Động Tiên Cá - sắc màu cổ tích
	Vườn chim Thung Nham, vẻ đẹp hoang sơ và quyến rũ

Xứ sở của các loài chim

Khu du lịch sinh thái vườn chim Thung Nham (hay còn gọi là Thung Chim) nằm trọn trong vùng lõi của quần thể danh thắng Tràng An, cách khu du lịch Tam Cốc – Bích Động khoảng 5km về phía Nam và cách Thành phố Ninh Bình khoảng 12km về phía Tây.

Ấn tượng xuyên suốt và nổi bật của Thung Nham là khung cảnh thiên nhiên, non nước mây trời hòa quyện. Được bao quanh bởi dải rừng nhiệt đới trên núi đá vôi với nhiều thung lũng, hang động, khu du lịch sinh thái Thung Nham là sự hội tụ của những cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp và hệ sinh thái đa dạng. Vào lúc bình minh, Thung Nham mờ ảo trong màn sương sớm như một bức tranh thủy mặc.

Thung Nham là nơi cư trú của nhiều loài chim.

Đến tầm trưa, nắng len lỏi tới thung lũng làm đổi màu cảnh vật, phủ kín sự ấm áp thay cho cái se lạnh buổi sớm. Nhẹ nhàng khua mái chèo trên dòng nước phẳng lặng, người lái thuyền sẽ lần lượt đưa du khách tham quan những điểm đến thú vị ở xứ sở của các loài chim.

Ở Thung Nham có vô số loài chim. Đây là nơi cư trú của 46 loài chim với khoảng gần 50.000 con, trong đó phổ biến nhất là cò, vạc, diệp, le le, mòng két, chích chòe lửa, sáo đá… Đặc biệt, tại đây còn có nhiều loài chim quý hiếm, đã được ghi tên trong sách đỏ Việt Nam như giang sen, cốc đế nhỏ, phượng hoàng... Chúng đậu kín các cành cây trên cao, khi vắt vẻo trêu đùa, khi bay nhảy như ca vũ thu hút mọi ánh nhìn của du khách.Trong không gian yên tĩnh của đất trời, tiếng ríu rít gọi bầy của muôn loài chim vang lên như một bản giao hưởng thiên nhiên rộn rã, tươi vui.

Theo lời ông Đinh Văn Tư (60 tuổi, làm nghề lái thuyền), khoảng 5 – 6 giờ chiều là thời điểm từng đàn chim đi kiếm ăn kéo nhau bay về tổ;chưa kể vạc, diệc...cũng lấy khu vực này làm bãi đáp.Nếu muốn chứng kiến khung cảnh hàng nghìn cánh chim bay về đậu kín cả một vùng ngập nước, thay vì ở lại đến chiều muộn, mọi người có thể chọn đến đây vào mùa thu vì tiết trời se lạnh, các loài chim sẽ kiếm ăn gần và về tổ sớm hơn.

Ngoài ra, ở Thung Nham còn có dải rừng nguyên sinh với hệ sinh thái đa dạng, nơi cư trú của 600 loài thực vật, 150 loài động vật, trong đó có nhiều loài quý hiếm cần được bảo tồn và phát triển.

Những câu chuyện huyền thoại được lưu truyền

Không chỉ có cảnh đẹp mà Thung Nham còn có nhiều câu chuyện huyền thoại được lưu truyền. Theo con thuyền xuôi dòng, du khách sẽ được tới thăm các hang động nằm trong lòng những dãy núi đá vôi như hang Bụt, động Tiên Cá, động Ba Cô, động Thủy Cung... Đến mỗi hang động, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những nhũ đá muôn hình vạn trạng rủ xuống từ trần hang và lắng nghe những truyền thuyết gắn với lịch sử hình thành hang động.

Thung Nham có nhiều hang động thu hút du khách khám phá. Ảnh: Bảo Thoa

Hang Bụt dài khoảng 500m. Hang có hệ thống nhũ đá lung linh, nơi rộng nhất tới 70m, trần hang cao khoảng 30m. Ở đây hiện vẫn chưa có điện dẫn vào mà khách phải dùng đèn pin để soi nhìn nhũ đá rất đẹp với nhiều hình dạng khác nhau như hình búp chuối, hình cá sấu cõng con, hình quả bầu, giếng tiên… Đặc biệt, trong hang còn có hình ông Bụt như đang hiện hữu ngồi bên cạnh dòng sông ngầm để ban tặng những điều may mắn, tốt lành.

