Tại Hà Nội, loại hình vận tải hành khách công cộng cực kỳ quan trọng do vận tải khối lượng khách lớn, tốc độ cao, trở thành "xương sống" trong giao thông mỗi đô thị và liên kết vùng.

Trong những năm qua, được sự quan tâm, giúp đỡ hỗ trợ tạo điều kiện của Quốc hội, Chính Phủ, các bộ, ngành Trung ương cùng với sự nỗ lực cố gắng của toàn bộ hệ thống chính trị Thành phố Hà Nội, việc triển khai thực hiện đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng giao thông vận tải nói chung, trong đó đặc biệt là phát triển hệ thống đường sắt đô thị nói riêng dù gặp nhiều thách thức, khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện, đến nay đã đạt được những kết quả ban đầu.

Hà Nội đưa vào vận hành Tuyến đường sắt đô thị số 2A (Cát Linh - Hà Đông) và Tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - Ga Hà Nội (đoạn trên cao) vào ngày 8/8/2024 đã được người dân Thủ đô đánh giá rất cao, đón nhận và cũng là những cột mốc đáng nhớ của Thành phố.

Phát triển mạng lưới đường sắt đô thị sẽ giúp Thủ đô ngày một văn minh.

Hà Nội cũng chủ động phối hợp với các địa phương trong vùng Thủ đô để thống nhất hướng tuyến các tuyến giao thông kết nối, đặc biệt là các tuyến đường sắt đô thị cập nhật tại Đồ án điều chỉnh chung Quy hoạch Thủ đô phục vụ kết nối giao thông, liên kết vùng nhằm tạo lập phát triển đô thị và hành lang giao thông mới để thông suốt giao thông giữa Hà Nội và các địa phương trong vùng Đồng bằng sông Hồng.

Thành phố cũng chủ động xây dựng, phối hợp với Bộ Giao thông vận tải, các bộ, ngành liên quan hoàn chỉnh Đề án tổng thể đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô cùng với Thành phố Hồ Chí Minh theo chỉ đạo của Chính phủ triển khai theo chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Kết luận số 49-KL/TW ngày 28/02/2023.

Hà Nội phấn đấu đến năm 2035, hoàn thành đầu tư xây dựng 10 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài trên 410,8km. Như vậy, giai đoạn 2024 - 2030, xây dựng 96,8km, sơ bộ nhu cầu vốn khoảng 14,6 tỷ USD; giai đoạn 2031 - 2035 xây dựng 301km, sơ bộ nhu cầu vốn khoảng 22,5 tỷ USD. Tổng nhu cầu vốn đến năm 2035 cần khoảng 37,2 tỷ USD.

Qua rà soát các nguồn vốn đầu tư công, tổng hợp khả năng cân đối các nguồn vốn có thể huy động khác của Thành phố đến năm 2035 là khoảng 28,56 tỷ USD. Như vậy, đến năm 2035 Thành phố cần Trung ương hỗ trợ khoảng hơn 8,6 tỷ USD.

Còn đến năm 2045, đầu tư xây dựng hoàn thành 5 tuyến còn lại với tổng chiều dài 201km; hoàn thành đưa vào vận hành, khai thác tổng thể hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô gồm 15 tuyến, đoạn tuyến điều chỉnh, bổ sung với tổng chiều dài khoảng 616,9km. với nhu cầu vốn giai đoạn này khoảng khoảng 18,252 tỷ USD.

Hiện nay, Thành phố đang tổ chức nghiên cứu, triển khai thực hiện các dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị: Tuyến số 2.1 (Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo), Tuyến số 3.2 (Ga Hà Nội - Hoàng Mai), Tuyến số 5 (Văn Cao - Hòa Lạc), Tuyến số 2A kéo dài (Hà Đông - Xuân Mai)…