Lạc bước giữa làng hoa Tây Tựu
	Muôn nỗi nhọc nhằn

Mỗi vụ hoa là một “canh bạc”

Cách trung tâm Hà Nội chừng hơn 20km về phía Tây, Tây Tựu là một trong những làng hoa lớn nhất khu vực miền Bắc. Nơi đây đã có truyền thống trồng hoa hàng trăm năm, những loại hoa được coi là thế mạnh của Tây Tựu phải nhắc đến là hoa ly, cúc, hồng và đồng tiền.

Ông Sơn đang thu hoạch hoa ly nở sớm trên cánh đồng hoa Hạ Mỗ (Đan Phượng) để đưa về bảo quản tại kho lạnh. (ảnh: Lương Hằng)

Vốn tính chăm chỉ, cần cù, những người dân Tây Tựu đã biến những mảnh đất khô cằn thành những cánh đồng hoa tràn đầy màu sắc. Không biết từ khi nào, nghề trồng hoa đã trở thành nghề chính của những người dân Tây Tựu, có những năm hoa nở đúng dịp Tết đã đưa lại thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm cho các gia đình tại Tây Tựu.

Tới thôn Hạ trong những ngày này, không khí trên các cánh đồng hoa dường như cũng thêm phần hối hả, bận rộn hơn. Một số người dân tại đây cho biết, trước đây, những mảnh đất trồng hoa vốn để canh tác nông nghiệp như trồng lúa và một số cây hoa màu khác, thế nhưng thu nhập ổn định từ việc chuyển đổi sang trồng hoa đã giúp người dân gắn bó với nghề “ươm mầm cái đẹp” này.

Những năm gần đây, thời tiết diễn biến rất thất thường, trong khi đó nghề trồng hoa lại phụ thuộc khá nhiều vào thời tiết nên với mỗi vụ hoa người trồng lại thêm phần lo lắng. Còn nhớ thời điểm 2 năm về trước, người dân trồng hoa ly tại Tây Tựu phải kêu gọi giải cứu vì Tết đã tới mà hoa ly còn chưa có nụ, các lái buôn cũng tranh thủ thời cơ ép giá nên người dân đã phải chịu lỗ lên tới vài trăm triệu đồng. Năm nay, thời tiết lại tiếp tục không ủng hộ người dân Tây Tựu khi nắng nóng kéo dài, một vài đợt gió mùa khiến trời chuyển lạnh đột ngột, nhiều vườn hoa bung nở sớm.

Gặp vợ chồng chị Nguyễn Thị Hà vào một buổi chiều muộn trên cánh đồng hoa ly hơn 3 sào tại thôn Hạ (Tây Tựu), trò chuyện với chị Hà về câu chuyện trồng hoa dịp Tết, chị cho biết: Nhà mình làm nghề trồng hoa tính đến nay đã được gần 30 năm, kế thừa kinh nghiệm của cha ông cùng với sự trù phú của mảnh đất Tây Tựu nên việc trồng hoa đã trở thành nghề chính của cả gia đình. Cứ trước tết Nguyên đán chừng 2 tháng là nhà mình cùng các hộ dân ở đây bắt đầu trồng ly, nếu như năm trước hoa trượt Tết do thời tiết lạnh hoa không kịp nở thì năm nay nhiều nhà đã phải cắt ly đi bán trước Tết.

Cũng vì sợ mùa hoa ly năm nay sẽ giống như những vụ trước nên năm nay gia đình chị Hà cũng chỉ trồng vài sào chứ không dám làm lớn. Chị Hà cũng cho biết thêm: “Giá một củ ly giống năm nay lên tới 22 ngàn đồng, tính riêng một sào đã phải mất tới gần trăm triệu tiền củ, thêm vào đó là các chi phí cho việc chăm sóc đến ngày thu hoạch cũng khá nhiều nên không phải ai cũng sẵn sàng đánh đổi lớn tới vậy.”

Cách cánh đồng hoa ly nhà chị Hà vài trăm mét, người hàng xóm nhà chị Hà là chị Đông cũng đang treo những chiếc túi bóng trắng lên trên giàn để ngăn cản các chú chim đến phá hoại. Ruộng hoa ly hơn 3 sào của nhà chị Đông cũng đang nở sớm nên chị phải cắt một phần đi bán trước Tết, nhìn ruộng ly chị than thở: “Mình trồng nhiều nhưng chẳng biết được thu về bao nhiêu, chỉ ăn nhau thời tiết thôi chứ mình không thể ke chuẩn được, mỗi vụ hoa Tết trồng xuống là một lần đánh bạc với ông trời.”

Quả thực khi nhìn những cánh đồng ly đang bung nở những ngày trước Tết không ai đau lòng hơn chính những người nông dân, bao công chăm sóc mong sẽ thu được “trái ngọt” cuối năm, nào ngờ người tính không bằng trời tính, hoa cứ thể “đỏ đồng”, còn người dân thì “đỏ mắt”.

