Phát hiện thịt “bẩn” trong 5 phút

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) Hà Nội, Chi cục Thú y Hà Nội đã mua 200 máy đo pH phát cho cán bộ thú y để kiểm tra ngay tại 300 chợ trong tổng số 900 chợ trên địa bàn thành phố; trang bị máy kiểm tra năm chỉ tiêu vệ sinh thú y đặt tại 29 trạm thú y. Đây là sáng kiến nằm trong đề án lập bộ phận kiểm tra chất lượng an toàn thực phẩm (ATVSTP) và trang thiết bị kiểm tra nhanh các chỉ tiêu về an toàn thực phẩm tại các chợ đầu mối Hà Nội đang được triển khai.

Trước đó, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã cung cấp cho Sở Y tế thông tin và tài liệu hướng dẫn sử dụng 23 loại test phát hiện nhanh ô nhiễm hóa học và vi sinh vật trong thực phẩm. Hiện Sở đã trang bị các loại test được Bộ Y tế công nhận cho 577 xã, phường tại Hà Nội để các địa phương chủ động kiểm tra thực phẩm.

Theo Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm và thủy sản Hà Nội, với các test kit (mẫu thử nhanh, không cần thiết bị hỗ trợ), một số vi sinh vật, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, chất phụ gia thực phẩm sẽ bị phát hiện trong thời gian 5 phút. Với chiếc máy nhỏ, tiện dụng mang theo người, cán bộ thú y chỉ việc đưa một đầu mũi kim chạm vào thịt, đồng hồ máy quay và báo các chỉ số lên máy. Nếu chỉ số trên máy hiện lên ở dưới con số cho phép thì chất lượng thịt không đạt tiêu chuẩn. Tuy nhiên, kết quả của các bộ xét nghiệm nhanh này chỉ mang ý nghĩa sàng lọc, định hướng cho các thử nghiệm khẳng định tiếp theo trong phòng kiểm nghiệm, không sử dụng làm cơ sở để xử lí vi phạm.
 
Lo tiểu thương đi đường vòng

Hiện một số chợ trên địa bàn Hà Nội đã triển khai máy đo PH và đã có hiệu ứng tích cực từ cả phía người bán và người mua, tuy nhiên chưa hẳn là đã hiệu quả. Một cán bộ thú y chợ Thanh Xuân Bắc cho biết, việc triển khai máy đo độ PH tại chợ này mới chỉ cách đây khoảng 2 tháng. Từ khi dùng máy đo ở chợ chưa thấy vụ nào không đạt tiêu chuẩn. Sử dụng cách kiểm tra này, cán bộ thú y tự tin hơn, người dân thấy yên tâm hơn, còn người bán hàng ý thức được là phải bán hàng tươi sống, có nguồn gốc thì mới được mang vào chợ bán. Hiện nay đã khắc phục được tình trạng người bán thịt trộn hàng từ hôm trước vào. Tuy nhiên, cán bộ thú y này cũng thừa nhận, đây mới chỉ giải quyết được phần ngọn mà thôi.

Một số ý kiến lại cho rằng, mỗi ngày hàng nghìn tấn thực phẩm được chuyển về Hà Nội từ nhiều nguồn trong nước và nhập khẩu, máy nào kiểm tra hết được ngần ấy thực phẩm. Nếu kiểm tra gắt gao, hàng hóa bị phạt do vi phạm nhiều lần vì đưa thực phẩm không đạt tiêu chuẩn vào chợ thì khó mà nói chuyện không xảy ra tiêu cực, đó là việc người bán hàng sẽ tìm cách đi đường vòng để tránh kiểm tra của cơ quan chức năng. Một vấn đề nữa là tất cả các mặt hàng đều không tập trung ở các chợ đầu mối, chợ lớn rồi sau đó phân tán vào các chợ nhỏ lẻ mà nó đi đến người tiêu dùng bằng trăm nẻo khác nhau: chợ cóc, bán dạo, vỉa hè…

Chính vì vậy, công tác soi thực phẩm “bẩn” nếu việc quản lí, điều hành không tốt thì việc đầu tư mua máy soi sẽ không đạt kết quả như mong muốn.Điều lo ngại nhất là dịch vụ này không miễn phí. Chi phí kiểm tra một chỉ tiêu có thể mất vài chục nghìn đồng, thậm chí lên đến tiền trăm. Một người dân khi mua một vài lạng thịt có thể phải bỏ ra 20.000 đồng kiểm tra một chỉ tiêu, kiểm tra 2-3 chỉ tiêu thì số tiền sẽ “đội” lên.

Lấy bài học từ đề án đưa cân đối chứng vào các chợ sớm chết yểu, để các cơ quan chức năng có phương pháp triển khai hợp lý. Quan trọng hơn, phải đưa ra những cơ chế xã hội hóa hấp dẫn, thu hút nhiều đơn vị tham gia, giảm chi phí lắp đặt, phí dịch vụ, đảm bảo luôn có người bảo dưỡng thiết bị kiểm tra.

Mai Hương