Ảnh minh họa.

Chế độ ăn kiêng cho bệnh tiểu đường không chỉ là việc hạn chế đường mà còn cần một kế hoạch ăn uống khoa học, bao gồm những thực phẩm giàu dinh dưỡng, ít chất béo và calo. Việc này sẽ giúp kiểm soát lượng đường huyết và tránh những biến chứng nguy hiểm. Hãy cùng tìm hiểu cách lập kế hoạch ăn uống lành mạnh qua bài viết này.

Khi mắc bệnh tiểu đường hoặc tiền tiểu đường, bạn cần một kế hoạch ăn uống khoa học để kiểm soát đường huyết, kiểm soát cân nặng, và giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như cao huyết áp và lipid máu cao. Việc tiêu thụ thêm calo và carbohydrate có thể làm tăng lượng đường trong máu, gây nguy cơ biến chứng nghiêm trọng như tổn thương thần kinh, thận và tim.

Chế độ ăn dành cho bệnh nhân tiểu đường không thể thiếu những carbohydrate lành mạnh. Bạn nên tập trung vào việc chọn nguồn carbohydrate như trái cây, rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, và sản phẩm sữa ít béo để duy trì mức đường huyết ổn định. Chất xơ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tiêu hóa và kiểm soát đường huyết. Việc bổ sung chất xơ từ rau quả, hoa quả, các loại hạt và đậu, cũng như ngũ cốc nguyên hạt, giúp cải thiện sức khỏe tổng thể.

Ăn cá ít nhất hai lần một tuần cũng là một lựa chọn tốt cho sức khỏe tim mạch. Các loại cá như cá hồi, cá thu, cá ngừ và cá mòi chứa nhiều axit béo omega-3, giúp giảm nguy cơ bệnh tim. Ngoài ra, việc chọn chất béo không bão hòa đơn và đa như quả bơ, các loại hạt, cùng dầu mù tạt, dầu ô liu và dầu đậu phộng thay vì các loại chất béo có hại cũng rất cần thiết cho bữa ăn hàng ngày.

Bên cạnh việc chọn thực phẩm lành mạnh, bệnh nhân tiểu đường cần tránh các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, cholesterol và natri. Các sản phẩm từ sữa giàu chất béo, thực phẩm chế biến, đồ nướng, lòng đỏ trứng, gan và các thực phẩm chứa nhiều muối nên được hạn chế tối đa.

Hiệp hội tiểu đường Hoa Kỳ đưa ra phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để lập kế hoạch bữa ăn là phương pháp đĩa ăn tối. Theo đó, bạn nên lấp đầy nửa đĩa của bạn bằng các loại rau không chứa tinh bột như rau bina, cà rốt và cà chua. Một phần tư đĩa ăn nên là protein nạc như cá ngừ, thịt lợn nạc hoặc thịt gà. Phần còn lại hãy dành cho carbohydrate lành mạnh hoặc các loại rau có tinh bột. Đừng quên thêm một chút chất béo "tốt" như các loại hạt hoặc bơ và uống nước hoặc đồ uống không đường.

Để giúp kiểm soát đường huyết, việc đếm lượng carbohydrate trong mỗi bữa ăn cũng rất quan trọng. Chuyên gia dinh dưỡng có thể hướng dẫn bạn cách đo khẩu phần ăn và đọc nhãn thực phẩm một cách hợp lý, cũng như chọn các thực phẩm phù hợp với chế độ ăn kiêng.

Lập kế hoạch bữa ăn dựa trên chỉ số đường huyết là một phương pháp được nhiều người mắc bệnh tiểu đường ưa chuộng. Phương pháp này xếp loại thực phẩm có chứa carbohydrate theo tác động của chúng đối với lượng đường trong máu. Việc này sẽ hỗ trợ bạn trong việc lựa chọn thực phẩm hàng ngày, đảm bảo duy trì mức glucose ổn định.

Dưới đây là một thực đơn mẫu cho người tiêu thụ từ 1200 đến 1600 calo mỗi ngày:

• Bữa sáng có thể gồm một lát bánh mì nguyên hạt với thạch, ngũ cốc và sữa ít béo.
• Bữa trưa có thể chọn bánh sandwich thịt bò với rau diếp, cà chua và sốt mayonnaise, cùng một quả táo.
• Bữa tối nên bao gồm cá hồi, khoai tây nướng, các loại rau như cà rốt và đậu xanh kèm bánh mì nguyên hạt.
• Đồ ăn vặt nên chọn bỏng ngô với ít bơ để tránh tăng calo không cần thiết.

Một kế hoạch ăn uống lành mạnh không chỉ giúp kiểm soát bệnh tiểu đường mà còn giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh tim mạch và một số loại ung thư. Bên cạnh đó, việc tiêu thụ các sản phẩm từ sữa ít chất béo còn có thể giúp giảm nguy cơ loãng xương. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối ưu, bệnh nhân tiểu đường cần phối hợp chặt chẽ với chuyên gia dinh dưỡng và nhà cung cấp dịch vụ y tế để xây dựng kế hoạch ăn uống phù hợp và tránh những biến chứng nguy hiểm.