Hiện đang diễn ra tình trạng cạnh tranh rất khốc liệt giữa các quốc gia trong khu vực và trên thế giới về thu hút FDI và đặc biệt là đối với ngành bán dẫn, vì các quốc gia đều thấy lợi ích, tiềm năng và quy mô của ngành này là rất lớn. Việt Nam không nằm ngoài trào lưu đó.

Ảnh minh họa

Theo báo cáo gần đây của Bộ Kế hoạch - Đầu tư, thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) trong 2 tháng đầu năm 2024, đạt 4,29 tỷ USD, tăng 38,6% so với cùng kỳ năm 2023. Đáng lưu ý, có không ít dự án quy mô lớn được cấp chứng nhận đăng ký đầu tư trong tháng 2, mặc dù đây là tháng có đợt nghỉ Tết Nguyên đán, đó là: Dự án Trina Solar Cell tại Thái Nguyên, dự án Gokin Solar Hải Hà Việt Nam tại Quảng Ninh.

Ở vùng kinh tế trọng điểm phía Nam cũng đã có hàng loạt dự án FDI được cấp phép trong lĩnh vực sử dụng công nghệ mới, thân thiện môi trường, ít thâm dụng game bài uy tín . Trong đó, Đồng Nai là địa phương có hoạt động thu hút đầu tư sôi động nhất. Địa phương này đã cấp phép cho 27 dự án đầu tư nước ngoài (bao gồm cả dự án cấp mới và tăng vốn) với tổng vốn đầu tư 439 triệu USD.

Thu hút vốn FDI tiếp tục là mục tiêu quan trọng của Việt Nam trong nhiều năm tới. Tuy nhiên, mỗi khi đề cập đến cơ cấu của nền kinh tế, luôn có những e ngại nhất định về sự phụ thuộc quá lớn vào FDI. Một chuyên gia kinh tế - doanh nhân đã kỳ công tập hợp số liệu về tiếp nhận FDI của các nước ASEAN và một số cường quốc kinh tế trên thế giới giai đoạn 1990- - 2022, cho biết, trong giai đoạn nêu trên, Thái Lan, Malaysia, Indonesia đều tiếp nhận số vốn FDI lớn hơn Việt Nam. Riêng Singapore, tổng FDI lên đến 1.387 tỷ USD, lớn gấp 6,5 lần Việt Nam. Mỹ, tuy là nền kinh tế có mức đầu tư ra nước ngoài “khủng”, cũng lại là nền kinh tế tiếp nhận FDI lên đến 7.470 tỷ USD, cao gấp 34,68 lần Việt Nam. Ở hầu hết các quốc gia, doanh nghiệp FDI luôn là một bộ phận không thể tách rời của nền kinh tế.

Điều đáng quan tâm thực sự ở đây chính là việc đa dạng hóa các nhà đầu tư để không quá lệ thuộc vào một đối tác nào. Bên cạnh các đối tác truyền thống trong khu vực, Việt Nam cần thu hút thêm nhiều nhà đầu tư mới có tiềm năng, sở hữu công nghệ tiên tiến.

Muốn nâng cao chất lượng FDI như định hướng của Đảng, Nhà nước, tránh không quá bị lệ thuộc vào một vài đối tác, những nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư phải được tiếp tục mạnh mẽ hơn nữa, quyết liệt hơn nữa. Cùng với đó là tìm hiểu kỹ “khẩu vị đầu tư” của các nhà đầu tư khác nhau, đặc biệt là các nền kinh tế Âu - Mỹ để tìm cách đáp ứng.

Thiết nghĩ, niềm tin của các nhà đầu tư chính là “mỏ neo” lớn nhất, bền vững nhất để kỳ vọng, vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam sẽ tiếp tục phục hồi. Ưu thế của Việt Nam là hệ thống chính trị, an ninh ổn định, tỷ lệ dân số vàng, có độ mở nền kinh tế lớn, tham gia ký kết các hợp tác thương mại rộng khắp, tạo cơ hội xuất khẩu hàng hóa miễn thuế đến nhiều thị trường…

Tín hiệu tích cực là khi Việt Nam có nhiều giải pháp thúc đẩy phát triển các lĩnh vực đầu tư mới, trong đó có công nghiệp bán dẫn, đang giúp thu hút dòng vốn FDI mới vào cả chuỗi giá trị này, kỳ vọng sẽ có tác động tích cực đến khu vực trong nước thời gian tới.

Diên Vĩ