​Huyện Thanh Trì: Xây dựng nông thôn mới phải gắn với phát triển đô thị văn minh
	Chất và lượng đều đạt
	Cả nước có 2.776 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới
	Dồn sức hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới

Bộ mặt nông thôn đổi thay toàn diện

Sau 2 năm được công nhận đạt chuẩn xây dựng NTM, huyện Đan Phượng (Hà Nội) vẫn đang phát huy ưu thế dẫn đầu khi các tiêu chí NTM không chỉ được gìn giữ, mà còn được nâng lên tầm cao mới. Sau khi hoàn thành đầu tư cơ sở hạ tầng, thời điểm này, Đan Phượng đang chú trọng hướng đến việc nâng cao chất lượng sản xuất, hiệu quả, tạo thu nhập cao cho người dân…Đặc biệt, huyện thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện để các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, bước đầu hình thành các dự án nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao…

Tiếp nối những thành quả, bài học kinh nghiệm trong quá trình xây dựng NTM tại Đan Phượng, các địa phương còn lại trên địa bàn Thủ đô không ngừng củng cố, xây dựng kế hoạch nhằm nâng cao chất lượng các tiêu chí, đồng thời xác định lợi thế luôn kèm theo thách thức…Với những cách làm đổi mới, hiệu quả, một năm sau đó (năm 2016) huyện Đông Anh (Hà Nội) đã tiếp bước Đan Phượng khi được Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn NTM.

Thay đổi cơ cấu cây trồng, một trong những biện pháp để xây dựng đời sống nông thôn mới. Ảnh: Đ.Đạt

Nếu như Đan Phượng “về đích” đầu tiên trong công cuộc xây dựng NTM nhờ làm tốt công tác vận động nhân dân, doanh nghiệp chung tay cùng chính quyền xây dựng NTM. Thì ở huyện Đông Anh, nâng cao thu nhập cho người dân được coi là giải pháp cốt lõi. Theo đó, huyện ưu tiên phát triển nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa giá trị cao. Đối với gần 2.000 ha tập trung, quy hoạch để sản xuất nông nghiệp ổn định, huyện chỉ đạo dồn điền đổi thửa, hình thành vùng sản xuất chuyên canh lớn…

Có thể nói, với sự quan tâm thường xuyên của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố, các sở, ban, ngành…khu vực nông thôn Hà Nội đã có nhiều đột phá, đổi thay toàn diện. Theo đó, Hà Nội đã hoàn thành công tác dồn điền đổi thửa, đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp giúp nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị nông sản. Sau Đan Phượng, Đông Anh hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM. Đến nay, Hoài Đức, Thanh Trì đã xong các khâu cơ bản và hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM đề ra. Tuy nhiên, do có sự thay đổi về tiêu chí nên việc công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới phải hoàn thiện hồ sơ lại.

Theo ông Chu Phú Mỹ - Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội cho biết, mục tiêu Chương trình 02-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về “Phát triển nông nghiệp, xây dựng NTM, nâng cao đời sống nông dân giai đoạn 2016-2020” đề ra, đến hết năm 2020 có 80% số xã và từ 8 đến 10 huyện đạt chuẩn NTM. Đến nay, chương trình đã đi được gần nửa chặng đường với những kết quả đạt được đáng ghi nhận, có 255/386 xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM, tạo ra nhiều nét mới. Cùng với đó, hàng nghìn công trình hạ tầng kỹ thuật, dự án phát triển sản xuất được đầu tư đã làm đổi thay diện mạo nông thôn, nâng cao cuộc sống người dân, dần đưa nông thôn trở thành nơi đáng sống.

Nhiều thách thức mới

Có thể thấy, sau 6 năm triển khai chương trình xây dựng NTM, ngành nông nghiệp Hà Nội đã đạt được nhiều kết quả khả quan, cơ cấu nông nghiệp được chuyển dịch theo hướng tích cực: giảm tỷ trọng trồng trọt, tăng tỷ trọng chăn nuôi và dịch vụ thương mại. Đặc biệt, tư suy sản xuất nông nghiệp của người dân ngoại thành Hà Nội cũng đã thay đổi rõ nét hơn. Qua đó, trên địa bàn Thủ đô đã hình thành một số vùng sản xuất chuyên canh tập trung quy mô lớn, có giá trị kinh tế cao; hình thành một số chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm trên cơ sở đó xây dựng thương hiệu sản phẩm có chất lượng như: chuỗi RAT ở HTX rau quả sạch Trúc Sơn, Chương Mỹ; chuỗi sản và tiêu thụ gà đồi, rau hữu cơ ở Ba Vì, Hoài Đức…qua đó, thu nhập của người dân ngày một được cải thiện. Cụ thể, tính hết năm 2016, thu nhập bình quân đầu người ở nông thôn đạt 36 triệu đồng/năm; 100% xã có bác sỹ công tác tại trạm y tế; 100% xã có máy tính kết nối internet…