Động Tiên cá dài hơn 1500m với hệ thống nhũ đá muôn hình vạn trạng. Trải qua hàng triệu năm thiên nhiên kiến tạo, nơi đây còn lưu truyền lại một câu chuyện về một nàng Tiên Cá hóa đá. Nhũ đá trong lòng động như những bức tranh nghệ thuật tinh xảo của tạo hóa. Với chiều dài 700m bên cạnh là hệ thống nhũ đá đẹp lung linh huyền ảo được ví như một cung điện ở dưới nước vô cùng nguy nga và tráng lệ.

Gắn liền với những câu chuyện huyền thoại được lưu truyền còn có động Ba Cô. Tương truyền rằng xưa kia khi vua Đinh Tiên Hoàng bị đầu độc, các Thần Y đều hết lòng cứu chữa nhưng không tìm ra phương thuốc nào chữa trị được liền thông báo cho toàn dân trăm họ, ai có tài tìm được thuốc quý giải độc cứu Vua thì sẽ được ban thưởng. Lúc này tại kinh thành Hoa Lư có ba chị em trong giấc chiêm bao thấy một hang động tại Thung Nham có nước quý có thể giải độc cứu Vua. Ngay sau khi tỉnh dậy, ba cô đã vào động để lấy nước nhưng không may khi tới động này lấy nước ba cô gái đã bị hổ bắt. Để tưởng nhớ tới ba cô gái, người dân nơi đây đã đắp một ngôi mộ và đặt tên động là động Ba Cô để tỏ lòng thành kính.

Hay như động Vái Giời nằm trên một ngọn núi cao, rộng khoảng 5000m2 với 3 tầng ẩn chứa rất nhiều nhũ đá lung linh, được ví như “Trần gian, Địa ngục và Thiên đường”. Ở mỗi tầng động, khách thăm quan sẽ có những cảm nhận khác nhau như cảm giác bình dị, đời thường ở tầng trần gian, kiếp luân hồi ở dưới tầng địa ngục và cảm giác thoát tục ở trên tầng thiên đường.Tương truyền tại nơi đây, người xưa đã lập đàn tế trời để cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Vượt qua hơn 400 bậc đá để lên đến cửa động, chắc hẳn ai cũng sẽ say lòng trước khung cảnh của Thung Nham bên dưới với hình ảnh làng mạc, cánh đồng lúa, núi non được tạo nên như một bức tranh thủy mặc.

Vẻ đẹp yên bình của Thung Nham. Ảnh: Minh Phương

Một điều đặc biệt khi đến Thung Nham đó là nên ghé thăm cây đa “di chuyển” ở đền Gối Đại. Cây thuộc họ nhà xanh, si. Đứng giữa núi rừng Thung Nham trong suốt ngàn năm qua, cây đa đã được chứng mình là di chuyển ba lần quanh ngôi đền cổ. Chính bởi vậy, nó có tên là cây đa “di chuyển”. Theo nhận định của các nhà khoa học, cứ khoảng hơn 300 năm, vị trí của cây lại có sự thay đổi do sự phát triển thêm của hệ thống rễ phụ.

Ngoài những gì thiên nhiên mang lại, Thung Nham cũng được kiến tạo hợp với cảnh quan sinh thái hài hòa, bảo tồn nguyên vẹn cảnh đẹp vốn có. Đi bộ vài trăm mét trên con đường đá xào xạc, nằm giữa một bên là hồ nước, một bên là những hàng cây, du khách sẽ đến vườn cây ăn quả gợi cảm giác về không gian của một “miệt vườn Nam Bộ” trên xứ Bắc.

Khu vườn rộng hơn 80.000m2 trồng đủ các loại cây ăn quả của vùng nhiệt đới như táo, ổi, khế, xoài, vải, na… Mọi người có thể tự tay hái, thưởng thức những loại trái cây đa dạng và cảm nhận được sự tươi ngon khó tìm nơi chốn thị thành. Không chỉ vậy, khách du lịch còn có thể tham gia trồng cây, hái quả để trải nghiệm công việc của người làm vườn chuyên nghiệp mà hiếm có người dân thành thị nào được thử qua.

Với cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, Thung Nham đã và đang là điểm đến hấp dẫn, thu hút khách du lịch trong và ngoài nước.

Phạm Thảo