Nghề dệt thổ cẩm đã theo bước chân du cư của các tộc Lào đi khắp nơi. Thổ cẩm của người dân tộc Lào được dệt từ sợi bông. Qua bàn tay cần cù, khéo léo của người phụ nữ loại sợi tự nhiên này như được biến hóa, trở thành những tấm vải mềm mại nhiều màu với những hoa văn tinh tế rất đặc trưng.

Các hoa văn hình chữ vạn, hình voi, hình rắn hay hình chùa tháp trên trang phục thổ cẩm, khiến người ta nhận ra ngay đó chính là dân tộc Lào dù họ sinh sống ở bất cứ nơi đâu.

Những người phụ nữ dân tộc Lào họ rất tự hào về nghề dệt thổ cẩm lâu đời của dân tộc mình. Niềm tự hào ấy đã giúp cho nghề truyền thống này được duy trì.

Phụ nữ dân tộc Lào, huyện Điện Biên đang dệt thổ cẩm.

Bà Lò Thị Pẻn (63 tuổi), bản Na Sang II, xã Núa Ngam (huyện Điện Biên) đã làm nghề dệt được 50 năm cho biết: “Dân tộc Lào chúng tôi, được cha mẹ dạy từ bé về dệt thổ cẩm, từ năm 13, 14 tuổi đã bắt đầu tập cán bông, kéo sợi và cho đến hiện tại dù đã già rồi nhưng tôi vẫn tha thiết gắn bó với nghề.

Nghề dệt thổ cẩm là phong tục tập quán của dân tộc nên không thể bỏ được và tôi mong muốn con cháu đời sau sẽ học hỏi noi theo và lưu giữ bảo tồn nghề dệt thổ cẩm của dân tộc mình. Thổ cẩm tôi làm ra phần lớn để phục vụ nhu cầu trong gia đình là chính, còn ai cần mua thì tìm đến đặt hàng và làm theo nhu cầu của họ”.

Sự kỳ công, công phu và lòng kiên nhẫn của người phụ nữ dân tộc Lào được thể hiện qua những tấm thổ cẩm mà họ dệt lên.

Để dệt được những tấm vải thổ cẩm hoàn hảo phải trải qua rất nhiều công đoạn, từ khâu lên ý tưởng, họa tiết đến việc chọn sợi, nhuộm màu... tất cả được làm hết sức tỉ mỉ, thủ công với những công cụ thô sơ, nên chỉ những người phụ nữ mới có thể kiên trì làm được.

Những loại sợi tự nhiên từ bông, tơ tằm qua bàn tay khéo léo của chị em phụ nữ đã trở thành những chiếc khăn, váy, túi... với hoa văn, họa tiết tinh xảo đặc trưng của dân tộc Lào.

Mỗi sản phẩm thổ cẩm được thêu dệt, mỗi nét hoa văn đặc trưng, chứa đựng một quan điểm thẩm mĩ của dân tộc. Đó là niềm tự hào và cũng là giá trị của những người phụ nữ dân tộc Lào cần cù, khéo léo muốn lưu giữ.

Bản sắc ấy đang được lưu giữ trong những phong tục tập quán lâu đời, trong nếp ăn, cách ở, trong trang phục dân tộc và trong cả nghề truyền thống đang được lưu truyền.