đứa bé ngay từ trong bụng mẹ vì nếu chờ đợi ra đời, bào thai sẽ đối mặt với nguy cơ tử vong rất cao.

Lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để sàng lọc. (Ảnh minh họa)

TS Ánh dẫn chứng “Nhiều bào thai bị ứ nước trong não, phổi, tim, nếu không được can thiệp dẫn lưu… sẽ làm teo não, teo phổi, chèn tim gây ra thiếu máu và bào thai sẽ tử vong ngay trong bụng mẹ. Hoặc trong những trường hợp bào thai sinh đôi lại bị truyền máu cho nhau. Nếu không can thiệp kịp thời, đốt laze chặn đường truyền, thì một bào thai sẽ thừa máu, phù thũng, suy tim; một bào thai bị mất máu”.

Do đó, kỹ thuật mới này được coi là kỹ thuật tiên tiến, can thiệp kịp thời các bệnh lý cho các bào thai có tuổi thai từ 22 đến 26 tuần. Sau tuần 26, các bác sĩ sẽ theo dõi bào thai để xử trí những tổn thương cho thai nhi khi chào đời.

Theo TS Nguyễn Duy Ánh, kỹ thuật này đã được thế giới áp dụng cách đây 15 năm với những nước đi đầu là Pháp, Anh. Hiện, bệnh viện đang chuẩn bị đầy đủ về cơ sở vật chất, kỹ thuật, nhân lực để can thiệp cho những bào thai đầu tiên trong năm 2018. Bệnh viện đã có một đội ngũ cán bộ có kinh nghiệm, được học tập tại hai nước Pháp, Anh. Bệnh viện đã chuẩn bị phòng mổ hiện đại nhất với những trang thiết bị hàng đầu để chuẩn bị cho những can thiệp đặc biệt này.

Đi đầu về sàng lọc sơ sinh

Bệnh viện Phụ sản đang đi đầu trong cả nước về sàng lọc sơ sinh. Hiện nay, ngoài sàng lọc cho hàng nghìn các ca trẻ sơ sinh tại Hà Nội, bệnh viện làm sàng lọc cho người dân các tỉnh lân cận như Lào Cai, Vĩnh Phúc, Bắc Giang. Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cũng đang tiếp nhận hàng nghìn các sản phụ đến xin tư vấn, chẩn đoán trước sinh.

Hàng năm, trung bình có khoảng hơn 20 nghìn thai phụ và khách hàng đến với trung tâm Chẩn đoán trước sinh và sàng lọc sơ sinh, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội để nhận tư vấn và thực hiện các xét nghiệm Double Test, Triple Test, NIPs (sàng lọc không xâm lấn), PCR, các bệnh STDs, chẩn đoán di truyền nuôi cấy tế bào ối, Prenatal BOBs, QF-PCR, FISH, NST qua tế bào máu, nuôi cấy gai rau, mô thai, chẩn đoán hình ảnh qua máy siêu âm 2D, 4D, 5D….

Các bệnh lý tim bẩm sinh của thai nhi và trẻ sơ sinh cũng được kiểm soát gần như thường quy với hàng nghìn ca mỗi năm. Khoảng 80% số trẻ sơ sinh tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội được sàng lọc các bệnh lý về tim, thính lực, rối loạn chuyển hóa.

Ngoài sàng lọc năm bệnh cơ bản, bệnh viện đang sàng lọc hàng chục các bệnh hiếm, các rối loạn ở trẻ sơ sinh giống như các nước tiên tiến trên toàn thế giới. “Có những kỹ thuật rất sâu như sàng lọc không xâm lấn vào em bé, chỉ lấy máu mẹ. Thông qua máu mẹ, có thể sàng lọc hàng chục bệnh hiếm cho các con. Kỹ thuật này nhiều bệnh viện sản nhi lớn khác cũng chưa thể làm được”, TS Ánh cho biết.

Với những kỹ thuật sàng lọc tiên tiến này, năm vừa qua, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội được bình bầu đứng thứ hai khu vực châu Á – Thái Bình Dương, ngang Singapore, sau Nhật Bản về quy mô và tầm cỡ sàng lọc.

Theo thống kê của Bộ Y tế, năm 2017, tỷ lệ sàng lọc sơ sinh mới chỉ đạt 40%. Theo phân tích của các nhà chuyên môn, trong khi thế giới triển khai từ 30-50 sàng lọc sơ sinh thì hiện nay, Việt Nam mới chỉ triển khai rộng rãi sàng lọc hai bệnh là suy giáp trạng bẩm sinh và thiếu men G6PD.

Vì thế, ngành y tế đặt mục tiêu sẽ tăng tỷ lệ bà mẹ được sàng lọc trước sinh lên 50% và tỷ lệ sàng lọc sơ sinh sẽ tăng lên 80% vào năm 2020 để giúp các thai phụ biết được những nguy cơ bệnh tật có thể xảy đến với con mình, có những can thiệp kịp thời.

Theo TS Ánh, hiện nay vẫn có tỷ lệ các bà mẹ không sàng lọc chuyên sâu cho con, trong khi chi phí sàng lọc không quá đắt, nhưng lại có giá trị tuyệt vời có tính quyết định với sự phát triển bình thường hay không của một đứa trẻ.

TS Ánh dẫn chứng, nếu sàng lọc chuyên sâu xem vấn đề suy giáp bẩm sinh, rối loạn men chuyển hóa G6PD có thể phát hiện sớm những bệnh lý. Chi phí chữa trị ban đầu cho một trẻ bị suy giáp bẩm sinh rất thấp và chữa khỏi ngay trong tháng đầu đời, nhưng nếu bố mẹ bỏ qua cơ hội vàng can thiệp, đứa trẻ sẽ lớn nhưng bị đần độn, trí tuệ không phát triển. Hoặc nếu trẻ bị rối loạn men chuyển hóa, nếu không biết mà vẫn cho con ăn sữa mẹ, đứa trẻ có thể tử vong vì cơ thể không có men tiêu hóa sữa đó.

“Có thể sàng lọc hàng nghìn ca, mới phát hiện được một vài ca, nhưng đó là con số vô cùng đáng quý, có giá trị cứu chữa, mang lại cuộc sống bình thường của một con người. Sàng lọc phát hiện bệnh lý sớm, điều trị kịp thời sẽ tránh được rất nhiều nguy cơ” – TS Ánh chia sẻ.

Theo Thiên Lam/ nhandan.com.vn