Chỉ trông hòng vào thời tiết

Cách Tây Tựu chừng hơn 10 km, cánh đồng hoa Hạ Mỗ (huyện Đan Phượng) là vựa hoa mới được hình thành do những người dân Tây Tựu tìm đến thuê đất cải tạo và trồng hoa. Không tránh khỏi tác động của thời tiết, nhiều gia đình trồng hoa tại Hạ Mỗ đã dùng mọi biện pháp để ngăn hoa nở, nhưng vẫn có nhiều vườn phải cắt cành bán sớm với giá rẻ.

Hoa ly nở sớm trên nhiều cánh đồng tại Hạ Mỗ. (ảnh: Lương Hằng)

Thất thần trên ruộng hoa ly đang bung nở, anh Hùng - chủ vườn hoa ly tại Hạ Mỗ cho biết: “Thời tiết ấm nên toàn bộ ly nhà mình đều nở vào trước Tết, nếu thời tiết cứ thế này thì từ giờ tới 23 Tết là nhà mình sẽ không còn ly cung cấp cho thị trường nữa, thêm vào đó, giá ly trước Tết rất rẻ nên vụ hoa Tết này làm coi như không có công.”

Một thực trạng dễ dàng nhận thấy ở những cánh đồng hoa tại Tây Tựu và Hạ Mỗ là những hộ dân ở đây còn làm nhỏ lẻ, hầu hết hoa đều được trồng bằng phương thức thủ công, không được nuôi trồng trong nhà kính, nhà lưới nên năm nào người dân cũng bị động bởi thời tiết. May mắn hơn các gia đình trồng hoa ly tại Hạ Mỗ, gần 1 mẫu hoa ly của vợ chồng ông bà Sơn Thủy dự kiến sẽ nở đúng vào dịp Tết nếu thời tiết không ấm lên.

Bà Thủy cho biết: Rút kinh nghiệm từ vụ hoa những năm trước, năm nay nhà mình đã trồng thành nhiều đợt để hoa không bị nở sớm hoặc muộn quá, nếu thời tiết cứ lạnh như hiện tại thì số hoa ly còn lại trong vườn sẽ nở đúng và dịp tết Nguyên đán. Để giữ cho hoa ly không nở sớm, vợ chồng gia đình ông Sơn, bà Hưởng cùng người con gái đã phải dậy từ rất sớm, những cây ly đang độ chín sẽ được vợ chồng ông thu hoạch bó thành từng bó và đưa về nhà lạnh bảo quản để chờ tới ngày Tết ông Công ông Táo giao cho các thương buôn.

Còn với anh Chu Thiên Nam, hiện tại anh đang phải thu hoạch 1/3 số hoa trong vườn vì hoa đã tới lứa. Niềm mong ước duy nhất của anh là thời tiết trong những ngày tiết không còn “đỏng đảnh” lúc ấm, khi rét để gia đình anh có thể bù lỗ vào chỗ hoa bán trước Tết này. Theo tìm hiểu, hầu hết diện tích hoa ở Tây Tựu và Hạ Mỗ đều không được trồng trong nhà kính, nhà lưới nên việc chăm sóc hoa phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết. Thế nên, điều duy nhất người nông dân có thể làm là cầu mong thời tiết không ấm lên để hoa ly có thể nở trúng vào đợt tết Nguyên đán.

Ngoài hoa ly, những người dân Tây Tựu cũng trồng thêm cả các loại hoa khác mà người dân có nhu cầu mua trong dịp Tết như cúc, hồng. Dạo quanh Tây Tựu và Hạ Mỗ thời điểm này, nhiều vườn cúc đang bắt đầu điểm xuyết những bông hoa vàng trên nền lá xanh đậm. “Tuy cúc, hồng không được giá bằng ly nhưng vốn bỏ ra ít, hồng cúc cũng bán được vào cả những ngày thường nên rủi ro không cao như việc trồng ly. Cùng với đó, nếu ly có trượt trong vụ Tết thì còn có những loại hoa này kéo lại.”- Bác Hồng (Thôn Hạ, Tây Tựu) chia sẻ.

Tới thời điểm hiện tại, những hộ gia đình có hoa ly nở sớm đã bắt tay vào việc dọn ruộng, làm đất để trồng hoa đợt mới, sớm mau chóng quay vòng vốn. Hoa ly là loài hoa mang lại giá trị kinh tế cao, nhiều nhà ăn nên làm ra vì loài hoa này, nhưng cũng không ít gia đình rơi vào tình trạng lao đao, nợ nần chồng chất. Năm nay, hoa ly thu hoạch trước Tết khá nhiều nên những người dân Tây Tựu dự đoán giá hoa ly vào đợt Tết năm nay sẽ tăng mạnh so với những năm trước.

Lương Hằng