Mặc dù, đất nước đã thống nhất gần 50 năm, nhưng vẫn còn khoảng 500.000 liệt sĩ chưa xác định được danh tính, trong đó, 200.000 hài cốt chưa quy tập và 300.000 hài cốt đã an táng nhưng thiếu thông tin, điều đó đồng nghĩa hàng nghìn gia đình không biết con em mình đang nằm lại nơi đâu, ngày giỗ là ngày nào, mang theo hy vọng một ngày nào đó sẽ tìm thấy người thân.

Thu nhận mẫu ADN tại quận Đống Đa.

Phát biểu tại chương trình, Thiếu tướng Nguyễn Hồng Ky - Phó Giám đốc Công an thành phố Hà Nội cho biết, để tạo nên những chiến công "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu" là sự hy sinh xương máu của hàng triệu người con trên khắp đất nước. Nước mắt, nỗi đau, sự nhớ thương, mòn mỏi ngóng trông vẫn hiện hữu trong từng nếp nhà, từng thôn xóm, góc phố, trong ánh mắt của người mẹ.

Trong khi đó, thời gian và điều kiện môi trường khắc nghiệt không ủng hộ cho quá trình tìm kiếm và xác minh, nhiều gia đình, thân nhân của các liệt sĩ đã già yếu, không còn. Vì vậy đặt ra yêu cầu việc tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, "trả danh tính - nối người thân" là công việc hết sức nhân văn, nhân ái và thể hiện lòng biết ơn, ân nghĩa, ân tình sâu đậm với các thế hệ đi trước và phải được triển khai khẩn trương, gấp rút.

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Ky - Phó Giám đốc Công an thành phố kiểm tra việc thu nhận mẫu ADN tại huyện Thạch Thất.

Thực hiện Luật Căn cước số 26/2023/QH15 và sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Bộ Công an đã chủ trì đề xuất chủ trương thực hiện phân tích mẫu ADN cho toàn bộ thân nhân liệt sĩ chưa xác định thông tin để tạo lập kho dữ liệu lớn về ADN của thân nhân liệt sĩ để đối sánh, tìm kiếm xác định danh tính hài cốt liệt sĩ.

Dự kiến, thực hiện mỗi gia đình là 2 mẫu với tổng thân nhân khoảng 1 triệu mẫu trong cơ sở dữ liệu căn cước. Ngày 17/7, Bộ Công an đã ban hành Kế hoạch triển khai thu mẫu cho thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Ngày 23/7, Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì bấm nút kích hoạt Ngân hàng GEN tại Hội nghị tri ân người có công với cách mạng năm 2024 và ra mắt Ngân hàng GEN (ADN) liệt sĩ chưa xác định được thông tin và thân nhân liệt sĩ, kho dữ liệu của toàn bộ thân nhân hoàn toàn có thể tin tưởng rằng việc tìm kiếm và xác minh thân nhân sẽ đem lại hiệu quả thiết thực.

Lấy mẫu ADN Bà mẹ Việt Nam Anh hùng Nguyễn Thị Lộc (sinh năm 1935, ở xã Đông Hội, có 2 con là liệt sĩ).

Đến nay, việc thu nhận mẫu ADN thân nhân liệt sĩ chưa xác định danh tính đã triển khai tại 7 tỉnh, thành phố gồm: Hà Nội, Hải Dương, Hưng Yên, Nam Định, Quảng Nam, thành phố Hồ Chí Minh và Đồng Nai với tổng số trên 750 mẫu được thu nhận.

Hiện tại, trên địa bàn thành phố Hà Nội có 23 Bà mẹ Việt Nam anh hùng có con là liệt sĩ chưa xác định được danh tính, cùng hàng nghìn thân nhân các anh hùng liệt sĩ. Đã có 2 mẹ là Nguyễn Thị Lộc và Nguyễn Thị Hỷ (trong hồ sơ liệt sĩ ghi là Lê Thị Hỷ) ở huyện Đông Anh đã được thu thập mẫu ADN. Trong quá trình triển khai thực hiện, lực lượng Cảnh sát quản lý hành chính rất mong nhận được sự quan tâm, phối hợp của các cơ quan, ban, ngành, chính quyền địa phương và nhân dân trong triển khai nhiệm vụ.