Tuy bắt nguồn từ Trung Quốc, nhưng đối với người Việt Nam, tết Hàn thực vẫn mang một sắc thái riêng, đậm chất Việt. Vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch hằng năm, người dân đều ăn đồ nấu chín để nguội với tấm lòng thành kính nhất nhằm tưởng nhớ đến công ơn dưỡng dục của người đã khuất.

Khác với tết Hàn thực ở Trung Quốc, vào ngày này người Việt không kiêng lửa, vẫn nấu nướng bình thường. Điều đặc biệt, người Việt còn sáng tạo nên bánh trôi, bánh chay với ý nghĩa tượng trưng đó là những thức ăn nguội - hàn thực.

Bánh trôi, bánh chay được làm từ nguyên liệu chính là gạo nếp. Bánh trôi có hình dáng nhỏ, viên tròn, bên trong bỏ một hạt đường bánh to cỡ hạt ngô. Bánh chay có hình tròn dẹt, lớn hơn bánh trôi, bên trong nhân được làm bằng đậu xanh.

Gạo làm bánh được xay nước hoặc xay khô, nhưng phải đảm bảo mềm dẻo, dễ nặn, luộc không bị nứt.