Năng động kinh tế cửa khẩu       

Theo trục đường xuyên Á  (tuyến đường bắt đầu từ Myanmar, qua Thái Lan, Lào, Việt Nam, Campuchia và kết thúc ở Quảng Tây - Trung Quốc ) thì cửa ngõ Mộc Bài chỉ cách trung tâm kinh tế lớn nhất của Việt Nam – TPHCM 70 km và thủ đô PnomPenh của Campuchia 170 km. Hiện nay, công trình giao thông đạt tiêu chuẩn quốc tế này đã được xây dựng hoàn chỉnh giai đoạn 1. Khi toàn tuyến đường xuyên Á hoàn thành, cửa khẩu quốc tế Mộc Bài nói riêng, tỉnh Tây Ninh nói chung sẽ trở thành giao điểm quan trọng của hệ thống trục giao thông quốc tế, tạo tiền đề phát triển kinh tế cho cả vùng Đông Nam Bộ.

Cửa khẩu Mộc Bài không chỉ là cửa ngõ của tỉnh Tây Ninh trong việc phát triển giao lưu thương mại với Campuchia mà còn giữ vai trò quan trọng trong xây dựng, phát triển kinh tế hướng ngoại, trở thành trung tâm giao dịch thương mại quốc tế, thực hiện chương trình hợp tác tiểu vùng trong chiến lược phát triển kinh tế ở Việt Nam . Xuất phát từ những lợi thế của cửa khẩu, đồng thời để chuẩn bị cho quá trình hội nhập kinh tế khu vực và thế giới trên cơ sở tạo ra các điều kiện thuận lợi phù hợp với yêu cầu thu hút đầu tư, phát triển kinh tế xã hội tỉnh Tây Ninh,Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định số 210/QĐ-TTg ngày 27/10/1998  thành lập Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài.

Tính đến nay, tại khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài đã thu hút được 34 nhà đầu tư với 46 dự án, đăng ký sử dụng 1.665,358ha đất, vốn đăng ký 6.204,3 tỷ đồng và 219,125triệu USD (39/43 dự án). Trong đó có 6 dự án đầu tư kết cấu hạ tầng các khu, cụm công nghiệp, 8 dự án về nhà ở, khu dân cư, 30 dự án thuộc lĩnh vực thương mại - dịch vụ, 1 dự án khu du lịch sinh thái, đặc biệt có 4 dự án có vốn đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực vận chuyển hành khách, xây dựng kết cấu hạ tầng khu công nghiệp và may giày xuất khẩu. Đã có 14 dự án, chủ yếu trong lĩnh vực thương mại - dịch vụ, nhà ở, gia công may giày xuất khẩu đã đi vào hoạt động với tổng vốn đầu tư thực hiện là 1.050 tỷ đồng và 54 triệu USD, tạo ra công ăn việc làm cho 10.000 game bài uy tín , trong đó hơn 90% game bài uy tín là người dân huyện Bến Cầu và các vùng phụ cận.  

Theo thống kê đến hết tháng 12/2014, tại cửa khẩu này có 9.000 lượt phương tiện chịu phí, bình quân mỗi ngày thu được 330 triệu đồng, từ các loại phương tiện chở hàng hoá xuất nhập khẩu, hàng hoá tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập, chuyển khẩu, hàng hoá của người nước ngoài gửi kho ngoại quan, quá cảnh và xe khách. Qua hơn 3 tháng thực hiện thu phí vận tải hàng hoá, hành khách và các loại phương tiện ra vào cửa khẩu Mộc Bài theo quyết định 20 của UBND tỉnh Tây Ninh, trạm thu phí tại cửa khẩu đã thu được gần 34,5 tỷ đồng.

Hiện tại, tỉnh Tây Ninh đang phấn đấu từ nay đến hết năm 2015 thu hút thêm 1,1 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài và nâng tỷ lệ vốn triển khai thực hiện các dự án đạt 70%. Tính đến quý 3/2014, tổng số vốn đầu tư của các doanh nghiệp nước ngoài trên địa bàn tỉnh Tây Ninh đạt gần 2,5 tỷ USD; trong đó, có 176 dự án đã đi vào sản xuất, tạo việc làm cho gần 100.000 game bài uy tín địa phương.

Khắc phục nhược điểm

Lãnh đạo tỉnh Tây Ninh thừa nhận, Mộc Bài vẫn chưa phát huy hết được lợi thế của khu vực kinh tế cửa khẩu quốc tế ở một vị trí quan trọng. Vì thế cho đến nay, tiến độ triển khai và vốn thực hiện của các dự án đầu tư nước ngoài vẫn còn thấp, mới đạt trên 50% so với số vốn đăng ký. Trong đó khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài còn 17 dự án đăng ký, nhưng chưa triển khai.

Vào cuối tháng 10/2014, theo đề nghị của Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Huỳnh Văn Quang đã ký văn bản thu hồi chủ trương đầu tư dự án sân golf hữu nghị Việt Nam - Campuchia tại Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài, do Công ty trách nhiệm hữu hạn CVI Resorts Ltd (nay là Công ty trách nhiệm hữu hạn CR International) của Malaysia làm chủ đầu tư. Tỉnh giao Ban quản lý Khu kinh tế chủ trì, phối hợp Sở Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục kêu gọi nhà đầu tư mới để thực hiện dự án này. Dự án sân golf  hữu nghị Việt Nam - Campuchia quy mô 18 lỗ, kết hợp khu nghỉ dưỡng (phía Việt Nam thuộc xã Lợi Thuận, huyện Bến Cầu, Tây Ninh) được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư vào tháng 3/2007. Trong hạng mục dự án này có hạng mục kinh doanh casino. Song, vào tháng 11/2008, Thủ tướng Chính phủ đã không đồng ý hạng mục xây dựng casino trong dự án trên. Tiếp đến, tháng 11/2012 Thủ tướng Chính phủ tiếp tục có ý kiến chỉ đạo không xây dựng một sân golf chung trên phần đất giữa 2 nước Việt Nam - Campuchia vì lý do chưa có tiền lệ và cơ chế quản lý điều hành phức tạp về lĩnh vực an ninh quốc phòng, xuất nhập cảnh, văn hóa, phân chia tài chính…, Thay vào đó nhà đầu tư được xây dựng sân golf riêng biệt trên phần lãnh thổ Việt Nam.

Sau khi được thông báo ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Công ty CR International vẫn cam kết thực hiện dự án, nhưng để dây dưa kéo dài không triển khai. Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Tây Ninh đã nhiều lần liên hệ, đề nghị công ty có thông báo chính thức về thời gian thực hiện dự án, nhưng phía nhà đầu tư không có ý kiến phản hồi.

Hữu Vinh