Không thể phủ nhận NTM đã và đang làm thay đổi bộ mặt nông thôn Thủ đô theo hướng tích cực, tuy nhiên, bước sang giai đoạn mới, nông nghiệp, nông thôn của Hà Nội cũng đang đứng trước nhiều thách thức mới. Trước vấn đề này, đại diện Sở NN&PTNT cho rằng, dù hiện nay thành phố đã hình thành được một số chuỗi liên kết trong nông nghiệp, nhưng các chuỗi sản xuất vẫn còn ít và khó nhân rộng, dẫn đến tình trạng người nông dân vẫn gặp khó khăn mỗi khi giá nông sản có biến động mạnh.

Để khắc phục vấn đề này, thời gian qua Chính phủ và các cơ quan chức năng TP Hà Nội đã có nhiều chính sách nhằm tạo điều kiện thuận lợi thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nhưng những mô hình hiệu quả, bền vững chưa nhiều. Đặc biệt, việc tiếp cận các nguồn vốn vay từ hỗ trợ đầu tư nông nghiệp công nghệ cao của các doanh nghiệp nhỏ và vừa còn gặp khó khăn, trong khi đó đầu tư vào nông nghiệp gặp nhiều rủi do, thu hồi vốn chậm…là những rào cản khiến doanh nghiệp chưa mặn mà.

Bên cạnh đó, Bộ tiêu chí quốc gia công nhận xã đạt chuẩn NTM giai đoạn 2016-2020 vẫn duy trì 19 tiêu chí, nhưng số chỉ tiêu đã tăng từ 39 lên 49 so với giai đoạn trước. Ngoài ra, một số chỉ tiêu khó thực hiện như: An toàn vệ sinh thực phẩm, môi trường, hộ nghèo, nước sạch... Trong khi đó, một số huyện tỷ lệ hộ nghèo còn cao như: Ba Vì (7,18%), Phú Xuyên (4,85%), Mê Linh (4,24%)...; tỷ lệ người dân nông thôn được sử dụng nước sạch tiêu chuẩn đô thị còn thấp, như: Phú Xuyên (22,5%), Mỹ Đức (30%), Ứng Hòa (31,5%)... Đáng chú ý, nhiều huyện có tốc độ đô thị hóa nhanh đang chịu sức ép lớn về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Việc gia tăng dân số dẫn tới thiếu trường, thiếu lớp học tại huyện Đông Anh và Hoài Đức; tình trạng ách tắc giao thông, môi trường ô nhiễm vẫn xảy ra ở nhiều địa phương; việc đào tạo nghề cho nông dân sau thu hồi đất ở một số nơi chưa được quan tâm… Đây là những thách thức mới đang đặt ra cho các cấp, các ngành cần giải quyết để đạt kết quả cao và bền vững trong xây dựng NTM.

Vẫn biết, mục tiêu cuối cốt lõi trong chương trình MTQG xây dựng NTM chính là nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân nông thôn, qua đó xóa dần sự cách biệt giữa nông thôn và thành thị. Tuy nhiên, nhìn vào chỉ số thu nhập bình quân đầu người hiện nay còn chênh lệch rất xa. Bình quân khu vực thành thị TP Hà Nội đạt trên dưới 100 triệu đồng/năm, tuy nhiên khu vực nông thôn mới đạt 36 triệu, có nơi chỉ có 20 - 22 triệu. Đây là bài toán mà các địa phương cần chú trọng trong giai đoạn này. Bởi vậy, rất cần có thêm nhiều chính sách để doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp; tạo điều kiện hỗ trợ tối đa cho các địa phương tích cực ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp. Suy cho cùng, nội lực trong xây dựng NTM là từ dân. Và nếu không có những biện pháp nâng cao thu nhập, ổn định đời sống cho nông dân thì NTM khó có thể thành công được.

Đỗ Đạt